HDP’nin kapatılma ihtimaline karşı harıl harıl yeni partiler kuruyorlar ya,“Yeşil Sol” tutmayınca şimdi de “DEM” çıktı...
Parti sözcüsü Ayşegül Doğan “DEM”in ne demek olduğunu açıklamış, “Zamanın içinden süzülen bir gelenekten geliyoruz. DEM aynı zamanda nefes, söz, zaman, devran anlamlarıyla da bizi tarif ediyor. DEM devrandır, DEM zamandır” demiş.
Hanımefendi sanki sözcüsü olduğu partinin ismini izah etmiyor, edebiyat dersinde şairin mısrada ne demek istediğini anlatıyor, yani şiir tahlili yapıyor!
Aslı Farsça olan, Kürtçe’ye de geçen ve bir zamanlar Türkçe’de de sık kullanılan DEM sözü, Farsça’da “zaman”, “an”, “çağ”, “soluk”, “nefes” ve hattâ “içki” mânâsına gelir. Türkçe’de genellikle “zaman” ve “an” karşılığı olmuştur; çayın yahut pilâvın “demlenmesi” de bu kelimeden gelir, yani “olgunlaşma zamanının beklenmesi”...
“İçki içmek” yahut “kuşların güzel nağmelerle ötmeleri” demek olan “dem çekmek” ibâresi, zaten malûm...
Kelime Arapça’da da mevcuttur ama bambaşka bir anlamı vardır: “Kan”, bildiğimiz “kan!”...
Bir siyasî partinin DEM’i “nefes”, “söz”, “zaman” vesaire gibi romantik ve keyifli mânâlara geldiği için isim olarak seçmiş olmasını benim aklım pek almıyor...
Pek farketmedik ama, bir başka bir memlekette yine aynı ismi kulanan başka bir siyasî parti daha mevcut: Suriye’nin kuzeyinde faaliyet gösteren ve altı farklı Kürt partisinin teşkil ettiği, kısa adı TEV-DEM olan “Demokratik Toplum Hareketi”.
Kürtçesi “Tevgera Civaka Demokratik”, Arapçası da “Hareketu’l-Muctemaau’l-Demokratî” olan siyasî oluşumda Demokratik Birlik Partisi (PYD), Kürdistan Komünist Partisi (KKP), Kürdistan Liberal Birlik Partisi (PYLK), Suriye Kürtleri Demokratik Barış Partisi (PADKS), Suriye Kürdistanı Demokratik Partisi (PDK-S) ile Kürdistan Ulusal Birliği biraraya gelmişler. Hareket 2011’den buyana faaliyet gösteriyor ve ideolojisi de “demokratik konfederalizm”!
Bu kavramın ne olduğunu bilmeyenler olabilir, izah edeyim: Abdullah Öcalan’ın İmralı’da kitaplarını okuduğu Amerikalı teorisyen Murray Bookcin’e ait “komünalizm” teorisinin etkisinde kalarak ortaya attığı, “özgürlükçü sosyalizm” temeline dayandırdığı ve bütün Ortadoğu’da uygulanmasını istediği siyasi bir kuramdır.
Suriye’nin tam ismi TEV-DEM olan DEM’i, Abdullah Öcalan’ın işte bu teorisini kendine ideoloji olarak benimsedi, PKK ile PYD de senelerden buyana Öcalan’ın “özgürlükçü sosyalizm” görüşünü zaten savunuyor ve göklere çıkartıyor.
HDP’nin adını değiştirirken alabileceği daha dünya kadar isim varken DEM’i seçmesindeki sebebin Suriye’deki adaşı ile ittifak yahut stratejik ortaklık kurma maksadı olup olmadığını şimdilik bilmiyorum. Ama “DEM” sözü Allah vere de Arapça mânâsından dolayı seçilmiş olmasın!
