Hyundai'ye 'özel' teşvik

SEUL

İKİ ülkenin yakın ilişkisi 1950-53 arasında soğuk savaşın sıcak savaşa döndüğü Kore Savaşı’nda gerçekleşti.

BM’nin oluşturduğu güce Türkiye 5090 askerden oluşan 1. Türk Tugayı ile katıldı; 2068 yaralı, 163 kayıp, 718’i Kanuri cephesinde olmak üzere 741 şehit verdi, 244 asker de esir düştü.

Başbakan Binali Yıldırım’ın Güney Kore’ye yaptığı resmi gezi sırasında ziyaret ettiği Busan’daki BM Anı Şehitliği’nden içeri girdiğimizde manzara etkileyiciydi.

Özellikle de şehitlerin isimlerinin sıralandığı duvardaki şu cümle:

“Adlarınızı kalbimize aşkla oyuyoruz; adlarınızı toprağımıza takdirle kazıyoruz...”

Seul’de dolaşırken tercümanımız, gençler çok ilgilenir gözükmese de orta yaş ve üzerinin “Kan kardeşim” dediği Türklere olan ilgisinin yoğun şekilde devam ettiğinden söz etti.

Aynı durum Başbakan Binali Yıldırım’ın Hyundai, SK E&C, Hanwha yönetim kurulu üyeleriyle sohbetinde de gerçekleşmiş.

Onlar, Türkiye’ye minnettar olduklarını belirtmiş.

Yıldırım da bunun sözde kalmayıp eyleme geçmesi gerektiğini dile getirerek Güney Koreli işadamlarının Türkiye’ye yatırımları konusunda yeterince gayretli davranış sergilemediğini ifade etmiş.

RUSYA YERİNE...

Çanakkale Köprüsü’nün inşaatının Türk ortaklarının özsermayesiyle başladığını, köprünün yapımını birlikte üstlenen Güney Kore şirketinin aynı cevvaliyeti göstermediğini söylemiş.

Eximbank’ın teşvik desteğinin de çıkmakta geciktiğini anımsatmış...

Bu konuda da gezinin faydası olmuş, Kore Eximbank’ı onayını vermiş.

Hyundai otomobil firması yetkilileriyle yapılan görüşme ise ilginç bir teklife sahne olmuş.

Başbakan, Hyundai’nin yeni motor fabrikasını Rusya’ya kurmak istediğini anımsatmış ve “neden Türkiye’yi düşünmediklerini” sormuş.

Bir zamanlar Ford’a İzmit ve Kocaeli’ndeki SEKA arazilerinin Bakanlar Kurulu kararıyla hiç bedel alınmadan özel teşvikli devrinde de uygulanan benzer bir öneride bulunmuş:

“Bu tür yatırımlar için ülkemizde özel teşvikler var. Ama ben size motor fabrikasını Türkiye’de kurarsanız daha ayrıcalıklı bir teşvik getireceğimiz sözünü veriyorum...”

Hyundai, Rusya yerine yatırımın Türkiye’ye kaydırılması yönünde bir söz vermemiş, teklifi değerlendireceklerinden söz etmiş.

1.6 MİLYARA 3 SAAT

Yıldırım da Türkiye’nin konumuna dikkat çekerek, en fazla 3 saatlik uçuşla 1 milyar 600 milyon nüfusun yaşadığı ülkelere çabuk ulaşmanın olası olduğunu anımsatmış.

Geçmişte ihtiyacı olduğu dönemde Türkiye’nin Güney Kore’ye gösterdiği ilgiyi bugün kendisinin beklediğini vurgulamış.

Bir sonuç getirir mi şu aşamada söylemek kolay değil, ancak yatırımcı şirketlerin ajandalarına kaydettikleri kesin...

Özellikle de Hyundai motor fabrikasına, bir zamanlar Ford için yapılan ayrıcalıklı teşvik sistemine benzer önerisi...

Ford’a sağlanan karşılıksız arazi verilmesi o dönem Başbakan Mesut Yılmaz’ın eleştirilmesine yol açmış, bölgeye sağladığı işgücü ve ekonomik desteğin ötesinde, deprem sonrası 3.7 milyon dolarlık konut yapımına katkısı anımsandığında teşvikin önemi fark edilmişti.

Başbakan’ın toplamda 22 saat uçuşla gerçekleştirdiği 28 saat süren Güney Kore gezisinde etkili görüşmeler yaptığını söyleyebilirim.