Ağır metaller sağlığı tehdit ediyor
Sürekli bir halsizliğiniz var, sık sık hastalanıyorsunuz, doktorlar savunma sisteminizin zayıf olduğunu söylüyor, nedeni belirsiz bir kansızlık teşhisi konuldu, kas ya da eklem ağrılarınız oluyor, hep depresif bir ruh yapınız var ve kimse bunu izah edemiyor. Dikkat edin, ağır metal zehirlenmesi olabilir.
AĞIR METAL ZEHİRLENMESİ NE DEMEK?
Bilimde, özgül ağırlığı 4’ten büyük kimyasal elementlere “ağır metal” adı verilir. Ağır metaller vücudun az da olsa ihtiyaç duyduğu “çinko, bakır, alüminyum, krom, demir, manganez” gibi elementler ile vücudun hiç ihtiyaç duymadığı “kurşun, cıva, arsenik ve kadmiyum” gibi metallerdir.
Ağır metal deyimiyle genel olarak vücudun gereksinimi olmayan endüstriyel ve sanayi ürünleriyle alınan toksik etkili elementler kastedilir.
Kurşun, cıva, arsenik, alüminyum, kadmiyum gibi ağır metaller vücuda besinlerle, içme sularıyla, hatta hava yoluyla buhar olarak girer, yumuşak dokularda birikip uzun yıllar kalır. Anneden çocuğa da geçebilir. Çeşitli organ hasarları oluşturur, zehirlenme, hatta ölüme neden olabilir.
Ağır metaller genel olarak sağlığı iki şekilde etkiler, ya akut (ani) zehirlenmeye neden olur ya da vücutta yavaş yavaş birikip sinsi bir şekilde toksik etki oluşturur.
KURŞUN İÇEREN BOYALI OYUNCAKLARA DİKKAT!
Kurşunun vücutta birikimi hava yoluyla deriden ya da sindirim sistemiyle olabilir. Kurşun 3 yerde çok yaygın kullanılır. İlki boya sanayiinde... Boyaların içindeki kurşun hayatımızı çok etkiler. Özellikle kurşunlu boyalarla boyanmış oyuncaklardan çocukları korumak gerekir, yine kurşun ihtiva eden sırlı porselen, seramik maddeler, cam kap ve ürünlere çok dikkat edilmeli.
Kurşunun ikinci önemli kullanım alanı otomotiv sanayii. Özellikle benzin, yakıt, kurşun asit bataryalar, aküde yaygın kullanılır. Araç trafiğinin yoğun olduğu bölgelerdeki hava partikülleri ve tozlarda daha yoğun kurşun olduğu tespit edilmiştir.
Kurşun borulardan geçen suyun içinde Dünya Sağlık Örgütü’nün tehlike sınırının çok daha üstünde bir kurşun olduğu tespit edilmiş. Bu nedenle kurşun boru sistemlerini değiştirmek gerek.
Kurşun vücuda hızlı ve fazla miktarda girmişse mide ağrısı, ağızda metalik kurşun tat, kusma, ishal, sinir sistem harabiyetine neden olur. Ama yavaş ve birikerek oluşan kurşun toksikasyonunda kansızlık, iştahsızlık, kabız, sürekli yorgunluk, zekâ ve hafıza kaybı gibi sinir sistemi harabiyeti eklem ağrıları olabilir.
CİVA TEHLİKESİ DENİZDEN GELEBİLİR
Cıva, gümüş renkli, parlak, kokusuz çok ağır bir metaldir. Yaşı ileri olanların çoğu, cıvalı tansiyon aletlerinde ve termometrede cıvayı görmüştür. Cıva oda sıcaklığında buharlaşır, ciltten, akciğerlerden kolayca vücuda geçebilir.
Endüstride cıva, floresan lambalarda kullanılır. Cıvanın, kâğıt hamurunda ve kâğıt sanayiinde beyazlaştırıcı etkisinden yararlanılır, bu nedenle kâğıt fabrikalarının atık suları yüksek doz cıva içerir. Ancak endüstride en yüksek risk taşıyan alan, diş dolgularında kullanılan alüminyum dolgu amalganlarıdır. Bunların % 40-50’si civa içerir. Dolguların konulması ya da çıkarılmasında cıva bulaşımına çok dikkat edilmeli.
Son yıllarda çevre kirliliğinin yüksek olduğu denizlerde yaşayan bazı balıklarda ve midyelerde cıva oranı yüksek bulundu. Köpekbalığı, kılıçbalığı, tonbalığı, sombalığı gibi büyük balıklarda yüksek doz civa olabilir. Sürekli deniz ürünleriyle beslenen kişiler mutlaka cıva düzeyini kontrol ettirmeliler.
Akut cıva zehirlenmelerinde vücutta ödem, şişkinlik, sıvı kaybı, vücut kıllarında dökülme, reflekslerde artma görülebilir. Kronik cıva zehirlenmesinde diş kaybı olur. Cıva merkezi sinir sisteminde hasar yapar, karaciğer ve böbreklerde bozulma olur. Otizmin arkasındaki nedenin cıva zehirlenmesi olduğuna dair çalışmalar mevcut.
ALÜMİNYUM FOLYOLARI YÜKSEK ISIDA KULLANMAYIN
Mutfakta yiyecekleri, kapları sarmak için kullandığınız alüminyum folyoların ileride ciddi sağlık sorunlarına neden olacağını biliyor muydunuz?
Özellikle bazı alüminyum folyolar ısıyla temas ettiğinde alüminyum yiyeceğe geçebilir. Alüminyum folyolarla sarılıp fırına konulan yiyeceklerden ya da alüminyum folyoya sarılıp tost makinesinde ısıtılan tostlardan alüminyum bulaşabilir. En iyisi alüminyum folyoyu sadece kapların, yiyeceklerin soğuk sarılmasında kullanın, fırında yüksek ısıda kullanmayın.
Ayrıca diş macunlarında ve bazı mide ilaçlarında alüminyum yüksek olabilir. Vücutta alüminyum en çok karaciğer ve beyin dokusunda birikir. Karaciğer hasarı, iştahsızlık, kas ağrıları, psikoz olabilir. Unutkanlıklar, hafıza kaybı, hatta Alzheimer hastalığının ana nedenlerinden birisi olarak alüminyum birikiminden şüphelenilmektedir.
BÖCEK İLACI KALINTILARI
Böcek ilaçları yüksek miktarda zehirli, toksik arsenik, kadmiyum gibi ağır metaller içerebilir. İyi yıkanmayan sebzeler ve meyvelerde böcek ilacı kalıntıları, ağır metal zehirlenmesinin en önemli nedenlerindendir.
Ayrıca arsenikli boya, duvar kâğıdı, seramik, mürekkep, pil atıkları, uzun süre kullanımda toksik olabilir. Arsenik, küçük dozlarda bile ölüme sebebiyet verebilir.
NE YAPMALI?
- Nedeni bilinmeyen kronik yorgunluk, kansızlık, halsizlik, savunma sistemi zayıflığı, kas, eklem ağrıları ve depresyon gibi sorunlarda mutlaka vücutta ağır metal birikimi olup olmadığını kontrol ettirin.
- Ağır metal zehirlenmelerine karşı küçük basit önlemler alabilirsiniz. Evdeki kurşun boruları değiştirin. İthal, güvenliği zayıf oyuncaklardan çocukları uzak tutun. Kaynağı belli olmayan boyalı seramikleri, teflonları, mutfak malzemelerini kullanmayın. Sebze ve meyveleri iyi yıkayın. Alüminyum folyoları ısıtmayın.
- Antioksidan bazı gıdaların, ağır metallerin değişimi ve atılımında yararlı olduğuna dair yayınlar var. Narenciye ürünleri, portakal, greyfurt, limon, havuç, kereviz, ıspanak, zencefil, fesleğen otu, kişniş, sarmısak ve bazı mantarlar bu gıdalar içinde sayılabilir.
- Ağır metal zehirlenmesi tespit edildiyse uzman bir merkezde şelasyon (ağır metallerin yerine bağlanabilen ve atılmasını sağlayan kimyasal maddeler) tedavisi yapılabilir, ama bu tedavilerin de yan etkileri bildirilmiştir. Kanda ağır metal düzeylerinin yüksekliği en az iki laboratuvarda kanıtlanmadan kesinlikle şelasyon tedavisi yaptırmayın.
