Sanat Koleksiyonları Metaverse'e mi taşınıyor?
Meta CEO’su Mark Zuckerberg’in son açıklamasıyla birlikte bir çoğumuzun ilk kez gündemine
girdi ‘Metaverse’ kavramı. Oysa, teknoloji ve oyun devleri üzerinde yıllardır çalışıyor. Meta, eski
adıyla Facebook’un 2014’te Oculus VR’ı satın almasından bugüne sanal gerçeklik teknolojisine
ciddi yatırımlar yaptığı biliniyor.
Peki, nedir Metaverse?
Zuckerberg’in tanımıyla, “Bir sonraki dijital ortamda izlemekle kalmayıp, deneyimin içinde
olduğunuz daha sürükleyici ve somutlaştırılmış internet olacak ve biz buna ‘Metaverse’
diyoruz.”
İnsanların VR başlıkları ve çeşitli donanımlar ile bağlanabileceği üç boyutlu bir sanal evren;
Teknolojinin birçok öğesinin sınırlarını zorlayacak ‘ikinci bir dünya’. AR, VR ve oyun
teknolojilerinin gelişimiyle birlikte, burada iş ve eğlence dünyasının bağlantı kurduğu sanal bir
dünya öngörülüyor; fiziksel dünyada yapılan ne varsa burada hayata geçirmek mümkün.
Metaverse içinde gerçek şehirler de yerini almaya başladı. İlk adım atan şehir Seul. Sanal
gerçeklik donanımlarıyla şehir sakinleri evlerinden çıkmadan devlet işlemlerini yapabilecekler.
Sanal bir belediye ofisi de kurmayı planlayan Seul, üç boyutlu belediye avatarları ile kamu
hizmeti vermeyi planlıyor.
Metaverse bugün geldiği noktada, güncel sanatı tüketme ve deneyimleme şeklimize de yeni
bir boyut getiriyor.
Metaversde İlk Sergi: ‘The Land of Post-Photo’
Second Life'ın yapımcıları Linden Labs'in sanal evreni olan Sansar'da, bir dizi kurum yer almak
ve koleksiyonlarını sergilemek için şimdiden sırada.
Sansar'da yer alan VR Art Village projesinde, RMN-Grand Palais, Pingshan Güzel Sanatlar
Müzesi ve NYU Tisch Sanat Okulu için sanal araziler alındı.
Geçtiğimiz hafta, NYC'nin Washington Square Park'ından esinlenerek tasarlanan sanal
gerçeklik kozmopolit parkı olan VR WSPark’ta, ilk sergi gerçekleşti.
‘The Land of Post-Photo’ başlıklı sergide, Prof. Snow Yunxue Fu ve NYU Tisch Sanat Okulu
Fotoğraf ve Görüntüleme Bölümü öğrencilerinin küratörlüğünde 3D görüntüleme sanat
eserlerine yer verildi. NYU’nun sanal okul binasında dersler ve etkinlik programlarına da yer
verilmesi planlanıyor.
Gösterilen sanatçılar arasında Ming Shiu, Melody Ball, Liz Speiser, Tonia Zhang, Fiona
Beswick, Isabelle Beauchamp, Tony Wang, Devan Marz, Grace Redman, Yvette Fu, Snow
Yunxue Fu ve V-Human Avatar var.
Serginin en büyük destekçilerinden biri de koleksiyoner Sylvain ve Dominique Levy çifti.
Gu Dexin, Yang Fudong, Jia Aili, Zeng Fanzhi ve Ai Weiwei’in eserlerinin yer aldığı çağdaş Çin
sanatı odaklı DSLCollection’ın arkasındaki Levy’ler, 2012’den beri video oyunları ve sanal
gerçeklik teknolojileri aracılığıyla koleksiyonlarını sergiliyor.
Koleksiyondaki eserlerin parçalandığı Forgetter video oyununun ortak yapımcılığını üstlenen
Levy’nin koleksiyonu yakında yeni bir video oyununda daha gösterilecek: ‘June: Tales from
Cyberspace’.
DSLCollection’a erişimi arttırmak için Lévy, 2019'da açılan Shenzhen'deki Pingshan Sanat
Müzesi, Bogota'daki Kolombiya Ulusal Müzesi, Ukrayna Ulusal Sanat Akademisi (MARI)
Modern Sanat Araştırma Enstitüsü ve Afrika'daki pek çok kurumda VR odaları kuruyor, Oculus
Rift kulaklıkları tedarik ediyor.
Bir başka vizyoner, Hintli sanatçı ve galerist Amrit Pal Singh. Geçtiğimiz dokuz ayda NFT
satarak 1 milyon dolar kazanan Singh, sahip olduğu NFT’leri sergilemek için metaverse’den 30
Ethereuma bir arsa alarak ilk sanat galerisini açtı.
Sotheby's ve Berlin merkezli König Galerie de kendi NFT müzayedelerini gerçekleştirdiği
Decentraland'da galerilerini inşa etmiş durumda. (Kendi kripto para birimine sahip
Decentraland, The Sandbox ile birlikte en yüksek arazi fiyatına sahip sanal evrenlerden biri
olarak dikkat çekiyor. Kanadalı kripto platformu Tokens.com’un, burada 5th Avenue ile eşdeğer,
lüks tüketim markalarının sanal mağazalarının merkezi olarak tanımlanan Fashion Street'te 2.4
milyon dolara bir parsel satın aldığı biliniyor.)
2022’de Metaverse’i hangi gelişmeler bekliyor?
Zuckerberg, Metaverse temel özelliklerinin yaygınlaşmasının beş ila on yıl sürebileceğini tahmin
ettiklerini söylese de, 2022’de birbirinden ilginç gelişmeler kapıda.
Merkeziyetsiz ve sınırlı arzı olan kripto para, Metaverse ile gerçek dünyayı ekonomik olarak
birbirine bağlayacak. Şimdiden, Metaverse içinde kullanılacağı düşünülen alt coinler
zirvede.
Yeni teknolojiye yatırım yapan şirketlerin en başında bir de Microsoft var. Hologramları aktif
olarak kullanan yazılım devi, artırılmış gerçekliği sanal gerçeklik ile birleştirdiği platform
Microsoft Mesh’te, karma ve genişletilmiş gerçeklik (XR) uygulamaları geliştiriyor. XBox’la
yıllardır dünya çapında milyonlarca oyuncuyu canlı bir şekilde birbirine bağlayan şirket,
hologram ve sanal avatarlar dahil olmak üzere karma gerçekliği 2022’de Teams’e getirecek.
Binance ve Coinbase’in dünyanın önde gelen bankalarından daha çok güçlendiği, video oyun kullanıcılarının 1.5 milyarlık bir topluluğa dönüştüğü, sanal araziler için şirketlerin birbiriyle yarıştığı ilginç bir dünyadayız artık.
“Metaverse” terimini 1992’de ilk kez ortaya atan yazar Neal Stephenson’ın sanal gerçeklik
ortamlarındaki gerçeğe yakınlığı tasavvur ettiği bilimkurgu romanı “Snow Crash”i okumanızı ve
Steven Spielberg’in yönetmenliğini üstlendiği, Metaverse’i en iyi anlatan ‘Ready Player One’
filmini izlemenizi şiddetle tavsiye ediyorum.
