Düşüş buraya kadar

Ekim ayı enflasyonu yüzde 2 ile yüksek çıktı. Bunda giyim ve ayakkabı grubunun mevsim dönüşüne rastlamasından dolayı yüzde 11.7’ye varan artışı yanında doğalgaza yapılan zammın etkisiyle konut grubunun yüzde 3.55 ve gıda gurubunun yüzde 1.65 artışı etkili oldu. Bu üç grubun artış toplamı yüzde 1.63 buluyor. Diğer gruplardaki artışla rakam yüzde 2’ye gidiyor.

ENFLASYON DÜŞÜŞÜ 10 PUAN

-Aylık yüzde 2 yüksek bir enflasyon. Diğer aylar da aynı oranda gerçekleşseydi yıllık enflasyon yüzde 24 olacaktı. Ekimdeki yüzde 2 aylık enflasyon bu yılın en yükseği. Hatta geçen yılın ekiminden bu yana son bir yılın en yükseği.

-Buna karşılık yıllık bazda enflasyonun yüzde 9.26’dan yüzde 8.55’e gerilemesinin nedeni geçen yılın ekimindeki yüzde 2.67’lik rakam. Onun yerine yüzde 2 gelince yıllık da düştü.

-Ekim ayı ile birlikte enflasyondaki fırsat penceresi de kapandı. 2018 yılının yüksek bazı sayesinde bu yılın özellikle ikinci yarısında enflasyonu hızla aşağı çektik. Mayısta yüzde 18.71 olan enflasyon 5 ayda 10 puan geriledi.

10 PUAN DA FAİZ İNDİRİMİ

-Zaten enflasyondaki bu düşüşe bağlı olarak politika faizini de 10 puan indirdik. Arkasında enflasyondaki gerileme, yanında da dünyadaki faiz oranlarının düşürülmesi olunca, kur da artmadı.

-Bunlara bağlı olarak kredi faizleri de, devlet iç borçlanma faizleri de, mevduat faizleri de geriledi.

-Ülke risk priminin göstergesi CDS primleri de düştü. Haziran ayında 523 puana kadar yükselen risk primi 200 puanlık düşüşle dün 325 puana indi.

-En sonunda uluslararası derecelendirme kuruluşu Fitch de Türkiye’nin kredi görünümünü negatiften pozitife çevirdi. Böylece derecelendirme kuruluşlarından Mayıs 2013 sonrası ilk pozitif değerlendirme geldi.

MEYVASI BU ÇEYREKTEN İTİBAREN

-Bütün bu pozitif gelişmelerin meyvesini yılın son çeyreğinden itibaren göreceğiz. Büyüme oranının bu çeyrekte baskın şekilde pozitife geçmesi ve yüzde 5’i yakalamasını bekliyoruz.

-Burada da belirleyici faktör 13 Kasım’da Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ABD ziyaretini yapıp yapmayacağında, yaptığında da elinin dolu dönüp dönmeyeceğinde olacak. 13 Kasım’ın kazasız belasız aşıldığını varsayalım ve dönelim analizimize.

FIRSAT PENCERESİNİ KULLANDIK

-Baz etkisinden ve yurtiçi talebin kısılmasından kaynaklanan fırsat penceresini kullandık. Fırsatı kullanırken de birikmiş kamusal zamları ve bütçenin toparlanmasının gerektirdiği yüklü zamları yaptık. Geriye bekleyen zammın kalmamış olması lazım.

-Enflasyonda baz etkisi ile yüzde 8.55’e inerek, önümüzdeki bir yılda, hatta 2020 sonunda gelebileceğimiz yere geldik.

-Çünkü gelecek yıl sonu için hükümetin programında yer alan enflasyon tahmini yüzde 8.5. Bu öngörü tamamıyla tutsa bile, bugünkü yüzde 8.55 oranıyla enflasyon yerinde saymış olacak, gerilemeyecek ve yatay dalgalanacak.

-Kaldı ki arada yükselişler olacak. Çünkü baz etkisinin düşüşü kolaylaştıran tarafını tamamladık, bundan sonrası yükselişi zorlayacak.

ÖNE YÜKSELİŞ, SONRA YATAY DALGALI GİDİŞ

-Bitişikte yer alan tablodan da görüleceği gibi, kasım ve aralık aylarında geçen yıl eksi enflasyon var. İki ayın fiyat düşüşü yüzde 1.84’ü buluyor. Yine iki ayın son 10 yıllık enflasyon ortalaması kasımda yüzde 0.55 ve aralıkta yüzde 0.33 düzeyinde. Yüzde 1.84’ün üzerine yüzde 0.88’lik bu yılki artış gelirse yılı yüzde 11.5-12 arası bir enflasyonla kapatabiliriz. Bu da yılın son iki ayında baz etkisiyle yükselişe geçiş demektir.

-Sonrasında yatay dalgalı bir seyir bizi bekliyor olabilir. Yine döviz kurunda ani ve kalıcı sıçramalar meydana gelmediğini varsayıyoruz.

YOLUMUZ NEDEN YOKUŞ?

-Bundan sonra enflasyonda işimiz zor. İnişi indik şimdi yolumuz yokuş. Bunun da üç dört temel etkeni var.

1-Baz etkisi aleyhimize dönüyor.

2-Faiz indirimleri ve parasal genişlemelerle sıkı para politikası gevşetildi.

3-Ekonomi canlanıyor. Talepteki canlanmanın fiyatlara bir yansıması beklenebilir.

4-Enflasyon düşüşe direndiği veya yükselişe geçtiği durumlarda bile hemen faiz silahını çekemeyeceğiz. Mecburen bekleyeceğiz. Bu da enflasyonla mücadeleyi gevşetecek bir gelişme zaten.