Koronadan korunarak nasıl seyahat edilir?

Havayolları ve havalimanları belli kurallar getirip, uyguluyorlar. Bu kuralları yolcular ne kadar iyi bilir ve uyarsa havacılık sektörünün işi de o kadar kolaylaşır. Peki yolcular bu kurallara nasıl uyum sağlayacak? Yolcular az temasla nasıl yolculuk yapacak? Yolcular, bu kuralları uygulayan havayolu ve havalimanlarına nasıl destek olacak? Yeni normaller sonrası daha sağlıklı seyahatler için yolculara düşen sorumluluklara bir göz atalım, dikkat edilmesi gereken konulara bir bakalım.

KOLTUK TERCİHİNDE ISRARCI OLMAYIN

Seyahat öncesi internet üzerinden online check-in işlemleri esnasında havayolları sadece cam ve koridor kenarı koltuklara izin veriyor. Orta koltuklar tüm uçakta bu iki yer dolduktan sonra havayollarının kendi kuralları çerçevesinde veriliyor. İster kontuarda yer hizmetleri personelinden işlem yaptırın isterseniz kiosklardan durum değişmiyor. Sistem otomatik olarak koltuk ataması yapıyor. Havayolları ICAO’nun tavsiyeleri doğrultusunda uçaktaki doluluk oranına göre azami derecede sosyal mesafeyi koruyacak şekilde yolcu dağılımı yapmaya özen gösteriyor. Eğer yerinizden memnun değilseniz havalimanında görevliden başka bir yer talep edebilirsiniz. Bu süreç hafifleyene kadar havayolunun verdiği koltukta uçmak için zorluk çıkarmayarak bu sürece yardımcı olabilirsiniz.

İŞLEMLER TEMASSIZ YAPILMALI

Seyahatiniz boyunca temassız işlemler yapmayı tercih edin. Güvenlik noktasından geçerken üzerinizde metal eşya, cüzdan, telefon, anahtar unutmayın. Kurallara uyun ki havalimanı güvenliği sizi elle aramasın. Biniş kartınızı kendiniz alabileceğiniz makinaları kullanın, bagajınızı da aynı şekilde kimseden yardım almadan teslim edin. Pasaport işlemlerinde biometrik geçiş sunan bölümleri kullanın. Havalimanında yapacağınız alışverişlerde kredi kartı kullanmaya özen gösterin. Mümkünse temassız işlem yapın.

REKLAM

KOLTUĞUNUZA KISA YOLDAN ULAŞIN

Uçağa binmeden önce körükte beklerken veya açığa yanaşmış uçağınıza gidilirken sosyal mesafeyi koruyun. Uçağınız geniş gövde ise uçağa binişte koltuğunuza yakın olan kapıdan binin. Buradaki en önemli kural uçak içinde çok fazla yürümeden koltuğunuza en kısa yoldan ulaşmak olsun. Uçağa yolcu alımı esnasında sosyal mesafeyi koruyun, acele etmeyin. Yaşanacak her türlü sıkışıklık sizin için bir risk oluşturuyor. Uçağa bindikten sonra ise ekiplerin uyarılarını dinleyin, ekranlardaki sağlıklı uçuş videolarını mutlaka izleyin.

EN YAKIN TUVALETİ KULLANIN

Özellikle uçakta tuvalete gitmemeye dikkat edin. Tuvalet ihtiyacınızı havalimanında görün. Çünkü uçakta tuvaletler artık kabin memurlarının denetimleriyle kullanılıyor. Kuyruk oluşmaması için de kabin personeli yolcuları sıralamaya koyuyor. Size en yakın ve kabin ekiplerinin yönlendirdiği tuvaleti kullanın. Çünkü ICAO kurallarında tuvalet erişiminin sürekli kontrol edilmesi tavsiye ediliyor. Bu kuralları kabin ekiplerinin uyguladığını düşünerek zorluk çıkarmayın. Zaten kurallar gereği size en yakın tuvaleti kullanmak zorundasınız.

MASKE VE MENDİLE DİKKAT

ICAO uçak içinde kısa uçuşlarda yemeklerin ya kaldırılmasını ya da sınırlandırılmasını öneriyor. Bu sebeple uçuş öncesi hazırlıklı olun. Çantanıza yiyecek bir şeyler koyun. Çünkü havayolları kısa uçuşlarda sadece su ikramı yapıyor. Uzun uçuşlarda ise kapalı ve hijyenik paketlerde ikram sunuluyor. Bunun yanı sıra havayolunun size verdiği maske ve dezenfektan mendillerini uçağa bindiğinizde almayı unutmayın. Maske değişimi esnasında koltuk arkasında bulunan güvenli çöp torbalarına kullanılmış maske ve mendillerinizi atarak bu sürece yardımcı olun.

REKLAM

ANONSLARI DİNLEYİN

Uçak piste teker koyduktan sonra park pozisyonuna gelip, tamamen duruncaya kadar iniş için acele etmeyin. Çünkü inişler uçak büyüklüğüne göre 3’e bölünüyor. Artık uçak tipine göre sırayla iniş yapılıyor. Uçak tamamen durunca anonsla uçaktan çıkışlar yapılıyor. Uçaklarda inişler tek kapıdan sağlanıyorsa ilk olarak kapıya en yakın olan yolcular iniyor. Geniş gövdelerde ise kapı tarifleriyle birlikte anonslar yapılıyor. Oturduğunuz koltuk için anonsu yapılmadan ayağa kalkıp acele etmeyin.

BAGAJINIZI BEKLERKEN HAREKETLENMEYİN

Bagaj alımı için konveyörlerinin başında beklemek bazen uzun zaman alabiliyor. Yerdeki işaretlere uyarak, 1,5 metre sosyal mesafeyi koruyup beklemeniz gerekiyor. Uzun süre aynı yerde beklemek istemiyorsanız, bagajlar gelinceye kadar uzaktan da takip edebilirsiniz. Konveyörde dönen bagajınız kaçırınca da hareket etmeyin. Tekrar bagajınızın önünüze gelmesini bekleyin. Bagajınızın peşinde koşarak sosyal mesafe kurallarını bozmayın.

Koronalı yolcu geldiği yere gönderilsin!

Korona virüs sonrası uymamız gereken yeni normaller havacılıkta da bir çok kuralı değiştirdi. Halen daha da yeni kurallar gelmeye devam ediyor. Son olarak Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü dikkat çeken bir NOTAM yayınladı: “Testi pozitif çıkan yolcular ülkeye kabul edilmeyecek ve deporte edilecektir.” Sadece Türkiye değil, dünya ‘koronalı yolcu geldiği yere gönderilsin’ mevzusunu tartışıyor. Peki korona virüs tespit edilen yolcu geldiği yere, geldiği havayoluyla nasıl geri gönderilecek? Halen daha tartışılıyor. Virüs taşıyan yolcuların seyahate başlamaması için neler yapılması gerekir? Evet henüz cevabı olmayan bir soru ve uygulamadan bahsediyorum.

İç hatlarda ilk uçuşun Türk Hava Yolları (THY) ile başlamasıyla yeni kurallarla pratikte tanışmaya başlandı. Bu uçuştan 2 gün sonra Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü’nün (ICAO) hazırladığı ‘Take off’ yani ‘Kalkış’ isimli bülteniyle dünya genelinde uyulması gereken genel kurallar ilan edilmiş oldu. Yeniden canlanmaya başlayan havacılık sektörü de devrim niteliği taşıyan bu bültenle uçaklarını havalandırmaya başladı.

ICAO’nun Covid-19 kılavuzu ‘Take off’ kurumun ‘Konseyin Havacılık Kurtarma Görev Gücü’ (CART) tarafından hazırlandı. CART bu bülteni ülkeler ve bölgesel kuruluşlarla yapılan geniş kapsamlı istişareler sonucunda, Dünya Sağlık Örgütü (WHO), Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA), Uluslararası Havalimanları Konseyi (ACI), Sivil Hava Seyrüsefer Hizmet Sağlayıcıları Organizasyonu (CANSO) ve Uluslararası Havacılık ve Uzay Sanayicileri Dernekleri Koordinasyon Konseyi (ICCAIA) tarafından yapılan çalışmalarla geliştirip, ICAO’ya sundu. Bu kurallar ICAO tarafından açıklanmadan önce de dünyada ve ülkemizde ilgili sağlık otoritelerinin tavsiyeleri doğrultusunda havacılık sektörü zaten bu uygulamalara geçmişti.

REKLAM

ICAO’nun Yeni kuralları Şöyle:

1) Sosyal mesafe: Havalimanlarında ve uçaklarda sosyal mesafe korunmalı. (En zor kural bu halen daha uçaklar için nasıl bir sosyal mesafe uygulanması gerektiği belirsizliğini koruyor.)

2) Maske ve siperlik: Özellikle uçak içinde mürettebat maske ve siperlik kullanmalı. Yolcularda maske zorunlu olmalı. (Bu kurala azami derecede uyuluyor.)

3) Rutin dezenfeksiyon: Uçak içleri ve havalimanları rutin şekilde dezenfekte edilmeli. Özellikle yolcuların sık dokunulduğu alanlar detaylı olarak dezenfekte edilmeli. (Havayolları ve havalimanları bu kurala da uydukları dikkat çekiyor. Ama ucu açık bir kural...)

4) Sağlık taraması: Havalimanlarında yolculara sağlık taraması yapılmalı, ateşleri ölçülmeli. (Türkiye’de uçuşlar başlamadan önce Sağlık Bakanlığı PCR testi yapılacağını açıklamıştı. Bazı ülkelerde uyguluyor. Ama dünya genelinde pek kabul görmüş değil. Nitekim ülkemizde de bu uygulamaya geçilmeden vazgeçildi. Sadece dünyanın her yerinde olduğu gibi bizde de ateş ölçümü yapılacak. Durumu şüpheli olan yolcular PCR testine tabi olacak.)

5) Yolcular ve çalışanlar arasında yakınlaşma azaltılmalı: Havalimanlarında yolcular ve havalimanı, havayolu çalışanları arasındaki yakınlık geliştirilen teknolojiler ve fiziki uygulamalarla sosyal mesafeye uygun hale getirilmeli. (Bu kurala da uyulduğu görülüyor.)

6) Yolcu sağlık formları: İlgili sağlık otoritelerinin tavsiyelerine uygun yolcuların sağlık beyan formları doldurmaları sağlanmalı. Yolcuların kâğıttan kaçınması için elektronik araçlar teşvik edilmeli. (Uygulanmasında en sıkıntı çekilen hususlardan birisi bu. Halen daha nasıl uygulanacağı meçhul. Teması azaltmak için kağıt formlardan vaz geçilmesi gerekiyor. Ancak yerine ne konacağı meçhul.)

7) Test etme: Gerçek zamanlı, hızlı ve güvenilir Covid-19 test yapılması sağlanmalı. (Test konusu bilinmezliğini koruyor. ‘Ateşi yüksek çıkan yolcular teste tabi tutulmalı’ görüşü ağırlık kazanıyor. Ama test sonuçları pozitif çıkacak yolculara yönelik ne yapılacağı hususu da karışık. Bazı ülkeler geldikleri yere geri göndermeyi tartışıyor. Türkiye bu konuda kararını veren ülkelerden. THY’nin uyarısı şöyle: Test sonucu pozitif olan yolcuların Türkiye'ye girmesine izin verilmeyecek ve sınır dışı edilecektir.)

Görüldüğü üzere bir genel kurallar var, bir de ülkelerin getirdiği özel uygulamalar. Bu sebeple seyahate çıkmadan önce yolculuk yapacağınız havayolunun, gideceğiniz ülke ve şehirlerin kurallarını iyi incelemeniz gerekiyor. Üstelik bu kurallar sürekli güncellendiği için daha fazla dikkat gerekiyor. Çünkü kurallar zamana yayılarak, araştırmalar yapılarak her hafta güncellenerek havayolları ve havalimanlarına ilgili sağlık otoriteleri tarafından bildiriliyor.

Yolculara düşen ise sürekli takipte olmak...

Koronadan korunarak nasıl seyahat edilir?

Koronalı yolcu geldiği yere gönderilsin!

Diğer Yazılar