Pandemi ne anlama geliyor? Prof. Dr. Kemalettin Aydın Habertürk'e açıkladı
Habertürk'e konuşan Prof. Dr. Kemalettin Aydın, Dünya Sağlık Örgütü'nce koronavirüs salgınının pandemik hâl almasının ne anlama geldiğini anlattı. Prof. Aydın, artık meselenin lokal bazlı veya ülkesel çaplı değil de global bir tehlike arz ettiğine işaret etti ve sözü Türkiye'ye getirerek, "Milletimizi hem paniğe gitmeyecek hem de umursamazlık olmayacak ara çizgisinde hep beraber tutma konusunda çalışmamız gerektiğini söylemek isterim" diye konuştu.
Sağlık Bilimleri Üniversite Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Kemalettin Aydın, Dünya Sağlık Örgütü tarafından koronavirüsünün global düzeyde ele alınacak anlamına gelen 'pandemik hâl'i nasıl okumamız gerektiğine ilgin bilgiler verdi.
Prof. Aydın şöyle konuştu:
"KÜÇÜK ENDEMİK, ORTA EPİDEMİK, BÜYÜK PANDEMİK"
Salgın pandemi halini aldı olarak tanımlamak lazım. Doğru tanım budur. Salgın çok küçük alanda, lokal bölgede insan grupları arasında yayılırsa bunun adı endemidir. Çin'de başladığında ilk başladığında endemi, eyalete bulaştığında epidemi olmuştur. Tüm dünyaya yayıldığında bunu artık pandemi olarak tanımlarız. Yani küçük, orta, büyük olma hali. Dünya Sağlık Örgütü, artık bu salgın dünyada her yere buluşabilir anlamında pandemi demiştir.
"BAŞ EDEMEYEN ÜLKELERE GLOBAL DESTEK VERİLECEK"
Pandemi tanımını Dünya Sağlık Örgütü kullandıktan sonra ülkelerin bireysel tedbirlerden ziyade dünyayı ilgilendiren global otoritelerini dinlemek lüzumu vardır. Ülkeler dünyaya karşı sorumluluğunu yerine getirmek durumundadır. Getirememesi durumunda uluslaralası finans kuruluşları destek vermek zorundadır. Örneğin yakın zaman içerisinde Afrika'da da vakalar başlamıştı. Afrika'nın sosyo ekonomik durumunu, sağlık altyapısını biliyoruz. Afrika'nın kendi başına buna yetemeyeceği bütün dünya, ekonomistler ve sağlık yöneticileri biliyor. O zaman dünyanın tüm ülkeleri Afrika'ya destek vermek yükümlülülüğüne sahiptir.
"KORONAVİRÜS DÜNYA EKONOMİSİNİ ETKİLEYECEKTİR"
Virüs mutasyona uğrayarak ikinci bir enfeksiyon salgınını oluşturabilir. Ekonomiyi önemli bir oranda etkileyecektir. Seyahat, iş gücü, üretim tekniklerini etkiliyor. Dünyada üretim kapasitesinin düşeceği için dünyanın büyüme hızı ve gayri safi milli hasılası düşecektir. Türkiye de dünyayla ticaret yaptığı için büyüme hızını ve gayri safi milli hasılasını düşüreceğini söylemek mümkündür.
"CUMHURBAŞKANIMIZIN YÖNETİMİYLE TEDBİRLER ALINDI"
Türkiye sorumluluklarını bugüne kadar yeteri kadar aldı. Bugünden sonra da sayın Sağlık Bakanlığı yönetimi ve Cumhurbaşkanımızın yönetimiyle, dünyanın bildiği tüm tedbirleri alıyor. Hatta erken alıyor. Ama komşu ülkelerin tedbirleriyle ilgili yapabileceği çok şey yok. Türkiye'nin nüfus hareketliliği açısından da, gelmeler, gitmeler, turizm mevsiminin yaklaşmasıyla, turizm hareketlerinin Türkiye'yi etkileyeceğini söyleyebiliriz.
"TOPLUMDA PSİKOSOSYAL PANİĞİN OLUŞMAMASI LAZIM"
Psikososyal etkileşim bunun panikle beraber ortaya çıkacak durumda kişilerin alacağı tedbirlerden kaçınması sözkonusu olabilir. Örneğin panik hali olaydan kaçışı gerektirebilir insanlarda. Doğrulara ulaşmaktan öteye yanlış davranış kalıplarına bürünebilme hali sözkonusu olabilir. Tüm ana akım medyanın ve bizim gibi insanların da bu işin günlerce saatlerce konuşuluyarak toplumda yeni bir psikososyal paniğin oluşmaması lazım. Evet ondan korunmak için tedbirler almamız lazım. Bu vakaların sayısı artabilir, ölümler de olabilir. Ama biz bireysel sorumluluklarımızı yerine getirerek toplumsal güvenin ve yayılımın önüne geçebiliriz.
"TÜRKİYE BU KONUDA EN ERKEN TEDBİRİ ALAN ÜLKE"
Milletimizi hem paniğe gitmeyecek hem de umursamazlık olmayacak ara çizgisinde hep beraber tutma konusunda çalışmamız gerektiğini söylemek isterim.Gelecek zaman dilimi içerisinde yeni tedbirler elbette alınacaktır. Geri dönüp keşke o tedbiri daha önce alsaydık tarzında diyenler de olacaktır. Örneğin okullar tatil edilmeli mi? Ülkede başka illerde vakaların çıkması durumunda yerli Türk insanının birbirine bulaştırdığı ortamlarda kamu yönetimi okulları 1 hafta, spor müsabakaları, toplantıları günü geldiğinde. Ülkemiz bu konuda erken tedbirler aldığını söyleyebiliriz.
"ALANIN UZMANIYMIŞ GİBİ KONUŞANLARA DİKKAT!"
Sağlıklı yaşamın, sağlıklı ortamlarda bulunmanın çok basit 14 kuralın ötesinde bu süreçte bu akımdan yararlanmak isteyip, bireysel popülaritelerini yükseltmek isteyen bu alanın uzmanıymış gibi toplumu yönlendirmeleri beni ürkütüyor. Yeme içme konusundaki abartılı cümleler. Paça çorba, tuzlu su, il adı vererek o ilin tuzu gibi toplumun kirli bilgilerden arındırılması konusunda vermiş olduğunuz çabalara teşekkür etmek istiyorum. Sağlık Bakanlığı'nın internet sitesi her gün herşeyi nasıl yapabileceğimiz konusunda bilgilendiriyor.