Son dakika... Kan donduran orman yangını bilançosu! Son bir ayda kaç hektar orman kül oldu?

Türkiye'nin son bir aydır adeta akciğerleri cayır cayır yanıyor. İstanbul'dan Tokat'a, Sivas'tan İzmir'e orman yangınlarının ardı arkası kesilmiyor. Son olarak geçen hafta İzmir'in Karabağlar ilçesinde başlayıp 4 ilçeye sıçrayan yangın 50 saati bulurken, HABERTÜRK, Türkiye'de son bir yılda yaşanan orman yangınlarını mercek altına aldı.

BİR AYDA 1244 FUTBOL SAHASI KADAR ORMAN YOK OLDU

Habertürk'ten Emrah Doğru'nun haberine göre sadece son bir ayda, yani 20 Temmuz ile 20 Ağustos (bugün) tarihleri arasında Türkiye'nin 503 noktasında orman yangını yaşandı. Orman Genel Müdürlüğü'nden alınan bilgilere göre sadece son bir ayda Türkiye'nin cennet ormanlarından bin 344 hektarı, yani 1244 futbol sahası büyüklüğünde bir alan kül oldu.

TÜRKİYE'DEKİ ORMAN YANGINLARI HARİTASINI GÜNCEL OLARAK TAKİP ETMEK İÇİN TIKLAYIN

BİR YILDA TAM BİN 345 ORMAN YANGINI ÇIKTI

Yine Orman Genel Müdürlüğü'nün verilerine göre 2019 yılının 1 Ocak'ından bu yana, tam bin 345 yerde orman yangını yaşandı. Bu yangınlarda 2 bin 987 hektar, yani 2 bin 765 futbol sahası büyüklüğünde, çocuklarımıza miras bırakmamız gereken güzellik yok oldu.

TÜRKİYE, "RİSKLİ" ÜLKELER ARASINDA

Akdeniz ve Ege sahillerinden İstanbul'a kadar uzanan ve ülke ormanlarımızın yarısına karşılık gelen 12 milyon hektar büyüklüğündeki kıyı bandı, özellikle yaz aylarında orman yangınları açısından tehdit altında.

İstatistiklere göre ise ülkemizde her yıl meydana gelen 4 bin yangında, 10 bin hektar orman yangınlarda zarar görüyor. Türkiye, orman yangınlarında Akdeniz'in riskli ülkeleri arasında kabul ediliyor.

ORMAN YANGINININ ERKEN TESPİTİ

Orman yangınlarının erken haber alınması veya tespit edilmesi için ülke genelinde 776 yangın gözetleme kulesinde yangın sezonu boyunca gözetleme yapılıyor. Ormanlık bölgeler kameralar ile izlenerek personele destek olunuyor.

Orman Genel Müdürlüğü yetkilileri, insansız hava araçlarıyla (İHA) ormanların izlenilmesi ile ilgili çalışmalar başlattığına ve uygulamanın yaygınlaştırma sürecinde olduğuna dikkat çekiyor.

METEOROLOJİ İLE "RİSK HARİTASI"

Meteoroloji Genel Müdürlüğü ile birlikte ortak çalışıldığını belirten yetkililer, "Yangın risk haritası günlük olarak saatlik bazda oluşturuluyor ve buna göre de tedbirler artırılıp uyarılar yapılıyor" diyor.

YANGINA MÜDAHALE SÜRESİ 12 DAKİKA

Aynı yetkili orman yangınlarıyla ilgili şu bilgileri paylaşıyor: "İhbar alınan veya tespit edilen orman yangına 1.173 noktada konuşlanmış ilk müdahale ekibi ile en kısa sürede yangınlara müdahale edilmektedir. Yangına hassas ormanlarımızın bulunduğu bölge müdürlüklerinde ortalama yangına ilk müdahale süresi 2003 yılında 40 dakika iken; verilen eğitimler, geliştirilen altyapı faaliyetleri ve teknolojiyle donatılmış sistemlerimiz sayesinde 2018 yılında 12 dakikaya indirilmiştir. Birkaç yıl içerisinde de 10 dakikaya ulaşmak için gerekli yatırımlar yapılıp ve tedbirler alınmaktadır.

19 BİN PERSONEL MÜCADELE EDİYOR

Yangınlara erken ve etkili şekilde müdahale edilmesi için 2019 yılı için yer ekiplerinde 1.076 adet arazöz, 281 adet su tankeri, 586 adet ilk müdahale aracı, 182 adet dozer, 426 adet diğer araç-iş makinaları ile birlikte toplam 2.551 adet araç ve bu araçlarda görevli 11.039 yangın işçisi, 3.000 teknik eleman, 5.000 memur olmak üzere 19.039 personelimiz görev yapmaktadır.

ENVANTERİMİZDE 8 BİN ARAÇ BULUNUYOR

Yangınlara erken ve etkili müdahale edilmesinde havadan destek sağlanması için 2019 yılında bu gün itibari ile 6 idare helikopteri yanında 34 adet su atar helikopter görev yapmaktadır. Orman yangını organizasyonunda kullanılan Genel Müdürlüğümüz envanterindeki yaklaşık 8 bin araç, anlık olarak araç takip sistemi ile takip edilmekte, her araçtan maksimum fayda sağlanmaktadır.

YANAN ALAN ORMANLAŞTIRILIYOR

Yangından zarar gören orman alanlarında en kısa sürede yanan emvalin kesimi ve sahadan uzaklaştırılmasını müteakip, teknik heyetin hazırlamış olduğu projeye göre, ormancılık teknikleri ile yıl içerisinde rehabilitasyon, tensil veya ağaçlandırma çalışmaları ile tekrar ormanlaştırılıyor. Yangından sonra asli tür korunarak doğal yapısına uygun ormanlar tekrar inşa edilirken YARDOP'a (Yanan Orman Alanların Rehabilitasyonu ve Yangına Dirençli Ormanlar Tesisi Projesi)uygun şekilde yeni ormanlar oluşturuluyor.

YAPILAN AĞAÇLANDIRMA ÇALIŞMALARI

2018 yılında yanan 5.644 hektar alanın 1.722 hektarı aynı yıl içinde ağaçlandırılmış olup 1.197 hektar yanan alandaki çalışmalar2019 yılında tamamlanacaktır. Ağaçlandırılmaya konu edilmemiş2.725 hektar alan iseörtü yangını olması, mevcutağaçların zarar görmemesi ve diğer teknik nedenlerden dolayı müdahale gerektirmeyen alanlardır.Son 10 yılda ise 66 bin hektar yanan ormanlık alanın 46 bin 852 hektarı ağaçlandırılmış olup ağaçlandırılmaya konu edilmemiş 19 bin 148 hektar alaniseörtü yangını olması, mevcutağaçların zarar görmemesi ve diğer teknik nedenlerden dolayı müdahale gerektirmeyen alanlardır.

TÜRKYILMAZ: EN KISA SÜREDE AĞAÇLANDIRILACAK

Orman Mühendisleri Odası (OMO) Genel Başkanı Hasan Türkyılmaz yaptığı yazılı açıklamada yanan ormanlık alanların en kısa zamanda ağaçlandıracağını belirtti. Türkyılmaz, dünyadaki halen devam etmekte olan yangınlardan örnekler verdiği açıklamada İzmir yangının kontrol altına alınmasının memnuniyet verici olduğunu ifade etti.

Türkyılmaz açıklamasında şu görüşlere yer verdi:

Orman mühendisi meslek mensupları olarak bir ormanın nasıl zor şartlarda oluştuğunu hiç kuşkusuz en iyi bizler biliriz. Ve işte o yüzdendir ki, biz orman mühendisleri için tek ağaç dahi çok kıymetlidir. Ancak kabul etmeliyiz ki, ormanlar kadar diğer gerçek olan şey ise orman yangınlarının varlığıdır. Bugün Dünya’nın birçok ülkesi mevsim şartları itibariyle orman yangınları ile mücadele etmektedir. Ve hatta bildiğiniz üzere geçtiğimiz ay Sibirya’da başlayan orman yangını hala devam etmektedir. Yine Cumartesi günü Kanarya Adaları’nda başlayan orman yangını yerleşim yerlerine sıçramış, hala kontrol altına alınamamıştır.

"SORUMLU KURUM ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞÜ"

Sonuç olarak orman yangınları bir doğal afet olup açık alan yangınıdır ve diğer kapalı alan yangınlarına benzemez. Uzmanlar tarafından yangınla mücadele yöntemleri belirlenirken her türlü iklim faktörü ve arazi değerlendirmesi yapılarak yangına müdahale edilir. Ülkemizde ise orman yangınları ile mücadele etmekten sorumlu ve alanında uzmanların bulunduğu kurum; Orman Genel Müdürlüğü’dür.

Bilindiği üzere son günlerde Muğla ve İzmir’de büyük çapta orman yangınları meydana gelmiş olup, Muğla’daki yangın Orman Genel Müdürlüğü ekipleri tarafından kontrol altına alınmıştır. İzmir’de başlayan orman yangını ise her ne kadar şiddetli rüzgar sebebiyle kontrolünde zorluklar yaşansa da kısmen kontrol altına alınmış ve söndürme çalışmaları devam etmektedir.

Ayrıca yanan ormanların yeniden ağaçlandırılacağı Anayasamızın 169.maddesinde açıkça belirtmiş olup, diğer yanan orman alanlarında olduğu gibi burası da en kısa sürede yeniden ağaçlandırılacaktır.

"SAKİN KALMAK, HAZMETMEK OLANAKSIZ"

Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Yönetim Kurulu Başkanı Emin Koramaz, "İzmir’de yangının yarattığı tahribat yürek yakıyor" diyerek, uçakların müdahale etmemesini eleştirdi. Twitter'da açıklamalarda bulunan Koramaz, "Buna engel olunabilirdi ama devletin uçaklarını hangara kapatıp, yangın söndürme işini özelleştirdiler. Dahası, şirketle uçuş (yani yangın) başına anlaşma yaptılar! Bu kötülüğe sakin kalmak, bunu hazmetmek olanaksız" dedi.

CHP'Lİ TACETTİN BAYIR UÇAKLARI SORDU

Pazar günü İzmir’de başlayan ve halen devam eden orman yangınlarının hala kontrol atına alınamaması ile yazılı bir açıklama yapan CHP İzmir Milletvekili Tacettin Bayır, Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’yi eleştirerek, ‘’Bu olay bize bir kez daha hazırlıksız ve öngörüsüz olduğumuzu gösterdi. Böylesine önemli bir yangına, müdahale aşamasında problemler yaşanmıştır. Türk Hava Kurumu’nun 20 uçağı, Orman Genel Müdürlüğü beğenmediği için hangarlarda yatıyor. Daha önce bu uçaklar kullanılırken, bu sene başka bir firmadan 34 helikopter kiralandı. Şimdi soruyorum, niçin İzmir’deki yangınlarda uçak kiralanmamıştır? Yanacak yer kalmayınca mı kiralama işlemini gerçekleştireceksiniz?’’ dedi.

BİR AYLIK YANGIN BİLANÇOSU

TEMA VAKFI: YÜZDE 90'I İNSAN KAYNAKLI

Yazları sıcak ve kurak geçen Akdeniz iklimi etkisi altındaki Türkiye’de ormanların %60’ı yangın riskiyle karşı karşıya. Kahramanmaraş'tan başlayıp Akdeniz ve Ege'yi takiben İstanbul'a kadar uzanan 1700 km'lik bandın 160 km derinliğindeki bölümü yangın açısından büyük risk taşıyor. Bu alanda 12 milyon hektar yangına birinci derecede hassasiyet taşıyan orman alanı bulunuyor.

1997-2014 yılları arasında toplam 38.423 adet orman yangını tespit edildi. Bu yangınların sonucunda Kilis ve Yalova illerinin toplamına yakın (161.000 hektar) büyüklükte orman alanı yandı. Yangınların nedenleri incelendiğinde orman yangınlarının yaklaşık % 90’ının insan kaynaklığı olduğu görülüyor. Bu yangınların:

- %52'si ihmal ve dikkatsizlik olarak nitelenen anız yakma, çöplükten ormana sıçrama, avcı ve çoban ateşi, sigara, piknik ateşi, enerji nakil hattı, trafik kazaları gibi sebeplerden kaynaklandı. Düzce ili büyüklüğünde (yaklaşık 110.000 hektar) orman alanı ihmal ve kusurlar nedeniyle yandı.

- %12'si terör, kundaklama, orman açma ve diğer nedenlerle kasıtlı olarak çıkarıldı ve yaklaşık 20.000 hektar alana zarar verildi.

- %26'sının nedeni saptanamadı. Uzmanlar bilinmeyen nedenlerin hemen hemen hepsinin insan kaynaklı olduğunu kabul ediyor.

- Doğal nedenlerle çıkan orman yangınları, yanan ormanların sadece %3’ünü oluşturuyor.