Antrenmanlıların yarışı…
İTTİFAK içinde bulunanlar dahil, bütün partilerin listesinin ortak yanı, en az bir seçim görmüş, geçirmiş olanlardan oluşması.
En çok yenileşme yapan partilerin listelerinde dahi bir veya üç dönem ara verdikten sonra tekrar siyasete dönenler var.
Dikkat çeken bir diğer nokta da listelerde 1980 ve 1990 döneminin siyasilerinin bizzat kendileri veya çocuklarının da yer bulması.
Bunun en çok rastlandığı yer ise İYİ Parti listeleri oldu; merkez sağ siyasetçiler, eski bakanlardan Safter Gaydalı, Lütfullah Kayalar, Salim Ensarioğlu seçilebilecek sıralardan aday gösterildi.
Benzer durum AK Parti listesi için de geçerli…
Üç dönem kuralı dolayısıyla geçen seçim aday olmayan partinin etkin isimlerinden Ömer Çelik, Haluk İpek, Faruk Çelik, Efkan Ala ile bakan olmaları dolayısıyla ara veren Abdülhamit Gül ve Bülent Tüfenkci bu seçimde listelerin başında yer aldı.
GAZETECİLER ÇOĞUNLUKTA
Bu arada geçen seçim 31 gazeteci yer bulurken, bu seçimde de çok sayıda gazetecinin yarıştığı sandık sürecine tanıklık edeceğiz.
En çok gazetecinin yer bulduğu parti yine CHP oldu, 10 gazeteciye listesinden yer açtı:
Enis Berberoğlu, Tuncay Özkan, Ali Öztunç, Utku Çakırözer, Okan Konuralp, Sinan Karahan, Hurşit Çetin, Serap Çakır, Botan Cizreli, Hüsniye Karakoyun…
İkinci sırada da AK Parti yer aldı; Şebnem Bursalı, Hulki Cevizoğlu, Mehmet Şahin ve eski Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı’nın oğlu Osman Gökçek listelerin seçilecek sırasında yer buldu.
Üçüncü sırada ise İYİ Parti en çok gazeteciye yer veren parti oldu; sokak röportajları ile tanınan Arif Kocabıyık’ın yanı sıra Ali Kıdık, Yüksel Ercan, Selcan Hamşıoğlu’nun arasında bulunduğu gazeteciler aday oldu.
BABALAR VE ÇOCUKLARI
Listelerde babalar ve oğulları da yer aldı.
Osman Gökçek bunlardan biri olurken, benzer şekilde ANAP döneminde uzun yıllar Genel Başkan Yardımcılığı görevinde bulunan Halil Özsoy’un oğlu Burhan Bahadır Özsoy, babası gibi memleketi Kayseri’den DEVA kontenjanından CHP 3. sıra adayı oldu.
Bu arada, 21 dönemde ANAP ve 24’üncü dönem de CHP milletvekilliği yapan Prof. Dr. Aydın Ayaydın’ın kızı Derya Ayaydın da AK Parti’den İstanbul 2. Bölge 10. sırada yer aldı.
BABA, OĞUL, YEĞEN YARIŞI
En dikkat çeken de Diyarbakır kökenli Ensarioğlu ailesi; İYİ Parti Genel Başkan Yardımcısı Salim Ensarioğlu, İstanbul listelerinden seçime girerken, oğlu Vejdin Ensarioğlu da Diyarbakır birinci sıra adayı gösterildi.
AK Parti de yine Ensarioğlu ailesinden, eski milletvekili, yeğen Galip Ensarioğlu’na listesinin ilk sıralarında yer verdi.
CHP’de ise sıra başını uzun yıllardır İstanbul Milletvekili olarak görev yapan Sezgin Tanrıkulu’nu memleketinden birinci sıradan gösterdi.
Millet İttifakı Diyarbakır’da ortak liste için çok uğraştı.
Hatta bir ara Bitlis’teki gibi listeler konusunda anlaşma da sağlandı; ancak iki parti teşkilatının negatif tutumu liste ortaklığına izin vermedi; son anda bozuldu, ayrı listeye dönüldü.
CHP ORTA DİREK GİBİ
Listelerde en çok yük taşıyan ise CHP oldu…
Toplamda Türkiye Değişim Partisi lideri Mustafa Sarıgül ile birlikte 6 partiye bünyesinde yer ayıran CHP, üçlü kademe yöntemi ile kendi milletvekillerini memnun edecek formülü de çalıştırdı.
Dikkat çeken bir diğer nokta da aynı bölgede kendi listeleriyle ayrı seçime katılırken, CHP’nin İYİ Parti’den 5 isme yer vermesiydi.
Örneğin Ankara 2. Bölgede İYİ Parti hem kendi listesiyle seçime girdi, hem de üyesi olan Tekvando Dünya ve Avrupa Şampiyonlarından İrem Yaman ile STK sorumlusu Orkun Kamber CHP’nin 4 ve 5’inci sırasında yer buldu.
Ayrıca 16 yerde de İYİ Parti ile liste ortaklaşmasında bulundu.
Bütün bunlara karşın geçmiş seçim dönemlerinde olduğu gibi liste isyanları çıkmadı; aksine birçok yerde CHP listelerinden memnun kaldı.
OY VE SAYI HESABI
Millet İttifakı listesinin bütünü incelendiğinde aslında CHP oy yüzdesi açısından avantaj elde ederken, milletvekili sayısında hem kendisini korudu hem de merkez sağ kadroları meclise taşımak için kolları sıvadı.
Seçilecek yerden giren sayıları dikkate alındığında DP Cemal Enginyurt, Salih Uzun ve Haydar Altıntaş’a garanti yerden yer bulurken DEVA’da bu sayı 25 yerden 22’si gibi görünüyor, geri kalan yerler ise seçilme çeperinde duruyor.
Benzer durum Gelecek Partisi için de geçerli, 11 kesin kazanacak yerde adayları bulunurken, 8 de seçilmeye en yakın çeperde yer edinmiş durumda.
Saadet Partisi için de benzer bir sayı geçerli; 10 isim pusulada kesin seçilecek sırada yer alırken, 5 isim de çeperde yerini aldı.
Özetle oy oranında CHP, sayıda ise merkez sağ partiler liste kazancıyla yola koyuldu…
PUSULALARDAKİ SAYI
Benzer durum AK Parti listesi için de geçerli oldu.
AK Parti de kendi listesinden giren Hüda-Par ve DSP genel başkanlarına kesin seçilecek yerden sıra verdi.
Bu arada Hüda-Par’dan 4, DSP’den de 3 isim seçilme olasılığı olan yerlerden aday gösterildi.
Cumhur İttifakı’nın diğer bileşenleri MHP, BBP ve YRP ise kendi amblemiyle seçime katıldı.
MHP lideri Bahçeli her seçimde olduğu gibi memleketi Osmaniye’den aday olurken, BBP lideri Destici de İstanbul 1. Bölgeden ilk sırada yer aldı.
YRP lideri Erbakan ise İstanbul 2. Bölge birinci sıradan aday gösterildi.
Bu durumda Cumhur İttifakı hanesinde 4 parti görünecek.
YEŞİL SOL, TİP VE SOSYALİSTLER
Emek ve Özgürlük İttifakı listesinde Yeşil Sol ve TİP yer buldu;
TİP 52 seçim çevresinde pusulada yer aldı.
Sosyalist Güç Birliği İttifakı ise pusulada Sol Parti (SOL), Türkiye Komünist Partisi (TKP) ve Türkiye Komünist Hareketi (TKH) ile görülecek; ittifak içinde olmakla birlikte seçime katılma yeterliliği bulunmayan Devrim Hareketi (DH) ve TSİP ise diğerlerini oy pusulası dışından destekleyecek.
MİLLET İTTİFAKI 16 BÖLGEDE TEK PARTİ
Millet İttifakı ise her ne kadar TDP ile 7 parti olsa da listede CHP ve İYİ Parti olmak üzere iki parti olarak görünecek.
YSK seçmen pusulalarını 87 bölgede farklı şekilde bastığı için de 9 ilde sadece CHP, 7 ilde ise sadece İYİ Parti Millet İttifakı listesinde tek başına yer alacak.
D’Hondt bölümü nedeniyle yeni sistemde partilerin oylarının tek başına sayılıyor olmasından dolayı da avantajlı olacak.
