Denizden birkaç metrede uçacak

İki eski Boeing çalışanı bölgesel havacılığı suda canlandıracak elektrikli deniz uçağı (Seaplane) geliştirdi. Seaglide /Deniz Planörü ismi verilen, yerde kanat etkili araç olarak tanımlanan, tekne-uçak karışımı yeni melez ulaşım tipini tanımlamak zor.

Operasyonu denizde veya suda başlıyor, suda bitiyor. Ancak uçuşunu denizin sadece birkaç metre yüzeyinde yapıyor. Deniz yüzeyine yakın uçuyor, gökyüzüne bulutların arasına yükselmiyor. Bu sebeple de ilave güç sarf etmiyor. Uçak-tekne karışımı, hava-deniz hibrit modeli olarak ilk uçuşunu da bu senenin sonlarına doğru yapacak.

Deniz Planörü’nün hibrit yapısı sebebiyle yeni araç geliştirilirken hem ABD Sahil Güvenlik hem de Federal Havacılık Dairesi ile birlikte çalışmalar sürdürülüyor. Boeing eski çalışanlarıyla birlikte ağırlıkla denizcilik tecrübesi olan isimlerin yer aldığı Regent şirketi çatısı altında hali hazırda 2 deniz planörü modeli geliştirilmiş.

Yeni modeli suya ve karaya inip kalkabilen amfibik uçaklar gibi düşünmeyin. Bu yeni modellerin yaşam alanı tamamen deniz olacak. Regent deniz uçaklarının birisi 12, diğeri 50 yolcu kapasiteli olarak tasarlanmış. Her ikisinin de hızları ve uçuş menzilleri 180 mil olarak planlanmış. Elbette modeline ve gelişmelere göre önümüzdeki dönemde değişiklikler olabilir, ama saatte 290 km hız ve 290 km mesafe uçuş menzili elektrikli uçan bir araç için çok önemli gelişme.

Mevcut pil teknolojisiyle denizde veya karada fark etmez bu kadar yolcuyla bu kadar mesafeyi elektrikli bir uçakla kat etmek başlı başına ciddi başarı. Ayrıca aerodinamik yapıları ve operasyonel verimlilikleri sayesinde benzer büyüklükteki elektrikli uçaklara göre menzilinin iki kat daha fazla olduğuna da vurgu yapmakta fayda var.

ABD’nin Boston şehrinde kurulan Regent adlı şirket kıyı şehirleri arasında daha hızlı ve kolay seyahat etmeyi sağlayacak deniz uçakları geliştirmek üzere yola çıkmış. 2021’in ilk çeyreğinde havayollarından ve feribot şirketlerinden 465 milyon dolarlık geçici sipariş almış. Bu senenin sonlarına doğru da ilk prototiplerini uçurmayı planlıyorlar.

Deniz Planörü, aynı zamanda az gürültüsü ve sıfır emisyonuyla mevcut uçakların yarı maliyetine hizmet verecek. Deniz tarafında ise feribotlardan 6 kat daha fazla hızıyla dengeleri değiştirecek. Bir sonraki aşama ise şu iki modeli olan Deniz Planörlerinin elektrikli olarak dikey kalkış ve iniş yapacak eVTOL (Electric vertical take off and landing) modellerinin geliştirilmesi.

Son tasarlanmış haliyle Seagliders / Deniz Planörleri, bölgesel uçuşları denizde değiştirecek. Suda sürtünme sebebiyle meydana gelen zaman kaybını ortadan kaldıracak, denizlerde insanların ulaşımı için yeni bir çığır açacak. İstanbul’da bu modellerin hizmet verdiğini düşünün. Bakırköy’den Bostancı’ya hızla ulaşan birisi İstanbul’da hangi ulaşım sistemini tercih eder!

Tamamen elektrikli uçan tekne olarak da tarif edebileceğimiz bu yeni ulaşım aracı, bir uçağın hız, konfor ve navigasyon sistemleriyle bir teknenin rahatlığını, manevra kabiliyetini birleştirmiş. Ticari yolcuları, kargoları ortalama 300 km menzile yaklaşık 290 km hızla ulaştıracak.

Denizin 2-9 metre üzerinde uçuyor

Deniz Planörleri veya uçan feribotları, kalabalık şehir limanlarından ayrılırken sorunsuz, dalgalara dayanıklı, bir yelkenli gibi su üzerinde düşük hızlarda çalışabiliyor. Açık suya veya yoğun limanlarda rahat ortama ulaştığında, araç suyun üzerinde 2 ile 9 m arası havalanıyor ve su yüzeyinin bir kanat açıklığı içinde kalarak yüksek hızlara (90 – 290 km) ulaşıyor. Bu alçak irtifalarda uçuş güvenliği ise çok yedekli, son teknoloji ürünü bir navigasyon ve kontrol sistemi kullanılarak sağlanıyor.

465 milyon dolarlık ön sipariş

Şimdiye kadar birçok havayolu firması ve feribot operatörü firmasından 465 milyon dolarlık ön sipariş aldı. Regent bu yılın sonuna kadar da gerçek boyutunun dörtte biri olacak şekilde, 2023 yılında ise tam ölçekli bir insansız deniz uçağı prototipini uçurmayı planlıyor. “Deniz Planörü” veya uçan feribotun ilk ticari seferlerini ise 2025 yılında yapması planlanıyor.