Tırnak mantarı neden olur? Tedavi yöntemleri nelerdir?
Yaygın olarak gözlenen tırnak mantarı, hem sağlık hem de kozmetik nedenlerle can sıkıcı bir durumdur. Tırnak mantarları, tek bir tırnakta görülebildiği gibi birçok tırnağa da yayılıp, tırnakların renginin bozulmasına, kalınlaşmasına ya da kenarlarının parçalanmasına neden olabilir. Tırnak mantarı hakkında bilmeniz gereken detaylar haberimizde...
Tırnak mantarı, birçok insanın hayatının bir döneminde karşılaştığı hastalıklardan biridir. Kişisel temizlik ve hijyenin aksatıldığı dönemlerde ortaya çıkma ihtimali oldukça yüksektir. Kozmetik olarak da can sıkıcı olan tırnak mantarı, el ve ayak tırnak sağlığını olumsuz yönde etkiler.
TIRNAK MANTARI NEDİR?
Tırnak mantarı , ya da diğer adıyla onikomikoz, bireyin el veya ayak tırnaklarının uç kısmının hemen altında beyaz veya sarı bir nokta olarak başlayan ve yaygın olarak görülen bir mantar enfeksiyonudur .
Tırnak mantarı enfeksiyonu tırnak içinde derinleştikçe tırnak renginde solmaya, tırnağın kalınlaşmasına ve tırnağın kenarlarında parçalanma veya dağılmaya neden olabilir. Tırnak mantarı tek bir tırnak ile sınırlı kalabileceği gibi, birden fazla tırnağı aynı anda etkileyebilir. Eğer tırnaklarda bulunan mantar enfeksiyonu genişler ve ayak parmaklarını ile ayakların arasındaki bölgeye bulaşırsa bu duruma atlet veya sporcu ayağı ya da tıbbi adıyla tinea pedis denir. Tırnak mantarı diyabet gibi bağışıklık sistemini etkileyen durumlara sahip bireylerde sıklıkla görülür.
EL TIRNAK MANTARI NEDEN OLUR?
Mantar enfeksiyonu, mikroskobik mantarların sebep olduğu ve vücudunuzun çeşitli bölgelerinde kendini gösterebilen, bulaşıcı bir enfeksiyon türüdür. Birçok insan, atlet ayağı veya saçkıran gibi mantar enfeksiyonu olan biriyle ten tene temas ettiklerinde mantarları kapar. Bununla birlikte bazı durumlar da el tırnak mantarı oluşmasına neden olabilir. Bu durumlardan bazıları şu şekildedir:
- Tırnağı çevreleyen deride küçük bir kesik,
- Tırnakta çatlak oluşması,
- Tırnak ve parmak arasında oluşan bir ayrılma.
AYAK TIRNAK MANTARI NEDEN OLUR?
Mantar tırnak enfeksiyonuna yakalanmanın diğer bir yaygın yolu, havuz güvertesi veya soyunma odası gibi sıcak ve nemli bir alanda çıplak ayakla yürümektir. Bu durumun oluşmasına neden olan mantarlar sıcak ve nemli bölgelerde gelişir. Ayrıca enfekte bir tırnak makası veya havluyu paylaşmak da ayak tırnak mantarı enfeksiyonuna neden olabilir. Tırnakların sık sık nemli olması veya sık sık terli çorap ve ayakkabılar giymek de enfeksiyona neden olabilir.
TIRNAK MANTARI BELİRTİLERİ NELERDİR?
Başlıca saymak gerekirse tırnak dokusunun kalınlaşması, tırnakların kahverengiye dönüşmesi, şekil bozukluğu, tırnakların kolay kırılması tırnak mantarının yaygın belirtileri olarak kabul edilir. Tırnak ucunun hemen altında sarı ya da beyaz bir leke şeklinde başlayan mantar oluşumu şu belirtilere yol açar:
- Kalınlaşmış tırnak dokusu
- Kahverengi renk değişikliği
- Ufalanan veya düzensiz yapı
- Şekil bozukluğu
- Kolay kırılma
- Tırnakta parlaklığın yitirilmesi, matlaşma
- Nadiren koku
TIRNAK MANTARI BULAŞICI MI?
Tırnak mantarına sahip olan bireylerin temas ettiği eşyalara dokunmak tırnak mantarının bulaşmasına neden olabilir. Tırnak mantarı bulaşmasını önlemek için kişisel hijyen kurallarına dikkat etmek oldukça önemlidir. Tırnak mantarı bulaşmasını önlemeye katkı sağlayacak uygulamalardan bazıları şu şekildedir:
- Tırnakları temiz ve kuru tutmak ,elleri ve ayakları düzenli olarak yıkamak tırnak mantarının bulaşmasını önlemeye katkı sağlayabilir.
Tırnakların uzamasına izin vermek ve gereken dönemlerde tırnakları törpülememek tırnak mantarı oluşmasına neden olabilir. Tırnakları düz bir şekilde kesmek ve kalınlaşmış alanları uygun bir şekilde törpülemek ayak ve tırnak sağlığı için oldukça önemlidir.
- Tırnak makasını her kullanımdan sonra dezenfekte etmek mantar bulaşmasını önlemeye katkı sağlayabilir.
- Gün boyunca emici çorap giymek ve çorapları sık sık değiştirmek tırnak mantarının oluşmasının önlenmesinde oldukça etkilidir.
- Yanlış ayakkabı seçimi mantar enfeksiyonunun oluşmasına neden olabilir. Nefes alan malzemelerden yapılmış ayakkabılar seçmek mantar oluşumunu önlemeye katkı sağlayabilir.
TIRNAK MANTARI NASIL TEŞHİS EDİLİR?
Bir doktor tarafından tırnaklarınızın incelenmesi için tırnak örneği alınabilir. Alınan tırnak örneği belirtilerinizin nedenini belirlemek için bir laboratuvara gönderilir. Sedef hastalığı gibi bazı durumlar tırnağın mantar enfeksiyonunu taklit edebilir. Bununla birlikte bazı mikroorganizmalar (maya ve bakteri gibi) da da tırnakları enfekte edebilir. Tırnakta oluşan enfeksiyonun nedenini bilmek, etkili bir tedavi belirlemeye yardımcı olabilir.
TIRNAK MANTARINI ÖNLEMENİN YOLLARI NELERDİR?
Tedavinin yanı sıra tırnak mantarının oluşmaması için bazı önlemler alınmalıdır. Bu önlemlerin başında ayakların ıslak bırakılmaması, terlemeyi önlemek, tırnakları darbeden korumak ve ortak alanlarda terlik kullanmamak gelir.
- Ayakları ıslak bırakmamak
- Terlemeyi önlemek
- Tırnakları darbelerden korumak
- Ortak alanlarda terlik kullanmamak
- Şahsi terlik ve ayak havlusu kullanmak
- Kişisel manikür seti kullanmak
gibi genel yaklaşımların bu konuda yararı olacaktır. Mantarın oluşmasını kolaylaştırıcı sebeplerin de ortadan mümkün olduğunca kaldırılması gerekir. Bu şekilde iyileşme sonrası tekrar aynı durumun ortaya çıkması engellenebilir.