İnme nedir? İnme tedavisi nasıl yapılır?
Prof. Dr. Şerefnur Öztürk inmenin ülkemizde görülme sıklığının arttığına ve 2016 yılında her 14 dakikada bir kişiyi inme nedeni ile kaybettiğimize dikkat çekti
Dünya Beyin Günü’nün 2017 yılı global gündemi olan “inme” nedeniyle 2016 yılında Türkiye’de her 14 dakikada bir kişiyi kaybettik.
ÜLKEMİZDE İNME GÖRÜLME SIKLIĞI GİDEREK ARTIYOR
Türk Nöroloji Derneği tarafından Dünya Beyin Günü nedeni ile İnme konusunda yapılan basın açıklamasında Dernek Başkanı Prof. Dr. Şerefnur Öztürk inmenin ülkemizde görülme sıklığının arttığına ve 2016 yılında her 14 dakikada bir kişiyi inme nedeni ile kaybettiğimize dikkat çekti.
Prof. Dr. Öztürk yaptığı açıklamada; “İnme beyin damarlarının tıkanması veya kanaması sonucu gelişiyor. Hastaların çoğunda inme nedeni ani tıkanma. Türkiye İstatistik Kurumu 27 Nisan 2017 günü yaptığı, bir önceki yılın verilerini içeren açıklamasında; önceki yıllarda olduğu gibi koroner kalp hastalıklarını takiben inmenin ikinci en sık ölüm nedeni olduğunu bildirdi. 38,395 vatandaşımız 2016 yılında inme nedeniyle hayatını kaybetti, yani ülkemizde her 14 dakikada, bir kişiyi inme nedeniyle kaybettik. Bu sayının en az beş katı ise felç oldu, şimdi yürüyemiyor, konuşamıyor, yiyemiyor ve belki bakıma muhtaç, mesleğini kaybetmiş ve artık işini yapamaz durumda. Son yıllarda inmeden kaybedilen hasta sayısını belirli bir yüzdede tutabildik ama maalesef düşüşe geçmiş değiliz. İnme geçirme riski sayısal olarak artmaya devam ediyor. Ülkemizde yine Türkiye İstatistik Kurumu 2015 verilerine göre doğuşta beklenen yaşam süresi, Türkiye geneli için 78 yıl, erkekler için 75,3 yıl ve kadınlar için 80,7 yıl oldu.2 Yani yaşlanıyoruz. İnmenin her türlüsü yaşlanma ile artış gösteriyor. Demek ki, daha çok inmeyi önlemeli ve oluşursa da daha etkili tedavi etmeliyiz” dedi.
Prof. Dr. Şerefnur Öztürk; “22 Temmuz’u inmeden korunma ve başımıza geldiğinde tedaviye nasıl ulaşacağımızı öğrenmek için bir fırsat olarak değerlendirmek gerektiğini” söyledi ve “inmenin belirtileri ve ne yapılması gerektiği herkes tarafından öğrenilmelidir.” dedi.
Türk Nöroloji Derneği Beyin Damar Hastalıkları Moderatörü Prof. Dr. Mehmet Akif Topçuoğlu da “inmenin önlenebileceğini ve tedavi edilebileceğini, bunun için toplumun bilgilendirilmesinin çok önemli olduğunu” vurguladı.
İNME ÖNLENEBİLİR
Prof. Dr. Topçuoğlu; “İnmeden korumak için sağlıklı beslenmeli, yiyeceklerimizdeki yağ ve tuz miktarını kontrol etmeli, meyve sebzeye ağırlık vermeli, fazla kilo almamalı, düzenli egzersiz yapmalı ve stresten korunmalıyız. Sigaradan uzak durmalı, hiç içmemeli, yanımızda içirmemeli ve içiyorsak derhal bırakmalıyız. Alkolü de aynı şekilde hiç kullanmamalıyız. Sağlığımızla ilgili değerlerimizi bilmeliyiz, sadece boy ve kilo değil kan basıncımızı, kolesterolümüzü ve kan şekerimizi de öğrenmeli ve takip etmeliyiz. Kırklı yaşlardan başlayarak düzenli aralıklarla hipertansiyon, şeker hastalığı, kolesterol yüksekliği ve kalp hastalığı açısından sağlık kuruluşlarında kontrolden geçmeliyiz” dedi.
İNME ÖNLENEMEZ VE FELÇ BELİRTİLERİ FARK EDİLİRSE YAPILMASI GEREKEN HEMEN 112'Yİ ARAMAK
İnmenin tedavi edilebileceğini belirten Prof. Dr. Mehmet Akif Topçuoğlu; “İnme önlenemez ve felç belirtileri fark edilirse yapılması gereken hemen 112’yi aramaktır. Bakanlık ambulansı sizi inmenin tedavi edilebileceği en yakın hastaneye götürecektir. Evet, inmenin tedavisi vardır. Ancak, bu tedaviye ne kadar erken başlanırsa o kadar etkin olmaktadır. Beyin damarı tıkandığında tıkanmayı yapan pıhtının hem damardan verilen ilaç olan tPA ile eritilmesi hem de anjio ile doğrudan girilerek çıkarılması mümkündür. Fakat, damardan verilen tedavi ilk 4,5 saat içinde; anjio tedavisi ise ilk 6 saatte başlanırsa olumlu etki yapabilmektedir” dedi.
SAKIN VAKİT KAYBETMEYİN
Prof. Dr. Topçuoğlu inmenin belirtilerini ve tedavide zamanın önemini şöyle anlattı; “Yüzde çarpılma, kol ve bacakta güçsüzlük, konuşmada bozulma, çift görme ve/veya ani bilinç bozukluğu olursa düzelmesini beklemeden yani derhal harekete geçilmelidir. İnme her hastanede tedavi edilmez. Vakit kaybetmemek şarttır. “Zaman beyindir” sözünü hiçbir zaman unutmamalıdır.”
HEDEF İNME SIKLIĞINI AZALTMAK
Türk Nöroloji Derneği Beyin Damar Hastalıkları Moderatörü Prof. Dr. Mehmet Akif Topçuoğlu 2014 yılında İstanbul’da yapılan Dünya İnme Kongresi’nde atılan adımla inme konusunda hastaların kaderinin değiştiğini söyledi ve sözlerine şu şekilde devam etti; “Bu kongrede iki önemli olay olmuş ve inme hastalarının kaderi değişmiştir. Bunlardan biri anjio ile damar pıhtı çıkarma işleminin olağan dışı başarısının ilk kez ortaya konulmuş olması diğeri ise “Küresel İnme Bildirgesi”nin ilanıdır. Beyin damar hastalıklarından korunma, gerçekleşirse inmenin akut tedavisi ve sonrasında toparlanma ve kaliteli hayata kavuşturulma hasta hakkı olmanın ötesinde bir insan hakkıdır.
Hedefimiz inme sıklığını en kısa zamanda aşağıya indirmeye başlamak ve inmeyi ülkenin her köşesinde tedavi edilebilir hale getirmek olup; bu amaç için halkın eğitimi, inme tedavi eden hastane ve merkezlerinin geliştirilmesi ve etkin bir sisteme bağlanması gereklidir.”
