Mehmet Volkan Canalioğlu, 1 Mayıs 1950'de Trabzon'da doğdu. Babasının adı Ahmet Salih, annesinin adı Sefiye'dir. Trabzon Fatih Eğitim Enstitüsü Sosyal Bilimler Bölümünü bitirdi. Anadolu Üniversitesi Coğrafya Bölümünde lisans tamamladı.
Yurdun çeşitli yerlerinde öğretmenlik, müdür yardımcılığı ve müdürlük görevlerinde bulundu. Trabzon Milli Eğitim Müdür Yardımcılığı, İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, İl Turizm Müdürlüğü yaptı. 2004-2009 yılları arasında CHP Trabzon Belediye Başkanlığı yaptı. CHP Trabzon il Başkanlığı yaptı. Parti Meclis Üyeliği ve Genel Başkan Yardımcılığı yaptı. Halen Parti Meclis Üyesi, TBMM Milli Eğitim, Kültür, Gençlik Ve Spor Komisyonu Üyesi ve 24. Dönem CHP Trabzon Milletvekilidir. Amatör ve profesyonel olarak farklı takımlarda futbol oynadı. Çok sayıda Sivil Toplum Kuruluşunda ve Vakıflarda Başkanlık ve Yönetim Kurulu Üyeliklerinde bulundu. Yayınlanmış 3 kitabı ve ülke çapında kazandığı 9 ödülü vardır. Batum Üniversitesi "Fahri Doktora" unvanı sahibidir.
Orta düzeyde Almanca bilen Canalioğlu, evli ve 2 çocuk babasıdır.