Uçak yolculuklarında neden ağlarız?

“Uçaklarda ağlamak” sözlerini duyunca çoğumuzun aklına “çocuk ağlaması” gelebilir. Çocukların neden ağladığını dair bir çok sebep var, ama asıl büyükler neden ağlar? Merak ediyor musunuz? Evet büyükler havayoluyla seyahat esnasında neden ağlar? Onun da epeyce gerekçesi var. Çocuklar kendilerini rahat hissetmedikleri ortamlarda, uçağın içi, terminal, lounge farketmez duygularını gizleme durumları oluşmadığı için durmaksızın ağlayabilirler. Yetişkinlerde ise durum daha çok daha ilginçlik arz edebiliyor. Uçaklarda zaman zaman denk geldiğiniz yetişkin bireylerin ağlamalarını da normal karşılamanız için epeyce sebep bulunuyor.

Yerden 9-10 bin km yükseklikte, geniş bir tüpün için içindeyken birçok insan daha duygusal bir ruh haline bürünüyor. Ayrıca o seyahatte yaşanan gelişmeler de ağlamayı tetikleyebilir. Böylece olunca bazı insanlar etrafa aldırmadan gözyaşlarına hakim olamaz.

Şimdi gelelim merakı mucibimize, ağlama hissi yerde ve gökte, havada veya karada niçin değişiklik arz ediyor? Buna sebep olan nedenler neler olabilir? Bilim insanlarının araştırmaları gözyaşı kanallarının karaya göre havada daha hassas olduğunu ortaya koyuyor. Sebepi gözyaşı kanalları. Peki duyguları harekete geçiren nedenler neler olabilir?

Virgin Atlantic Havayollarının yapmış olduğu araştırmaya göre erkeklerin % 44’ü uçakta ağlıyor. Erkekler ağlama esnasında yüzlerini battaniye ile kapatıyorlar veya kendilerine çeşitli şekillerde saklayabiliyorlar. Kadınlar ise ağlamalarını gözlerinde bir şey olduğunu ya da bir şey kaçtığını söyleyerek durumu geçiştiriyorlar.

Mesela Türk Hava Yolları böyle bir araştırma yapmış olsaydı, Türk insanının duygusallığıyla havada neden ağladığına dair çok daha ilginç gerekçeler ortaya çıkabilirdi.

Neden bazı duygular göz bebeklerimizdeki sıvı akışını tetikliyor? Bilim insanları bunun bağlanmayla özdeşleştirilen bir davranış olduğuna dikkat çekiyor. Ağlamanın iyi ve kötü birçok duygu tarafından meydana gelen karmaşık bir durum olduğu görüşü hakim. Uçaktaki iyi veya kötü duygularla, çeşitli nedenlerle ağlayan yolcuları araştırdım. Evet uçakta neden ağlarız? Buyurun tespit edebildiğimiz gerekçelere…

Ayrıldıktan sonra ağlamak

Ayrılık gözyaşı mutsuzluk ve korku manası taşır. Havalimanlarının gidiş bölümlerinde daha çok rastlanır. İç hatlarda askere uğurlanan evlat, memleketine giden kardeş, veya yaşadığı şehre dönen bir sevgili olur. Dış hatlar gidişte ise uzun süre görüşmeyecek bireylerde rastlanır. Mesela oğlunu Amerika, Kanada gibi uzak mesafeli ülkelere okumaya gönderen aileler yoğun olarak dış hatlar gidiş bölümünde daha çok görülür. Bu duruma uçağa binerken veya kalkış esnasında ağlayan bir öğrenciye rastlarsanız anlayabilirsiniz.

Kavuşmadan önce ağlamak

Özlem duygusunu en çok hissettiğimiz yer kuşkusuz havalimanlarıdır. Özellikle dış hatlar geliş katında bu durumla karşılaşırız. İster istemez biz de duygulanırız. Uzun yıllar görüşmeyen iki kardeş, iki sevgili veya okumaya gönderdiği oğlunu aylar sonra görecek havalimanına karşılamaya gelen anne ve baba geliş katında en yüksek duyguları yaşarlar. Bu karşılaşma öncesi ailesine kavuşacak kişi uçağın havalimanına teker koyması ile beraber heyecandan gözyaşlarını tutamaz. Eğer bu tarz bir durumla karşılaşırsanız müdahale etmeyin. Çünkü bu gözyaşları rahatlamanın ifadesidir.

Uçuş korkusundan ağlamak

Uçaklar en güvenli seyahat araçları olsa da yapılan araştırmalar yolcuların yaklaşık yüzde 25’inin uçak korkusu olduğunu gösteriyor. THY başta olmak üzere yolcusunu önemseyen bazı havayolları ve meydan işletmecisi şirketleri uçak korkusunu yenme programları bile düzenliyor. Uçaklarla ilgili pilotaj ve teknik konularda pilot, teknik eğitmen ve kabin eğitmeni korku yenme konusunda ise psikolog/psikiyatristler eşliğinde bu programı uyguluyor. Sırasıyla simülatör, sanal uçuş ve gerçek uçuş şeklindeki süreçle yapılan çalışma bir çok uçuş korkusu olan kişilerde olumlu sonuçlar gösteriyor. Uçuş korkusu olan yolcuların bazıları ise bu korkularını ağlayarak sonlandırıyor. Yüksek irtifada yolcular, oksijen oranının düşmesi nedeniyle daha sinirli olabiliyor, bu durumda gözyaşlarını daha çabuk tetikliyor. Dolayısıyla uçuş korkusu olan bazı yolcularda uçak içinde gözyaşlarına engel olamıyor.

Türbülans esnasında ağlamak

Yolcular tarafından “hava boşluğu” şeklinde yanlış tanımlanan türbülans esnasında yaşanan ani düşüş hissi, bir çok yolcuda korkuya sebep olur. Türbülans, uçakların ani şekilde irtifa kaybetmesine sebep olan hava çalkantısı olarak tanımlanan atmosferik durumdur. Türbülanslar uçaklar üzerinde irtifa, performans, uçuş güvenliği ve yolcuda endişeye sebep olan düzensiz hava akımlarıdır. Zaman zaman şiddetli türbülanslar, yolcular ve kabin görevlileri için de sıkıntılara sebep olduğundan, böyle bir hadise yaşandığında bazı yolcularda ağlayabiliyor. Türbülans anında uçağın bir an önce güvenli bir meydana inmesi kuşkusuz her yolcunun dileğidir. Mesela 5 Mayıs 2016’da Etihad Havayolları’nın Abu Dabi’den Endonezya’ya giden uçağın türbülansa girmesi sonucu 30 kişi yaralanmıştı. Airbus A330-200 tipi uçak sorunsuz bir şekilde iniş yaptı. Ancak inişin ardından 10 kişi hastaneye kaldırıldı. Olay sırasında cep telefonu ile çekilen videoda uçak sallanırken neredeyse bütün yolcuların düşme korkusu ile ağladığı görüntülenmişti.

Uçakta film izlerken ağlamak

Son dönemlerde havayolları, uçak içi eğlence sistemlerinde vizyondaki filmlerin yanı sıra binlercesini yolcuya sunuyor. Özellikle uzun uçuşlarda 3 hatta 4 film izleyen yolcular bile var. En son Singapur aktarmalı 17 saatlik Avustralya uçuşumda bende, yolcu Güntay Şimşek olarak 2 tane film seyrettim. Londra Gatwick Havalimanı tarafından 2017’de yapılan bir yolcu anketinde, uçakta duygusal film izleyen erkek yolcuların % 15’i, kadınların ise % 6’sı duygusallaşıp ağladığı ortaya çıkmış. Havayollarının sunduğu küçük ekranların, uçuş esnasında kabinin karartılmasıyla yolcular inişe kadar kendini yalnız hissetmesine sebep oluyor. Yükselen rakım da duyguları tetikliyor. Sinemada veya evimizde film izlerken yanımızdakiyle konuşuyoruz, cep telefonumuza bakıyoruz yada başka şeylerle ilgileniyoruz. Bundan dolayı dikkatimiz dağınık oluyor. Ama uçakta dikkatimizi dağıtacak hiçbir şey yok. O yüzden tam konsantre film izliyoruz. Böylece duygusal bir film olduğunda gözlerden yaşlar, kendiliğinden akmasına da engel olamıyoruz yada olmuyoruz.