Samsun nerede, hangi bölgede? Samsun'un nüfusu kaç, ilçeleri ne? İşte Samsun'da gezilecek yerler listesi
Türkiye'nin eski yerleşim yerlerinden biri olan Samsun'un geçmişi Eski Taş Çağı'na kadar uzanıyor. Türklerin Anadolu'ya girdiği andan itibaren siyasi tarihte de önemli bir yere sahip olan Samsun, Mustafa Kemal Atatürk'ün Kurtuluş Savaşı mücadelesini başlatmak adına ilk uğradığı şehirdir. Türkiye'nin büyükşehir statüsündeki otuz ilinden biri olan Samsun nerede, hangi bölgede? Samsun'un nüfusu kaç, ilçeleri ne? İşte Samsun'da gezilecek yerler listesi
SAMSUN NEREDE, HANGİ BÖLGEDE?
Karadeniz Bölgesi'ndeki Orta Karadeniz Bölümü'nde, Türkiye coğrafyasının en kuzeyinde merkezî bir noktada yer alır. Doğusunda Ordu, güneyinde Tokat ve Amasya, batısında ise Çorum ve Sinop illeri ile çevrili olup kuzeyinde Karadeniz bulunur. Karadeniz Bölgesi'nin eğitim, sağlık, sanayi, ticaret, ulaşım ve ekonomi açılarından en gelişmiş şehri olan Samsun kalkınmada birinci derecede öncelikli yörelerden biridir.
SAMSUN'UN NÜFUSU KAÇ?
Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi'nin 2020 verilerine göre 1.356.079 kişilik nüfusuyla Samsun, Karadeniz Bölgesi'nin en yüksek nüfuslu ilidir. En fazla nüfusa sahip olan ilçesi İlkadım olup ardından Atakum ve Bafra gelmektedir. En az nüfusa sahip olan ilçesi ise 8.685 kişilik nüfusu ile Yakakent'tir. 2018 yılında 48.543 göç veren Samsun buna karşın 53.228 göç almış, %3,5 net iç göç hızı ile 4.685 kişi il nüfusuna eklenmiştir. Samsun'un en fazla göç verdiği il 8.263 kişi ile İstanbul olurken en fazla göç aldığı il ise 15.794 kişi ile yine İstanbul olmuştur.
Mülteci nüfusuna da sahip olan Samsun'da kayıtlı 32 bini aşkın yabancı uyruklu bulunmaktadır. 2019 verilerine göre 22.790 kişi ile Iraklılar Samsun'da yaşayan yabancı sayısında başı çekmekte iken 6.310 kişi ile ikinci sırada Suriyeliler, 1.320 kişi ile Afganlar üçüncü sırada gelmektedir.
SAMSUN'UN İLEÇELERİ NELER?
19 Mayıs
Alaçam
Asarcık
Atakum
Ayvacık
Bafra
Canik
Çarşamba
Havza
İlkadım
Kavak
Ladik
Salıpazarı
Tekkeköy
Terme
Vezirköprü
Yakakent
SAMSUN'DA GEZİLECEK YERLER LİSTESİ
Akdağ Kış Sporları ve Kayak Merkezi
Nebiyan Dağı
Kunduz Dağları
Kızılırmak Deltası
Yeşilırmak Deltası
Galeriç Longozu
Dündartepe
Hacı Osman sit alanı
Hızır İlyas Höyüğü
Toptepe Tümülüsleri
Atakent Tümülüsleri
Çarşamba Bedesteni
Göğceli Camii
Şeyh Habil Mezarlığı
Hazinedarzâde Süleyman Paşa Medresesi
Mater Dolorosa Katolik Kilisesi
Karakol Camii
Pazar Camii
Çinili Hamam
Samsun Bedesteni
Eski Osmanlı Bankası binası
Eski Sümerbank binası
Merkez Bankası binası
Samsun Arkeoloji ve Etnografya Müzesi
Amisos Tepesi
Amazon Adası
Tekkeköy Mağaraları Arkeoloji Vadisi
Gazi Müzesi
Havza Atatürk Evi
Kuva-i Milliye Müzesi
Bandırma Vapuru ve Millî Mücadele Parkı Açık Hava Müzesi
Canik Oyuncak Müzesi
Türkiye'nin ilk doğal oyuncak müzesi Ekolojik Oyuncak Müzesi, Alaçam Mübadele Müzesi
Onur Anıtı
İlkadım Anıtı
Saathane Meydan
SAMSUN YÖRESEL YEMEKLERİ
Samsun mutfağı Karadeniz, Anadolu, Balkan ve Kafkas izleri taşımakta olup balık, hamur işi ve sebze ağırlıklıdır. Yörenin özellikle kıyı kesimlerinde karalahana, pancar, kırçan, kaldırık, madımak gibi özgü bitkiler çorba ve kavurma olarak tüketilmekte; kişniş ise çeşni olarak kullanılmaktadır. İç kısımlara geçildikçe hamur işleri ve et yemekleri öne çıkmaya başlamaktadır. Unundan kuymak, yarmasından ise çorba yapılan buğday ve mısır yörede en çok tüketilen tahıllar olup tirit, keşkek ve lepsi de etli yiyecekler arasında öne çıkmaktadır. Yakakent'in öne çıktığı deniz balıkçılığında kalkan, mezgit, barbunya, istavrit, palamut, lüfer ve sargan dönemsel olarak tüketilmekle birlikte sazan, yayın, levrek, alabalık ve turna gibi her dönem bulunabilen tatlı su ürünlerinde ise Ayvacık ve Bafra başı çekmektedir. Samsun'da en çok tüketilen deniz ürünü ise tavası, buğulaması yapılan; ekmek veya pilavla birlikte tüketilebilen, ayrıca tuzlanarak da saklanabilen hamsidir.
Bafra ve Termeli girişimcilerin İstanbul başta olmak üzere büyük kentlerde açtığı fırınlarla birlikte Türkiye çapında popülarite kazanan Samsun pidesi şehrin en bilinen yiyeceğidir. İki farklı usulü olan pide Bafra'da kapalı, Terme'de ise açık olarak mahalle fırınlarında kıyma, peynir, pastırma, kuşbaşı et gibi çeşitli iç malzemeler ile yaptırılmakta olup özellikle pazar sabahları tüketilmesi gelenekselleşmiştir.
Düğün ile şenliklerde kazanda pişirilerek yapılan ve UNESCO tarafından somut olmayan kültürel miras olarak değerlendirilen keşkek Samsun mutfağında önemli yer edinmekle birlikte diğer yörelerden farklı olarak kırmızı et ile değil tavuk eti ile hazırlanmaktadır. Samsun-Çorum karayolu üzerindeki Çakallı mevkiinde bulunan lokantalarda hazırlanan ve Çakallı ekmeği ile servis edilen Çakallı menemeni de Samsun'un özgün lezzetlerinden biridir. Alaçam'da altı kasap üstü ise lokanta şeklinde hizmet veren kasapüstü olarak anılan işletmelerde ise kilo işi satılan et ve köfteler mangalda pişirilerek servis edilmektedir.
Kızılırmak Deltası'nda serbest olarak yaşamlarını sürdüren manda sütünden imal edilen Bafra lokumu, Samsun mutfağına özgü bir tatlı olup besleyici, yumuşak, hafif olmasıyla öne çıkmaktadır ve katkı maddesi kullanılmadan yapıldığından dolayı raf ömrü kısadır. Şerbetsiz baklava olarak nitelenen Bafra nokulu da Samsun yöresi tatlılarından olup hamurunda kabartma tozu ile yumurta kullanılmamasıyla benzerlerinden ayrılmakta, katılan sirke ile gevrek bir doku yakalanıp ceviz, kuru sarı üzüm ve şeker gibi iç malzemelerle imâl edilmektedir. Türkiye'nin farklı yörelerinde farklı isimlerle üretilen ancak Samsun'a has bir diğer tatlı olan atom ise özellikle Ramazan aylarında oldukça yoğun tüketilmektedir. Samsun'a özgü hamur işlerinden olan Çarşamba kıvratması ise 1930'lu yıllardan beri özgünlüğünü korumaktadır. Ayrıca kaz, hindi, ördek ya da tavuk etiyle yapılıp yağlanmış yufka ve pilav ile yenen tirit, mayası olabildiğince az olup fermantasyonu kısa tutularak kendine özgü kıvam ve lezzete kavuşturulan Samsun simidi de ilin mutfağında önemli yer tutan ögelerdir.