Habertürk
    Takipde Kalın!
      Günlük gelişmeleri takip edebilmek için habertürk uygulamasını indirin
        Sesli Dinle
        0:00 / 0:00

        Havada hız yarışı uzun bir süredir çeşitli projelerle devam ediyor. Son katılan ise Çinli uzay taşımacılığı yapan Pekin Lingkong Tianxing Technology şirketinin saatte yaklaşık 7 bin km hız yapacak projesi oldu. Henüz saatte 2.179 km hız yapan Concorde’un yeri doldurulmuş değil. Fakat yerini doldurmaya çok aday var ama somutlaşmış olanı henüz yok.

        Çinli şirketin geliştirdiği projeye göre Concorde’un üç katından daha hızlı hipersonik uçuşlar yapılarak Şanghay’dan New York’a sadece iki saat içinde ulaşılacak. Veya İstanbul - New York arası yolculuk 1.5 saat olacak.

        Şanghay merkezli şirket, 2030 yılına kadar küresel hipersonik uçuşu gerçekleştirmek için ​​2025 yılında test uçuşlarını başlatmayı planlıyor. Normal uçaklardan çok daha yüksekte uzay sınırında ve çok daha hızlı seyahat için uzay giysisi veya oksijen maskesi gerekmeden mevcut uçaklarla aynı şartlarda yolculuk yapılacak. Ancak çok hızlı, dikey kalkış ve iniş gerektiren bir yolculukta ne tür yenilikler olacağı henüz bilinmiyor.

        Çinli şirket bir dizi testleri gerçekleştirmiş ancak havacılık ve uzay uçuş uzmanları, bu tür uçaklarla bazı teknik zorluklarla karşılaşılabileceğine işaret ediyorlar. Lingkong Tianxing şirketi bu konuda Çin’de yalnız değil. Devlete ait China Aerospace Science and Technology Corp (CASC) ve kardeş kuruluş CASIC’in de rakip iSpace gibi hipersonik uçak geliştirdiği biliniyor.

        REKLAM

        Şanghay merkezli şirketin uçağı, geleneksel uçaklardan daha çok roketlere benziyor. Önce atmosferin sınırına kadar fırlatılacağı için teknik olarak ‘uzay uçuşu’ olarak değerlendirilecek. Firmanın yapımına devam ettiği hava aracı, iki güçlendirici roketle çevrili aerodinamik delta şeklindeki bir yapının altına yerleştirilmiş 12 kişilik bir uzay uçağı olması bekleniyor. Aracın 90 derecelik dikey bir şekilde gökyüzüne fırlatılarak, seyir irtifasına ulaştığında, uzay uçağı iki roket sisteminden ayrılıp ‘suborbital’ (uzay sınırında) uçuş gerçekleştirecek. İşte bu noktadan itibaren hızı saatte 7 bin kilometreye çıkacak.

        Aracın altında bulunan tripotu andıran iniş takımları sayesinde uçağın dikey bir şekilde inmesi hedefleniyor. Planlamalara göre şirket, 2023 yılında ilk zemin testlerine başlayacak, 2024 yılında ilk mürettebatsız uçuşu yapacak ve 2025 yılında ise mürettebatlı ilk suborbital uzay turizmi test uçuşunu başlatacak.

        Hedeflenen yolculu uçuş tarihi ise 2030.

        Vertiport'lardan uçuşa hazır mısınız?

        Vertiport'lardan uçuşa hazır mısınız?
        0:00 / 0:00

        Havacılık endüstrisi yeni bir havalimanı türüyle, “vertiport” ile tanışmaya hazırlanıyor. İlk örneği bu ayın sonuna doğru İngiltere’de ikincisi ise sonbaharda Amerika’da hizmete hazır hale getirilecek. Günümüzde uçaklar geniş alanlarda uzun pistlere sahip olan havalimanlarına ihtiyaç duyduğu gibi elektrikli dikey kalkış ve iniş yapan (e-VTOL) hava araçları da şehir merkezlerinde vertiport’lardan operasyonlarını yapacak. Londra merkezli Urban Air Port şirketi eVTOL uçak vertiport’larının tasarımcısı olarak ilk yeni nesil hava taşımacılık tesisine imza atacak.

        Vertiport’lar ilk etapta yakın mesafe uçuşlarıyla hayatımıza girecek, bu alandaki teknolojilerin gelişmesiyle mesafeler uzayacak, şehirler ve ülkeler arasındaki bağlantıların güçlenmesine katkı sunacak. Elektrikli araçlara hizmet vermeleri sebebiyle de çevreci, temiz ve sessiz olacaklar. Böylece sıfır emisyonlu mobiliteye sahip yeni bir hava ulaşım ağıyla dünya tanışacak.

        Vertiport’lar şehir merkezlerinde yerlerini alarak, önümüzdeki yıllarda insanların ve kargoların taşınmasında eVTOL hava taksilerin ve otonom drone’ların yenilikçi operasyon noktası olacak. Bu alanda ilk adımı İngiltere’den Urban Air Port atarak Air One Projesi çerçevesinde Güney Koreli Hyundai Motor Group ile dünyanın ilk vertiport’u için iş birliği yaptı. Urban Air Port beş yıl içinde küresel talebe uygun olarak dünya çapında 200’den fazla vertiport’u hizmete sokmayı planlıyor.

        Hyundai’nin Urban Air Mobility bölümü bu yeni sektörün küresel büyümesini desteklemek için öncelikli altyapı ortağı olarak İngiltere’den Urban Air Port’u seçmiş. Hyundai kendi eVTOL hava aracını geliştirerek bu alanda da öncü olmayı hedefliyor.

        İngiltere’nin ilk vertiport’u Londra, Manchester ve Liverpool gibi büyük şehirlere yakın olması sebebiyle 400 bin nüfuslu West Midlands Bölgesi’nde Coventry şehir merkezinde yer alacak. Ayrıca drone pilotlarıyla irtibat ağı oluşturulması için West Midlands Polisi ile birlikte çalışılıyormuş. Urban Air Port, dünya genelinde 65 şehirde eVTOL hava taksi ve kargo drone’ları için 200 vertiport inşa etmeyi planlıyor. Şirketin şu anda binaların çatılarına, deniz ve nehir kenarları ile çeşitli arazilere kurulmak üzere tasarlanmış hazır modelleri de bulunuyor. Modüler Air One vertiport’un ise 25 Nisan’da Coventry’de açılarak eVTOL hava taksi ve diğer hizmetlerin başlaması için beklemeye geçilecek.

        Urban Air Port yetkilileri Air One Projeleri çerçevesinde geliştirdikleri vertiport ile heyecanlanırken, İngiltere’nin de bu alanda dünyanın lider oyuncusu olacağını düşünüyorlar.

        İngiltere’nin eVTOL uçaklar için dünyanın ilk vertiport’unu hizmet sokmasından kısa bir süre sonra Amerika Birleşik Devletleri de Oskosh Airshow ile her yıl dünyanın gündemine gelen Wisconsin’deki Wittman Bölgesel Havalimanı’nda ilk adımı attı. Havalimanı yöneticileri gelişmekte olan eVTOL uçak endüstrisini barındırmak için özel olarak tasarlanmış bir vertiport’u hizmete sokmak üzere harekete geçmişler. Vertiport’lar şarj istasyonları, yolcu terminali ve dikey kalkış ve inişler için özel tasarlanmış pistlere göre projelendiriliyor.

        İlk etapta sadece bir dikey kalkış ve iniş pistine sahip olacak ABD’nin ilk vertiport’u 500 bin dolarlık bütçeyle küçük, örnek bir tesis olarak hizmete sokulacak. Projenin bu sonbaharda helikopter veya deneysel eVTOL gösteri uçuşlarına hazır olması hedefleniyor.

        REKLAM

        ABD Fedaral Havacılık İdaresi (FAA) henüz vertiport’lar için tasarım spesifikasyonlarını belirlemiş değil, ama bu konudaki çalışmaları devam ediyor. ABD’nin ilk vertiport’u için FAA ile yakın çalışılarak bu alandaki kuralların belirlenmesine de katkı sağlanmış olunacak. İlk vertiport da FAA düzenlemelerine paralel olarak değişiklikler yapmaya uygun şekilde esnek tasarlanacak.

        Öte yandan Avrupa Birliği Havacılık Güvenliği Ajansı (EASA) ise eVTOL uçaklar için vertiport inşa etmek için dünyanın ilk resmi kılavuzu veya yönetmeliğini geçtiğimiz mart ayında yayınladı. Gelişmekte olan eVTOL hava taksi endüstrisindeki oyuncular, üretim öncesi prototipleri geliştirip test ederek EASA ve FAA sertifikasyonu almak için çalışıyorlar. Avrupa’da EASA, 24 Mart'ta prototip teknik tasarım özelliklerini yayımlamışken, ABD’de FAA’nın de yakın zamanda ilgili dokümanı hazır hale getireceği belirtiliyor. FAA’nın bu ayın başında yayınladığı taslak mühendislik özeti ise vertiport’lar hakkında daha kapsamlı doküman hazır oluncaya kadar havalimanı işletmecilerine geçici rehberlik sağlayacak.

        Vertiport’lar için seçilecek yerler de önemli. Bu konuda çalışan uzmanlar gürültü, güvenlik, park, şarj birimleri, biniş/iniş alanları, bakım, onarım ve revizyon için gerekli olan bölümlerle karmaşık bir yapının ortaya çıkacağı konusunda uyarıda bulunuyorlar. Tabii yer kadar hava sahasının kullanımı ve uçuş ağının oluşturulması da ayrıca araştırılıyor, analize tabi tutuluyor. Netice itibariyle 2024’e kadar vertiport’lardan uçuşların başlaması hedefleniyor. Urban Air Port ile Hyundai’nin de 2026’nın sonuna kadar 65 şehirde vertiport inşa etme planı var.

        Yolculara havacılık tarihinin en büyük cezası

        Yolculara havacılık tarihinin en büyük cezası
        0:00 / 0:00

        Amerika’da kural tanımaz davranışlarla suçlanan iki yolcu hakkında FAA, 150 bin dolardan fazla para cezası uygulanmasını talep etti. Geçen yıl temmuz ayında uçaklarda meydana gelen iki olayda uçuşta huzuru boza yolcular için şimdiye kadarki en büyük cezanın verilmesine kesin gözüyle bakılıyor. American Airlines’ın 7 Temmuz 2021’de Teksas-Charlotte seferinde uçuş görevlisine vuran, kabin kapısını açmaya çalışan, tüküren, kelepçelendikten sonra mürettebata ve yolculara tekme atmaya çalışan yolcuya FAA, 81 bin 950 bin dolar para cezası verilmesini önerdi. FAA, Delta’nın 16 Temmuz 2021’de Las Vegas-Atlanta seferinde kabin kapısını açmaya çalışan, başka bir yolcuyu defalarca ısıran kadın yolcuya ise 77 bin 272 dolar para cezası istedi.

        TAV Passportlulara KKTC’de ayrıcalık var!

        TAV Passport üyelerine Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Ercan Uluslararası Havalimanı’nda hızlı geçiş, lounge, duty free indirimi ve indirimli havalimanı transferi ayrıcalığı sunmaya başladı. Bosphore Lounge’a bir misafir ve 0-6 yaş arası çocukları ile ücretsiz giriş yapabilir, hızlı geçiş hizmetinden faydalanabilirsiniz.

        Singapur Havayolları’na yerli teknoloji

        Singapur Hava Yolları, seyahat endüstrisinde online uçak bileti ve otel rezervasyon yazılımları sunan Türkiye merkezli SAN TSG ile Yeni Dağıtım Yeteneği (NDC Aggregator) anlaşması imzaladı. Böylece Singapur’un Türkiye merkezli ilk teknoloji ortağı oldu. Şirketin Antalya Teknokent AR-GE Merkezini ziyaret eden Singapur Hava Yollarının Türkiye Genel Müdürü Hongyao Hu ve Türkiye Satış Müdürü Mehtap Topçu, SanFlight Genel Müdürü Serkan Selen ile görüşerek, online uçak bileti rezervasyon yazılımın seyahat acentelerine benzersiz bir kullanıcı deneyimi ve seyahat endüstrisi için kusursuz bir NDC rezervasyon çözümü sunduğunun altını çizmişler. Anlaşma ile doğrudan rezervasyon başına bilet fiyatlarında 14 ile 25 USD’ye varan tasarruf sağlanmış.

        Diğer Yazılar