SGK başka erkekle nikâhsız yaşayana karışmaz
Sosyal Güvenlik Kurumu, sadece boşandığı eşiyle birlikte yaşayan kadınlar hakkında inceleme yapar ve "boşandığı halde eski kocasıyla birlikte yaşıyor" diye kadına verdiği yetim aylığını keser. Başka erkekle resmi nikâhsız yaşayana ise asla karışmaz
Merhaba, 48 yaşındaki kayınvalidem, eşimin babasını yani kocasını 2000 yılında sevgilisine öldürtmekten cezaevine girip tutuklanmış, 9 ay hapis yatmış. Suçu sevgilisinin üzerine almasını sağlayıp beraat etmiş. Bu kadına ölen kocasından (daha doğrusu sevgilisine öldürttüğü kocasından) emekli maaşı bağlandı. Hapisten çıktıktan bir ay sonra başka bir erkekle dost hayatı yaşamaya başladı. Ölen kocasının şahsına ait olan evde bu adamla hâlâ 11 yıldır nikâhsız yaşamakta. Hatta 10 yaşında çocukları var. Bu çocuğa başkasının üzerine kimlik çıkardılar, kayınvalidemin maaşı var diye. Sonra çocuğun okula kaydı sırasında sorun çıktı. Kayınvalidem ve dostu çocuğa 2. kimlik çıkardılar. Çocuğun annesi kayınvalidem, babası da çocuğun öz babası görünüyor kimlikte. Yani çocuk artık doğru şekilde anne ve babasının üzerinde kayıtlı. Bu durum gerçekten çok çirkin ve benim vicdanım çok rahatsız. Kadın 10 yıldır başka adamla aynı evde yaşayıp bir de ondan çocuk yapıyor ve kimlik çıkarıyor. Bu zaten birlikte olduğunun resmi ispatı. O kadar ihtiyaç sahibi insan maaş alamıyor, bu kadına bakan bir adam var. Bu kadının maaşını nasıl kestirebilirim? Bir suçu görüp bilip susan da o kadar suçludur bence. Lütfen bana yol gösterin. Eşim de rahatsız bu durumdan. İsmi saklı
Yeni "Sosyal Güvenlik Reformu" gereğince, eşlerinden boşanarak, vefat etmiş ana-babalarından yetim aylığı veya eski kocalarından dul aylığı alanların evlerine baskın yapılıp boşandıkları kocalarıyla birlikte yaşadıkları tespit edilirse aldıkları yetim veya dul aylıkları kesilmektedir. Bu olayın hukukiliği bir yana, baskın anında kadının yanında boşandığı kocası değil de başka erkek varsa aylıklarına dokunulmamaktadır, ama boşandığı kocasıyla aynı evde yakalanırsa aylıkları kesilmektedir. 1 Ekim 2008 günü yürürlüğe giren 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun "Gelir ve aylık bağlanmayacak haller" başlıklı 56'ncı maddesinin son fıkrasına göre, "...Eşinden boşandığı halde, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı belirlenen eş ve çocukların, bağlanmış olan gelir ve aylıkları kesilir. Bu kişilere ödenmiş olan tutarlar, 96'ncı madde hükümlerine göre geri alınır". Bu düzenleme gereğince, kadınlar boşandıkları eski eşleriyle aynı evde yaşıyorlarsa aylıkları kesilir. Bu nedenle sosyal güvenlik mevzuatımız gereğince boşanan kadınlar, eski eşleriyle aynı evde yaşayamazlar.
EVİNDE ESKİ KOCASIYLA YAŞAYAN KADININ AYLIĞI KESİLİR
Kocasından boşanan ve Medeni Kanun gereğince edindikleri evi yarı yarıya paylaşmak zorunda kalan kadın, evin diğer yarısında eski kocası yaşıyorsa, bu durumun şikâyet-ihbarla SGK'ya duyurulması sonrasında SGK'nın denetimle görevli memurlarının tespitiyle dul-yetim aylığını kaybetmektedir. Bu arada yukarıda verdiğim madde içinde, "...Boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı belirlenen eş" tabiri kullanılmıştır. Bu tabir gereğince, "Boşandıkları halde aynı evi (mecburen de olsa) paylaşan kadın-erkeğin cinsi münasebette bulunup bulunmadıkları da araştırma konusunu içeriyor mu, yoksa aynı evde yaşamaları yeterli mi?" sorusuna cevap verilememektedir. Bu konuyla ilgili SGK'nın genelgesi de yoktur. Yani eve giden denetim elemanları için sadece aynı evde ikamet etmek yeterli mi, yoksa aralarında cinsi münasebet var mı, araştırmalılar mı belli değildir.
BAŞKA ERKEKLE YAŞARSA AYLIK KESİLMEZ
Aynı kadın, eski kocasıyla değil ama bir başka erkekle aynı evde yaşamaya devam ederse aylığın kesilme riski yoktur. Çünkü, kanun sadece boşandığı eşiyle birlikte yaşaması halinde dul-yetim aylığının kesilmesini öngörmektedir. Ayrıca, vefat etmiş kocasından dul aylığı alan kadın dilediği erkekle yaşayabilir, kimse karışamaz ve resmi nikâh yapmadığı sürece de eski kocasından aldığı aylık kesilmez.
Boşananlara aylık
Sosyal güvenlik hukuku gereğince, boşanmak suretiyle resmi nikâhı biten kadına varsa vefat etmiş ana-babası üzerinden yetim aylığı bağlanabileceği gibi, eğer ilk evliliği varsa ve eşi vefat etmişse onun üzerinden dul aylığı alma hakkı da ortaya çıkmaktadır. Boşanan kadın boşanma tarihinden sonra SGK'ya müracaat ederse kendisine dul veya yetim aylığı bağlanır.
