Secde namazı nedir ve nasıl kılınır? Secde namazında ne okunur? Tilavet secdesi nedir?
Secde namazı, Müslümanların Kur'an-ı Kerim okurken veya dinlerken karşılaştıkları secde ayetlerine karşı yerine getirdikleri özel bir ibadettir. Bu ibadet, Allah'a derin bir teslimiyet ve saygının ifadesi olarak, Kur'an'daki belirli ayetlerin okunması sonrasında gerçekleştirilen bir secdeyi içerir. Secde namazı nasıl kılınır? İşte detaylar…
İslam'da secde, Allah'a olan en derin teslimiyetin ve saygının bir göstergesi olarak kabul edilir. Kur'an-ı Kerim'de yer alan ve secdeyi gerektiren özel ayetler (secde ayetleri), Müslümanların Kur'an okurken veya dinlerken karşılaştıkları anlarda, Allah'a olan bağlılıklarını ve O'na olan saygılarını bir secde ile ifade etmeleri gerektiğini belirtir. Bu yazımızda secde namazı nasıl kılınır, secde namazında ne okunur, tilavet secdesi nedir, diyanete göre secde namazı nasıl kılınır gibi soruların cevaplarını inceleyeceğiz.
Secde Namazı Nasıl Kılınır?
Secde namazı kılınmasıyla ilgili “Kur'an'da secde ayeti namazı nasıl kılınır diyanet” araması sık yapılan aramalardan biridir. Diyanet İşleri Başkanlığı’nın açıklamasına göre Kur’an-ı Kerim okunurken secde ayetlerini okuyan veya dinleyen kimsenin tilavet secdesi yapması vaciptir. Secde namazını secde ayeti okuyan kişi namazda değilse, ister ayeti okur okumaz, ister daha sonra kalkıp secdeyi yapar (Mevsılî, el-İhtiyâr, 1/75).
Namaz kılan bir kimse namazda secde âyeti okuması hâlinde secde ayetinden sonra üç ayetten daha fazla okumayıp, rükûya eğilecekse, tilavet secdesine niyet ederek rükûya gider. Bilinmesi gereken bir bilgi olarak yapılmış olan bu rükû, aynı zamanda tilavet secdesi yerine de geçtiği bilgisidir. Diğer yandan üç ayetten daha fazla okuyacaksa, tilavet secdesine niyet ederek doğrudan secdeye gider ve bir defa secde yaptıktan sonra ayağa kalkıp kaldığı yerden kıraate devam eder (el-Fetâva’l-Hindiyye, 1/133).
Tilavet secdesi namaz mıdır sorusu da yapılması vacip olan secde namazı ile ilgili merak edilen bir konudur. Tilavet secdesi namaz olarak görülmese de taharet, kıbleye dönmek, niyet etmek, avret yerlerinin örtülü olması gibi namazda aranan şartlar tilavet secdesinde de aranmaktadır. Bununla birlikte burada sünnet olan iftitah tekbiridir.
Secde Namazında Ne Okunur?
Secde namazı vakit namazı ya da nafile namazı gibi bir namaz olarak görülmez. Sadece Kur’an’da geçen 14 secde ayeti işitildiğinde yapılması vacip olan bir namazdır. Namaz haricinde Kur’an-ı Kerim okunduğunda ya da kişi kendisi okuduğunda Secde ayeti geçerse Allah-u Ekber denilerek secdeye gidilir ve aynen vakit namazlarında olduğu gibi “Sübhane Rabbiye’l-ala” kelamı 3 defa tekrarlanır.
Tilavet Secdesi Nedir Nasıl Yapılır?
Tilavet secdesi namazı secde namazı olarak da bilinir. Ve her Müslüman’ın secde ayetlerini duyduğunda yapılması vaciptir. Nitekim Abdullah bin Ömer (r.a) şöyle bir rivayette bulunmuştur: “Peygamber (s.a.v) Kur’ân okurken içinde secde ayeti bulunan bir sureye geldiğinde secde ederdi. Biz de kendisiyle birlikte secde ederdik. Öyle ki, bir kısmımız alnını koyacak yer bulamazdı. Resûlüllah (s.a.v) buyurdular ki: “Ademoğlu secde ayetini okuduğunda secde ederse, şeytan ağlayarak oradan uzaklaşır ve şöyle der: Eyvah! Ademoğlu secde etmekle emr olundu, secde etti; ona cennet var. Ben de secde etmekle emr olundum ama isyan ettim; bana da ateş var!” (Müslim, İman,133; İbn Mâce, İkame, 70). Tilavet secdesi şöyle yapılır:
Vakit namazlarını kılarken kadın-erkek erkekler kulak hizasında, kadınlar göğüs hizasında ellerini kaldırır. Tivalet secdesinde ise eller kaldırılmadan tilavet secdesi niyetiyle “Allahu ekber” denilerek direkt secdeye gidilir. Secdeye varıldığında "Sübhane Rabbîyel-a'lâ (En yüce olan Rabbimi bütün noksan sıfatlardan tenzih ederim)." denilir. Bundan sonra "Allahu ekber" denilerek secdeden kalkılır. Tilâvet secdesinin rüknü, Allah Teâlâ'yı ta'zîm için yüzü yere koymaktır.
Diğer yandan tilavet secdesi yapıldığı anda; secdeye giderken ve secdeden kalkarken “Gufrâneke Rabbenâ ve İleykel masîr (Ey Rabbimiz! Senin bağışlamanı bekliyoruz. Son dönüş sanadır.)" denilmesinin müstehap olduğu rivayet edilir. Elbette burada vacip olan secdeye gidilmesidir.
Tilavet secdesini yapılmasını gerektiren ayetleri duyan kimse, o an secde yapmaya fırsat bulamaz ise kişinin, “Semi’na ve eta’na ğufraneke Rabbena ve ileyke’l-masir” demesi müstehaptır. O anda yapamadığı secdeyi daha sonra yapar (Şürünbülali, Meraku’l-Felah, s. 203).
Diğer yandan regl dönemindeki ya da loğusa olan kadınlara secde ayetlerini işittikleri zaman tilavet secdesi yapması vacip olmamaktadır. Bu zamanlarda kadınlar namaz ile yükümlü değillerdir. Eğer secde ayeti bir namazda birden fazla yerde okunursa sahihi bir kaynağa göre bir defa tilavet secdesi yapmak yeterli kabul edilmektedir.
Secde Ayetleri Nelerdir?
Kur’an-ı Kerimde 14 yerde secde ayeti geçmektedir. Bu secde ayetlerini okuyan ya da işiten bir kimse tilavet secdesi yapmalıdır. Kur’an’da geçen secde ayetleri şunlardır:
