Akşam ne pişireceğini yapay zekaya soran bir arkadaşım var! Yapay zeka kullanımı ne ara bu düzeye geldi bilemiyorum ama ‘tavuk soteden zeytinyağlı enginara, fırında somondan sebzeli kumpire' kadar her gün birbirinden farklı öneriler veriyormuş. ”Kızılcık Şerbeti’ndeki Shirley’den esinlendim ben de kendisine Shirley diye sesleniyorum” diyor. Öğleden sonraları kahve içip sohbet ediyormuş yeni kankası ‘Shirley’le! “Ne konuşuyorsunuz” diyorum; “Mesela geçenlerde beyaz çamaşırların daha beyaz görünmesi için yıkarken ne kullanabilirim diye sordum, güneşte kurutmanın önemli olduğunu söyledi. Gün ışığı daha parlak ve beyaz gösteriyormuş kıyafetleri, çarşafları. Bir de makinaya yıkama öncesi bir su bardağı beyaz sirke kaymak etkili olabilirmiş. Bir başlıyoruz konuşmaya nasıl akşam oluyor anlamıyorum” diyor. Dedikodu bile yapıyorlarmış! “Nasıl yani!” diye bağırmışım… “Yanisi falan yok geçen Pınar Deniz-Kaan Yıldırım evliliğini konuştuk. İkisini çok yakıştırıyormuş Shirley! ‘İkisi de stil sahibi ve enerjik; birbirlerine destek verdikleri de belli oluyor’ dedi. ‘Sence boşanırlar mı?’ diye sordum. ‘Boşanma ihtimali her ilişkide olduğu gibi onların evliliklerinde de var. İlişkilerin dinamiğini bilemeyiz tabi. Umarım her şey yolunda gider ve mutlu olurlar’ dedi. Aşka inanıyormuş Shirley…”
Çevremdeki insanları yapay zeka kullanımının her geçen gün arttığını görüyorum ama akşam ne pişireceğini sorup, kahve içerek Pınar Deniz-Kaan Yıldırım dedikodusu yapmak benim ‘doğal zekam’ın sınırlı kapasitesinin çok üstünde bir durum doğrusu!
ABD’DE HER 10 GENÇTEN 7’Sİ YAPAY ZEKA KULLANIYOR
Geçenlerde bir araştırma okumuştum birkaç yıldır hayatımızda olan yapay zekayı kullanan insanların oran yüzde 40’ları bulmuş durumda. Ve her geçen gün kullanıcıların sayısı da artıyormuş.
Bir süredir çocukların akıllı telefon kullanmalarına karşı bir hareket var. İngiltere’de çevrim için güvenlik konusunda endişe duyan iki anne akıllı telefonsuz bir çocukluk’ diyerek bir WhatsApp grubu kurmuştu. Daha ilk günlerinde binlerce anne-baba bu gruba üye oldu. Akıllı telefonların çocukların psikolojik sağlığını olumsuz etkilediğini belirten grup üyeleri bu durumu değiştirmek için bir şeyler yapmaya çalışıyordu. Ancak pek başarılı olmuş değiller maalesef!
Geçen ay Wired’da bir haber başlığı vardı: 'Çocuklar okula dönüyor, tabi yapay zeka da!'
Eğitimcilerin kafası karışık bu konuda. Mesela bazı okullar yapay zekayı ChatGPT’yi tamamen yasaklarken bazı öğretmenler ‘üretken yapay zeka’yı benimsemek gerektiğini düşünüyor, yapay zekayı sınıfta yeni tartışmalar yaratmak için kullanıyor.
Geçen hafta ABD’de yayınlanan bir araştırmaya göre her 10 gençten 7’si ‘üretken yapay zeka’yı kullanıyor. Bu oran İngiltere’de her 5 gençten 4'ü!
ABD’deki aştırmaya katılan gençlerin yüzde 34’ü görüntü oluşturan yapay zeka araçlarını yüzde 22’si ise video üreten yapay zeka araçlarını kullandıklarını söylemiş.
Gençlerin yapay zeka kullanma nedenlerinin ilk sırasında ödevleri geliyor. İkinci sırada ise ‘can sıkıntısı’ var. Akşam ne yemek yapacağını soran, yapay zekayla magazin dedikodusu yapan arkadaşım gibi gençlerin çoğu ‘boş muhabbet’ için ekran başına oturuyormuş.
Her 5 gençten 1’i arkadaşlarına şaka yapmak için yapay zekadan yardım aldığını söylemiş.
YAPAY ZEKA ÇOCUKLARI DÜŞÜNMEKTEN UZAKLAŞTIRIR MI?
Çocukları odalarında ‘yapay zeka’yla muhabbet edip arkadaşlarına yapacakları şakaları planlarken ebeveynlerin yüzde 80’den fazlası ‘okuldan kendilerine yapay zekayla ilgili bir bilgi’ gelmediğini söylüyor. Dünyadan bihaber anne-babaların çoğu çocuklarıyla yapay zeka hakkında hiç konuşmamış. Çocuklarının yapay zeka kullanıp kullanmadığından haberi olmayan ebeveynlerin oranı yüzde 34! Öğretmenler gibi anne-babaların da yapay zeka konusunda kafası karışık. Araştırmada ebeveynlerin yarısının yapay zekanın çocukların yazma ve eleştirel düşünme becerilerine zarar vereceğini düşünürken yüzde 25’e yakını “Çocukların yeni fikirler üretmesine yardımcı olur” diyor.
Öyle ya da böyle çoğunluk yapay zekanın farkında. Onu anlamanın ve nasıl kullanılması gerektiğini bilmenin bir zorunluluk olduğunu düşünüyor. Öğrencilerin yarısında fazlası daha anaokulu düzeyindeyken yapay zeka araçlarını kullanımını öğrenmelere gerektiğini söylüyor.
TERMİNATÖRLE ÇAY-BÖREK-KISIRLA GÜN YAPMAK YAKIN!
‘Sapiens’ kitabının yazarı Yuval Noah Harari yazdığı bir makalede yapay zekanın ‘insan medeniyetinin işletim sistemini hackledi'ğini söylüyordu. Bunun doğruluğu konusunda yorum yapacak durumda değilim ama her 10 çocuktan 7’sinin yapay zeka kullandığını söylediği bir çağda yaşadığımızı da fark etmemiz gerekiyor. Okulların temizlik sorununu halledemediğimiz şu günlerde yapay zeka konuşmak biraz komik oluyor farkındayım. Ancak çevremde yapay zekayla yaptıkları sohbetleri anlatan insan sayısı her geçen gün artıyor. Bir gün gelecek herkesin en yakın arkadaşı yapay zeka olacak diye korkmaya başladım... Pek yakında arkadaşımı çay-kahve, kısır-börekle evinin salonunda Terminatör ve Ajan Smith’le ‘gün’ yaparken görürsem şaşırmayacağımı...
