Boğaz ağrısı romatizmal kalp hastalığına yol açabilir
Çocuklarımız sık hastalanmasın istiyorsak hastalık belirtilerini çok iyi gözlemlememiz ve önlem almamız gerekiyor. Ateşi nasıl okumalı? Boğaz ağrısında ne tür durumlarda antibiyotik kullanmalı? İşte çocukların sık karşılaştıkları sağlık sorunlarının belirtileri ve yanlışlardan uzak kalmanın başlıca yolları...
Ceyda ERENOĞLU / GAZETE HABERTÜRK
Hastalıksız bir yaşam pek mümkün görünmese de yıkıcı etkilerini azaltma şansımız var. Anne-babaların biraz bilgi ve bilinçle çocuklarını doktor doktor gezmekten ve yanlış tedavilerden koruyabileceği belirtiliyor. İstanbul Medipol Üniversitesi Tıp Fakültesi Yenidoğan Bölüm Dalı Başkanı Prof. Dr. Ayhan Taştekin, ilk olarak çocuklarda sık karşılaşılan ateşe dikkat çekiyor. Ateş vücudun değişik hastalıklara karşı gösterdiği bir cevap olarak tanımlanıyor ve çocukta hastalık geliştiğini gösteren bir bulgu olarak kabul ediliyor.
TEK BULGU OLABİLİR
Ateş, sadece bir hastalığa ait bulgulardan olabileceği gibi hastalığın tek bulgusu olarak da meydana gelebiliyor. Ateşin en sık rastlanan nedeninin bakteri veya virüslerle oluşan enfeksiyon hastalıkları olduğu belirtiliyor. (Gribal enfeksiyon, boğaz enfeksiyonu, idrar yolu enfeksiyonu, vb.) Bebeklerin çok sarılması, çocukluk çağının romatizmal hastalıkları gibi farklı nedenler de ateşe yol açabiliyor. Uzun süre güneş altında kalma da ateşin yükselme nedenleri arasında bulunuyor. Yaygın inanışın aksine diş çıkarma çocuklarda yüksek ateşe neden olmuyor.
GENEL GÖRÜNÜM ÇOK ÖNEMLİ
Çocuğun ateşli olduğu hissedildiğinde vücut sıcaklığının mutlaka termometreyle ölçülmesi gerekiyor. 38 derece ve üzerindeki ölçümlerin ateş olarak kabul edilmesi gerekiyor. Ateş, bir yandan vücudun enfeksiyon hastalıklarına karşı mücadelesini kolaylaştırırken, diğer yandan da çocuğun konforunu azaltıyor. Tedavi gerekliliğini belirlemede daha önemli olanın ateşin yükseklik derecesinden çok ateşli çocuğun genel görünümü olduğu belirtiliyor. Bu hafif ateşli ama hasta görünümlü bir çocuğun yüksek ateşli ama keyfi yerinde bir çocuğa göre tedaviyi daha fazla hak ettiği anlamına geliyor. Çoğu kez ateşli çocuklar herhangi bir şey yapılmadan evde takip edilebilse de burada önemli olanın ailenin ne zaman hekime başvurması gerektiğini bilmesi olduğuna dikkat çekiliyor.
HER ATEŞLİ ÇOCUĞA İLAÇ VERİLMEZ
Ateşli her çocuğa ateş düşürücü ilaç vermek şart görülmüyor. Ateş düşürücüler ateşin çocuğun konforunu bozup çok halsiz düşürdüğü ya da çocuğun gerçekten çok yüksek ateşi olduğu (40 derece ve üzeri) durumlar için öneriliyor. Ateş düşürücü verilen bir çocuğun ateşinin enfeksiyon hastalığı yatışana kadar birkaç gün yüksek olabileceğine dikkat çekiliyor. Ateş düşürücü vermenin sadece çocuğun rahatlamasına yol açıp hastalığın seyrini ve sonuçlarını etkilemediğinin bilinmesi gerekiyor.
Hastalık olumsuz bir sonuca yol açacaksa ateş düşürücü vermek bunun önüne geçemiyor. Bu ilaçlar ateşli havalelerin tekrarlamasına da engel olamıyor. Ateş düşürücü ilaçların aynı zamanda ağrı kesici etkileri de olduğu için bunlar çocuğun kendisini daha iyi hissetmesine yardım ediyor. Ateş tedavisinde soğuk uygulama ya da banyo da önerilmiyor. (Soğuk uygulama sadece güneş çarpmalarında kullanılır). Alkol veya sirke ile soğutma uygulaması da kaçınılması gereken inanışlar arasında yer alıyor.
BOĞAZ AĞRISINA DİKKAT!
Boğaz ağrısı sık rastlanan ve çoğu kez kendi kendine düzelen bir rahatsızlık olarak görülüyor. Bu sorunda 38.5 dereceyi aşan ateş varsa ve çocuk bir şey yiyemiyorsa doktora götürülmesi gerekiyor. Boğaz ağrısının beraberinde öksürük, burun akıntısı, gözlerde yanma gibi bulgular varsa sorunun nedeninin virüsler olduğu ve antibiyotik gerekmediği belirtiliyor. Sadece boğaz ağrısı ve ateş durumundaysa soruna bakteriler yol açıyor ve bu kez antibiyotik gerekiyor. Antibiyotik gerektiren boğaz enfeksiyonları bu ilaç grubuyla tedavi edilmezse ilerleyen süreçte romatizmal kalp hastalıklarına neden olabiliyor.
ATEŞLİ ÇOCUĞUN DOKTORA GÖTÜRÜLMESİ GEREKEN DURUMLAR
■ Yaşı 3 aydan küçükse (İyi görünseler bile)
■ Hasta görünüyorsa (Aşırı huzursuz, sürekli ağlayan, ağızdan bir şey yiyip içmeyen)
■ Tepki vermiyor ve uyandırılamıyorsa
■ Solunum zorluğu varsa
■ Ateşi 39-40 derecenin üzerindeyse
■ Ateşli havale geçiriyorsa
■ Ateşi 4-5 günden uzun zamandır devam ediyorsa
■ Geçmişten gelen bir hastalığı varsa (Kalp, kanser, vb.)
■ Ateşle birlikte cilt döküntüsü (kızarıklıklar) oluşmuşsa
■ İshali 2-3 gündür geçmiyorsa
■ Kusması 1 günden fazla sürüyorsa
■ Boğaz-kulak ağrısı varsa
■ İdrar yaparken ağrısı oluyorsa
ATEŞ HASTALIĞI KÖTÜLEŞTİRMEZ
Prof. Dr. Ayhan Taştekin, “Çoğu annebaba ateşin tek başına zararlı olduğuna inanıyor. Halbuki ateş hastalığı kötüleştirmez. Bu nedenle yapılması gereken ateşin nedenini bulmaktır” diyor. Ateş çoğu kez basit bir üst solunum yolu enfeksiyonunun bulgusuyken bazen menenjit gibi ağır bir hastalığa da işaret edebiliyor. Bu noktada anne-babaların ateşin bir belirti olduğu ve tek başına bebeğe bir zararı bulunmadığı konularında bilgilendirilmeleri gerekiyor. Aksi halde ateş korkusu doktor doktor dolaşmaya, gereksiz tetkikler ve gereksiz ilaç tedavilerine kadar gidebiliyor.
