Sabunların renkleri farklı olsa da neden hepsi beyaz köpürür?
Ellerimizi yıkarken evimizde veya dışarıda kullandığımız farklı renklerdeki sabunların hepsi köpürdüklerinde beyaz renkte olurlar. Peki, renkleri farklı olmasına rağmen köpürdüklerinde neden beyaz olurlar? İşte detaylar...
Sabunların ortak özelliklerinin başında temizleme özelliği gelirken, diğer bir özelliği de hangi renkte olursa olsun köpürdükleri zaman beyaz renkte olmalarıdır.
RENK ALGISI
Bir cismin rengini, o cismin görünür ışık aralığındaki frekanslardan hangilerini soğurduğu ve hangilerini yansıttığı belirler. Ancak cismin bize görünen rengi, üzerine düşen ışığın türüne de bağlıdır. Bu etkileşim, cismin rengini algılayış biçimimizi değiştirir.
PİGMENTLERİN ROLÜ
Örneğin mavi pigmentli bir boya yüzeyi, üzerine düşen ışınlardan mavi olanları yansıtıp, diğer renkleri soğurur. Böyle bir zemin üzerine beyaz ışık düşürüldüğünde, biz o zemini mavi görürüz. Çünkü zeminden yansıyıp gözümüze ulaşan ışınlar, mavinin frekans aralığında olup, diğer frekanslar soğurulmuştur.
IŞIK TÜRÜNE BAĞLI RENK DEĞİŞİMİ
Aynı zemin üzerine sadece kahverengi ışık düşürüldüğünde, bu ışık soğurulacaktır ve cisim bize siyah görünecektir. Bununla birlikte, bir pencere camı, üzerine düşen beyaz ışığı yansıttığında, cam ayna gibi bir etki yapar. Ancak batmakta olan güneşin ışınlarını yansıttığında, camın rengi altın bakır alaşımına benzer bir kızıl parlaklıkta görünür. Burada, malzeme yani cam aynı cam olmasına rağmen, üzerine düşen ışığın türü ve rengin algılanışı değişir.
SABUN KREMİ VE SU KARIŞIMI
Mavi bir sabunla, aydınlık bir banyoda ellerimizi yıkamaya başladığımızı düşünelim. Sabun kremi hâlâ mavi renkte kalır çünkü rengi belirleyen, sabun malzemesindeki renk pigmentleridir. Ancak elleri tekrar ıslatıp sabunu yayarak suyla karıştırdığımızda, sabun kremi suyla seyrelir. Bu karışım opak hale gelir ve beyaz görünür çünkü suyun şeffaflığı kaybolur ve üzerine düşen ışınların büyük kısmını yansıtır.
KÖPÜKLENME VE BALONCUK
Elimizi ovuşturmaya devam ettikçe, sabun su karışımı köpürmeye başlar. Köpüklerdeki baloncuklar büyüdükçe inceleşir ve şeffaf hale gelir. Şeffaf baloncuklar, üzerine düşen ışığın hemen hemen tümünü geçirir ve çok azını yansıtır. Bu, baloncukların şeffaf görünmesinin nedenidir.
KIRILMA VE IŞIĞIN YÖN DEĞİŞİMİ
Baloncuk yüzeyinin içinden geçen ışık, her iki yüzeyde de kırılır. Baloncukların farklı et kalınlıkları, farklı dalga boylarındaki ışığın farklı açılarla kırılmasına neden olur. Işığın kırılması, bakış açısına göre farklı frekans aralıklarındaki ışınların gözümüze ulaşmasını sağlar. Bu nedenle baloncuğun yüzeyine bakış açımızı değiştirdiğimizde, yüzey renginin değiştiğini gözlemleriz.
DOĞAL SABUN KÖPÜRÜR MÜ?
Doğal sabunlar iyi köpürmez. Bu aynı zamanda temizleyici özelliğinden dolayı, büyük miktarlarda kullanıldığında cildi kurutabileceği anlamına gelir. Zeytinyağındaki laurik asit oranı son derece düşüktür, ancak oleik asit oranı oldukça yüksektir.
SABUNUN KÖPÜRMESİ KİMYASAL MI?
Sabunun daha güçlü köpürmesi için bazı kimyasallar eklenir. Bu katkı maddeleri cildin kurumasına yol açar. Birçok doğal sabun çeşidi vardır. Doğal sabunların faydaları; Kimyasal içeren sabunlara kıyasla kaşıntıya veya egzamaya neden olmazlar.
EN İYİ SABUN HANGİ YAĞDAN YAPILIR?
En iyi köpüğü üreten yağ Hindistan cevizi yağıdır. Hint yağını Hindistan cevizi yağıyla birlikte kullanırsanız, çok köpüren bir sabun elde edersiniz. Hindistan cevizi yağı ve Hint yağına ek olarak, palmiye çekirdeği yağı da sabuna köpürme özelliği verir.
SABUN KÖPÜĞÜ RENGİ NASIL OLUR?
Baloncuklar ışıkta renk değiştiriyor gibi görünür. Gökkuşağında görünen renkler farklı kırılmalardan kaynaklanırken, sabun köpüğündeki renkler sabunun ince tabakasının önünden ve arkasından gelen ışığın etkileşimli yansımasından kaynaklanır.
