Telefonların elektromanyetik etkisinden ailenizi nasıl korursunuz?

Ulusça teknolojiye çok meraklıyız, teknolojiye çok uyum sağlıyoruz. Sadece bununla kalmıyor, çevremizin, ailemizin, çocuklarımızın da bu teknolojiye adaptasyonu için özel bir çaba gösteriyoruz.

Türkiye dünyada kişi başına en çok cep telefonunun bulunduğu ve en çok telefonla konuşuldu- ğu ülkelerin başında geliyor. Artık ülkemizde 6 aylık bebekten 90 yaşındaki büyükanneye kadar herkesin elinde cep telefonu ya da iPad var.

Çevrenize bakın, cep telefonları tüm gün boyunca insanların yapışık arkadaşı; yolda cebinde, masada önünde, uyurken yastığının altında.

Bu kadar içli dışlı olduğunuz bu cihazlar ger- çekten masum mu, yoksa insana zararlı mı?

C76 GRUBUNDAN GELEN MESAJ

Geçenlerde C76 grubundan bir video geldi. C76, 1976 Cerrahpaşa Tıp Fakültesi mezunlarının, yani 41 yıllık hekimlerin oluşturduğu yüksek kaliteli bir sosyal paylaşım grubu. Grupta birbirinden rafine bilim insanları, bilimsel, teknolojik, sosyo-kültürel mesajlar paylaşıyor, görüşlerini yazıyor.

Bu grupta birkaç gün önce paylaşılan videoda, cep telefonu ve iPad’in salgıladığı elektromanyetik dalgalar ve insan beynine verdiği zararlar anlatılıyordu. Cep telefonuyla konuşmak, erişkin bir insan beyninin yaklaşık üçte biri kadar bir bölgede ısı ve radyasyon oluşturuyor. Ancak telefonla konuşan çocuksa beynin üçte ikisi, tüm “frontal temporal” bölgeleri, gözleri radyasyon ve mikrodalgalarından olumsuz etkileniyor.

Çok etkileyici videodan sonra konuyu biraz araştırınca ortaya çok ilginç veriler çıktı. Sonunda “Sağlık Bakanlığı, Türk Tabipleri Birliği toplumu neden uyarmaz?” diye üzüldüm.

HAYATI NASIL ETKİLİYOR?

Yüksek SAR değerlerine sahip cihazlar daha ileri yaşta vücutta kısa ve uzun vadeli olarak etkili oluyor. Kısa dönemli (ilk 24 saatte) hafıza zayıflaması ve beyinde tümör riski, konsantrasyon ve dikkat bozuklukları, kulakta ısınma ve çınlama, işitmede aksama, baş ağrısı, ayrıca kalp rahatsızlıkları, kalp pilinin bozulma riski, kadında düşük riski, embriyo gelişme gerilikleri yapıyor.

Uzun dönemde (10 yıl) yüksek tansiyon, kan, beyin bariyerinin ve genetik yapının bozulması, sperm sayısının azalması, beyaz kan hücrelerinin bozulması, lenfoma, cilt kanseri gibi yan etkileri oluşturabiliyor.

Özellikle son yıllarda cep telefonları ile meme kanseri arasında yakın ilişki olduğunu gösteren çalışmalar yayınlandı. Cep telefonlarını göğüslerine yakın tutan kadınlarda ileriki yıllarda meme kanseri oranı yüksek. Bu günlerde hashimoto troiditi ile ilgili böyle bir ilgili araştırılıyor.

TEKNOLOJİ CEO’LARI ÇOCUKLARINI NASIL YETİŞTİRİYOR?

Amerika’da Silikon Vadisi’nde Google, Apple, Yahoo gibi teknoloji devlerinin üst düzey yöneticilerinin çocuklarını yolladığı okul olan “School of Peninsula”nın en önemli özelliği, teknolojiden arınmış bir okul olması. Bilgisayar ekranı ya da akıllı tahtaların yerine kara tahta, tebeşir, kâğıt-kalem var. iPad’in yerini bolca el ele oyun oynama, hikâye anlatma, çamurdan şekil yapma almış. Amerikan teknoloji devlerinin CEO ve üst düzey yöneticileri, çocuklarını okul çağına kadar teknolojiden uzak tuttuklarını belirtmişler. Yüksek teknolojiden uzak çocukların daha mutlu, daha sosyal ve aktif, arkadaşları ve ailesiyle uyumlu olduğu bulunmuş. Dünya Sağlık Örgütü de çocukların 16 yaşına kadar cep telefonundan uzak durmasını öneriyor.

TELEFONDA SAR DEĞERİ

CEP telefonlarının yaydığı elektromanyetik radyasyon, vücut ısısını yükseltme etkisine sahip, vücut bundan zarar görü- yor. SAR (Spesifik Absorbsiyon Oranı) insan vücudu tarafından absorbe edilen ve 10 birim doku başına biriken elektromanyetik dalga değeri anlamına geliyor. Avrupada 2 W/kg SAR değerine kadar olan cep telefonlarına izin veriliyor. Amerika’da bu değerin üst sınırı 1.6 W/kg.

Bizde böyle bir sınırlama yok. SAR sınırlarıyla ilgili yapılan çalışmalarda, bu değerin 0.6 W/kg üzerinde ise vücutta olumsuz etkiler oluşturduğu ortaya çıkmış. Telefon ne kadar yakınsa, organizma SAR’dan o kadar çok etkilenir. Yine telefonla arama yaparken arama zilinin çaldığı, karşı tarafın henüz telefonunu açmadığı süreç elektromanyetik dalganın en yüksek olduğu anlardan birisi. Çift SIM kartlı telefonların SAR değerleri neredeyse 2 kat fazla.

ÇOCUKLAR DAHA ÇOK ZARAR GÖRÜYOR

Amerika Çevre Sağlığı Örgütü kurucu başkanı Prof. Devra Davis, telefonlardan en büyük zararı çocukların gördüğünü, çocukların kafataslarının daha ince, beyin sıvısının fazla ve dokuların daha narin olduğunu söylüyor. Bir çocuk telefonla konuşurken beyninin üçte ikisi telefonun yaydığı elektromanyetik dalgadan olumsuz etkileniyor.

Bir dönem nasıl sigara içmek bir statü göstergesi gibi algılandıysa, günümüzde birçok aile de çocuklarının telefon ve iPad kullanma yeteneğini bir övünç meselesi olarak algılıyor. Prof. Yankı Yazgan, iPad’lerin bebeklerde ve çocuklarda bakıcıların rolünü aldığı belirterek, özellikle orta üstü ve yüksek gelirli ailelerin çocuklarında iPad kullanımının çok yüksek olduğunu vurguluyor.

Gerçekten psikologlar, akıllı telefon ya da iPad’lerin elektromanyetik zararları bir yana, bebeklik döneminde henüz çevresindeki dünyayı tanımadan bir bilgisayar ya da telefon ekranından hızla akan görüntülerin, çocukta otistik eğilim oluşturduğunu, konuşma ve algılama yeteneklerini geciktirdiğini söylüyor.

Daha ileri dönemde ise dikkat dağınıklığı, içe kapanma ve davranış değişikliklerine, aileden uzaklaşmasına neden oluyor.

NE YAPMALI?

Çocukları koruma kılavuzu

Televizyon, telefon, iPad, bilgisayar gibi cihazları bebek odasına sokmayın.

3 yaş öncesine kadar siz siz olun çocukları elektronik medyayla tanıştırmayın.

3-5 yaş arası günde en fazla 1 saat, 5 yaş üstünde toplam 2 saati aşmayacak şekilde kural konulmalı.

Uykudan 1 saat öncesi iPad, telefon, bilgisayar, sosyal medya ya da elektronik oyunları durdurmalı.

Teknolojik cihazları (yeni telefon, iPad) ödül olarak kullanmamalı.

18 yaş üstü korunma kılavuzu

Telefon alırken önce SAR değerine bakın, en düşük olanları seçin.

Telefonunuzun kullanmadığınız fonksiyonlarını kapalı tutun.

Konuşurken mutlaka kulaklık kullanın, kulaklık yoksa hoparlörden konuşun ya da telefon kulağınızın 1 cm uzağında olsun.

Telefonla arama yaparken karşı taraftan ses gelmeden kulağınıza yaklaştırmayın.

Telefonla uyumayın, kalbinizden, akciğerlerinizden, göğsünüzden uzak tutun. Yatarken ya kapatın ya da en az 1 metre mesafe olsun.

Yatak odanızda mümkünse televizyon olmasın.

Telefonla uzun sohbetlerden, uzun oyunlardan uzak durmak sizi kanserden korur.