Ağlamayan emekliye intibak verilmez
Ali Bey, Ağustos 2000'de yüzde 68 aylık bağlama oranı ve 1. derece 10. kademeden yani tavan gösterge olan 15175'ten emekli oldum. İntibak Yasası'ndan faydalanacak olan aynı şartlarda 2000 yılı öncesi emeklilerin maaşı, benim maaşımı aşmaktadır. Bu konuda neler yapabilirim? ■ Turgut Yazar
Sayın okurum, tüm SSK emeklilerine intibak gerektiği halde, TBMM'den geçen yasa sadece 31.12.1999 gününden önce emekli olmuş SSK'lılara getirildi. Bu sebeple dediğiniz gibi, eşitsizliğin üstüne ikinci bir eşitsizlik eklendi. Siz artık sizinle eşit olan 1999 öncesi tavandan (15175'ten) emekli olan birinden Ocak 2013'ten itibaren daha az emekli aylığı alacaksınız.
15175 göstergesi olanların ABO'su (Aylık Bağlama Oranı) ilk 5000 gün için yüzde 50 olup, 5000 günden sonraki her 240 gün için buna yüzde 1 ilave edilir. Sizin ABO'nuz yüzde 68 olduğuna göre 5000+ (18x240)= 9320 gününüz var. Bu durumda 1999 yılında emekli olan biriyle şimdi aynı emekli aylığını alırken, Ocak 2013'ten itibaren 238.31 lira daha az aylık alacaksınız. 2000 öncesi emekli olmuş 1 milyon 940 bin emekli-dul ve yetime toplam 2 milyar 400 milyon yıllık maliyetli intibak zammı Ocak 2013'te verilecek. Rakamın ortalaması 100 lira ama kimisi 0, en yükseği de 238 lira intibak zammı alacak. İntibak sadece 31.12.1999 öncesi emekli olmuş SSK'lılara veya bunlardan vefat edenlerinin dul ve yetimlerinedir.
EMEKLİ AYLIKLARI 2008'DEN SONRA DAHA DA DÜŞÜYOR
1978'den 2000'e kadar SSK, Bağ-Kur ve memurlar için memur maaş katsayısıyla belli edilen bir emekli aylığı sistemi vardı. 1999'da 4447 Sayılı Kanun ile 2000'den itibaren SSK ve Bağ-Kur çalışanlarının emekli aylığının hesaplanmasında, memur maaş katsayısının kullanılmasına son verildi. Memurların emekli aylıklarının hesaplanmasında sistem değiştirilmedi. Bu nedenle ister 1978, ister 1988, ister 2008'de emekli olsun eşit derece ve kadrolu memurlar kuruşu kuruşuna aynı emekli aylığını alırken, SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin eşitleri arasında emekli oldukları yılların farklılığı ne kadar çoksa o kadar farklı emekli aylığı ortaya çıkmaktadır. Fark 2000 yılından itibaren katlanarak artmaya başlamıştır. Özellikle 'süper emekli' denen üst gösterge tablosundan emekli edilen kişilerde had safhaya ulaşan ama tüm SSK emeklileri ile 2000 sonrası Bağ-Kur emeklilerinin emekli aylıklarının düşük olmasına sebep olan ana uygulama, emekli olanlara sadece TÜFE oranı kadar zam yapılmasıdır. Emeklilere bu ülkenin gelişme hızı oranından fark verilmemektedir. Bu da emekli olunan yıl ile bugün arasındaki süre uzadıkça emekli aylıklarının reel olarak gerilemesine yol açmaktadır. Üstüne bir de 1 Ekim 2008'de bize sosyal güvenlik reformu olarak yutturulan sistemle emekli aylığı hesaplamasında değişiklik yapıldı. En çok 1 Ekim 2008'den sonra emekli olanların intibaka ihtiyacı var. Zira sizler gelişme hızından sadece yüzde 30 oranında yararlanıyorsunuz. Yani SSK'daki eşitler arasındaki farklılığının esas nedeni, ilk defa aylık bağlanırken emekli olduğu yıla kadarki gelişme hızı uygulanması, ama emekli aylığı bağlandıktan sonra "gelişme hızı"nın emekli aylığına yansıtılmamasıdır.
