2 bin kişi bu yüzden öldü!

"2014'te organ bekleyen yaklaşık 2 bin hasta kurtarılamadı"

Giriş: 06.02.2015 - 12:30 Güncelleme: 06.02.2015 - 12:32

Beyin ölümü gerçekleşen 100 kişiden 23'ünün ailelerinin organ nakli için izin verdiği Türkiye'de, geçen yıl yaklaşık 2 bin kişi organ beklerken yaşamını yitirdi.

Samsun İl Sağlık Müdürü Yusuf Köksal, yaptığı açıklamada, tedavisi sadece organ ve doku nakli ile mümkün hastalıkların, dünyada olduğu gibi Türkiye'de de önemli sağlık sorunlarından biri olduğunu, bu bilinçle "Türkiye Organ ve Doku Nakli Bilgi Sistemi" kurularak organ dağıtımının en adaletli ve şeffaf şekilde yapıldığını söyledi.

10 soruda organ bağışı

1. HER ÖLÜMDEN SONRA ORGANLAR ALINABILIR Mi?

Her ölümden sonra organ nakli mümkün değil. Evde ya da yolda vefat eden bir kimsenin bağış kartı ve ailesinin rızası olsa bile organları alınamaz.

Yalnızca hastane, yoğun bakım ortamında tıbben ölümü gerçekleşen insanlardan organ nakli yapılabiliyor.

2. DİNEN BİR SAKINCASI VAR MI?

Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu, organ bağışını insanın insana yapabileceği en büyük yardım olarak tanımladı ve organ naklinin caiz olduğunu söyledi.

3. NEREYE BAĞIŞ YAPABILIRIM?

İl Sağlık Müdürlüğü, hastaneler, organ nakli yapan merkezler ve aile hekimliklerine başvurulabilir.

Organ bağışlamak isteyen kişiler, iki tanık huzurunda belge imzalayarak organ bağışı kartına sahip oluyor.

4. ORGANLARI ALINAN KİŞİ VÜCUT BÜTÜNLÜĞÜ BOZULMADAN TESLİM EDILİR Mİ?

Organları alınan kişinin cenazesi, özenli bir şekilde vücut bütünlüğü bozulmadan aileye teslim ediliyor. Alınanların yerine protez organ ekleniyor.

5. NAKİL YAPILABİLECEK DOKU VE ORGANLAR HANGILERİDİR?

Böbrek, deri, karaciğer, kalp, akciğer, pankreas, incebağırsak, kalp kapağı, kornea, kas dokusu, kıkırdak, kemik, kemik iliği, üst sindirim yolları -

üst solunum yolu, sağ ve sol bacak, sağ ve sol kol, yüz ve saçlı deri.

6. AİLE İZNİ GEREKİYOR MU?

Yasada belirtilen hükümlere uyan kişilerin yaptığı bağış üzerine, etik olması açısından aile rızası da aranıyor.

Kişinin bağışta bulunma kararı olmasına rağmen ailenin rıza göstermemesi durumunda organlardan vazgeçiliyor.

7. BAĞIŞ İÇİN YAŞ SINIRI ARANIYOR MU?

18 yaş ve üzeri akli dengesi yerinde olan herkes organ bağışlayabiliyor.

8. ORGAN BAĞIŞI FİKRİNDEN VAZGEÇILEBİLİR Mİ?

Organ bağışı kartı sahibi olsanız bile istediğiniz anda ailenize bildirerek ve bağış kartınızı yırtarak bu fikrinizden vazgeçebilirsiniz.

9. BAĞIŞ YAPTIĞIMI AİLE BİREYLERİNDEN GİZLEYEBİLİR MİYİM?

Hiçbir zaman bağış kartı tek başına yeterli olmuyor. Ailenizin rızası olmadan organlarınız alınamıyor.

10. ESKI KARTLAR YENİLENIR Mİ?

Organ bağışı isim olarak sistemde yer alıyor. Ancak organ bağış kartının da kişinin üzerinde bulunması gerekiyor.

Bu nedenle eskiden alınmış organ bağışı kartlarının da yenilenmesi gerekiyor.

Yenileme işlemi, İl Sağlık Müdürlükleri aracılığı ile yapılabilir.

Potansiyel donör tespiti ve beyin ölümü tespitindeki yetersizlik nedeniyle Sağlık Bakanlığı tarafından birçok çalışma yapıldığını anlatan Köksal, şöyle konuştu:

"Beyin ölümü tespit kurulunda yer alan uzman hekimler, organ nakli koordinatörlükleri ve yoğun bakım personelinden oluşan yaklaşık 6 bin kişiye, 2009 yılından bu yana eğitimler verilmiştir. Bakanlığımızın katılımları ve destekleriyle, 9 Bölge Koordinasyon Merkezimiz kendi bünyesindeki illerde düzenli olarak etkinliklere ve eğitimlere devam etmekte. Tüm bu çalışmalar neticesinde 2002 yılına oranla 10 kattan fazla artış gösteren beyin ölümü tespit sayısı, 2014 yılı sonunda 1810'a ulaşmıştır."

Her yıl 4 bin yeni hasta, organ bekleme listesine giriyor

Köksal, tüm bu çalışmalara ve sağlanan artışa rağmen, organ bağışı oranlarında henüz istenilen düzeylere ulaşılamadığını vurgulayarak, "Avrupa'da yüzde 75 olan aile bağış oranı ne yazık ki ülkemizde yüzde 23 seviyesindedir. Bugün ülkemizde 25 binden fazla kişi bekleme listesinde organ beklemektedir. Her yıl yaklaşık 4 bin yeni hastamız bu listeye eklenirken, kadavra organ bağışındaki yetersizlik nedeniyle organ bekleyenlerden yaşamını yitirenler olmaktadır. Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü verilerine göre 2014 yılında yaklaşık 2 bin vatandaşımız organ nakli beklerken hayatını kaybetti" ifadelerini kullandı.

Organ ve Doku Nakli Samsun Bölge Koordinasyon Merkezi Sorumlusu Dr. Mehmet Kazak ise "organ bağışı hayat bağışıdır" diyerek toplumun her kesiminde farkındalığı artırmak için eğitim faaliyetleri başta olmak üzere organ bağışı stantları, sempozyumlar gibi birçok etkinlik yaptıklarını belirtti.

Dr. Kazak, organ yetmezliğine bağlı hastalıkların hiç umulmadık bir anda herkesin başına gelebileceğini dile getirerek, şunları kaydetti:

"Yani bir gün kendimizi de organ bekleme listelerinde görmemiz hiç olmayacak bir ihtimal değildir. Dolayısıyla böyle bir durumda birilerinin organ bağışında bulunmasını beklemekten başka çaremiz olmayacaktır. Bekleme listelerinde kayıtlı hastalarımızın durumu tam da budur. Biraz empati yaparak bu hastalarımızın durumlarını anlayabilmemiz çok önemlidir. Onların yeniden hayatlarına kavuşabilmeleri ancak ve ancak organ bağışı ve dolayısıyla organ nakliyle mümkündür. Bu duyarlılığı her bir vatandaşımızın göstermesi ve organ bağışlayarak bekleyen hastalarımızın yeniden hayat bulması en büyük isteğimizdir."

GÜNÜN ÖNEMLİ MANŞETLERİ