Kolesterolü yüksek olanlar için beslenme yöntemleri

Çok fazla tüketilen hazır gıdalar, hareketsiz yaşam ve düzensiz beslenme gibi etkenler kolesterolümüzü yükselterek sağlığımızın olumsuz yönde etkilenmesine neden oluyor. Yüksek kolesterolü kontrol altına almak ve sağlıklı seviyelerde tutmak ise sanıldığı kadar zor değil. İşte detaylar...

Giriş: 15.11.2024 - 09:30 Güncelleme: 15.11.2024 - 09:30

Yüksek kolesterolde ne yenir, ne yenmez?

Çoğu kişi normal zamanın akışında yüksek kolesterolü çok fazla dikkate almaz. Ancak yüksek kolesterol, kalp krizi başta olmak üzere birçok ölümcül hastalığa veya felce yol açabilir. İşte yüksek kolesterolde dikkat edilmesi gerekenler...

Kolesterol, vücudumuzda bulunan yağlı bir maddedir. Kolesterol, hücre zarlarının inşasında, hormon üretiminde ve vitamin D üretiminde rol oynar. Ancak, kan dolaşımında aşırı miktarlarda kolesterol birikmesi, sağlığımızı tehdit edebilir. Yüksek kolesterol, damar duvarlarında birikerek ateroskleroz (damar sertleşmesi) ve bu da kalp hastalığı, inme ve diğer sağlık problemleri riskini arttırır.

REKLAM

Kötü kolesterol, genellikle sessizce ilerleyen bir durumdur. Hemen hemen hiçbir hastada kolesterol yüksekliği sadece muayeneyle anlaşılmamaktadır. Kötü kolesterolün aşırı yüksek olduğu durumlarda meydana gelebilecek bazı belirtiler şöyle sıralanabilir:

- Göz kapakları, eller ve tendonlarda sarı renkli yağ bezeleri

- Halsizlik, yorgunluk

- Ayak ve bacaklarda uyuşma

- Yaraların geç iyileşmesi

- Ciltte lekelenmeler

- Vücudun bazı yerlerinde morarma

- Ciltte solgun görünüm

Bu belirtilerin görülmesi nadir durumlardır. Yüksek kolesterol teşhisi genellikle rutin kan tetkikleriyle konulabilmektedir.

Doymuş yağ ve kolesterol oranları yüksek besinleri tüketmek kan kolesterol düzeyinin yükselmesini etkileyen önemli faktörlerdendir. Bu yüzden beslenmemizde doymuş yağ ve kolesterol oranı yüksek besinlere yer vermemeliyiz.

- Sakatatlar (karaciğer, beyin, böbrek, işkembe, dil vb)

- Kabuklu deniz hayvanları (karides, midye, kalamar vb)

- Tam yağlı etler, sucuk, salam, sosis, pastırma, tavuk ve hindi derisi

- Yağlı gıdalar (kaymak, krema, mayonez, çikolata ve yağlı soslar)

- Yağda kızartma ve kavurmalar

- İçeriği bilinmeyen hazır gıdalar

- Alkollü içkiler, hazır meyve suları, meşrubatlar

- Tereyağı, kuyruk yağı, içyağı, margarin yağı

- Çorba ve diğer yemeklerinizde lezzet verici olarak kullandığınız et suyu veya tavuk suyu

- Tam yağlı süt, yoğurt ve peynirler

REKLAM

Bu iki düşük kalorili sebze, çözünür lif açısından iyi kaynaklardır.

Bir sürü çalışma, badem, ceviz, fıstık ve diğer kuruyemişleri yemenin kalbe iyi geldiğini gösteriyor. Düzenli ve az miktarda kuruyemiş yemek LDL'yi yüzde 5 ölçeğinde hafifçe düşürebilir. Kuruyemişler kalbi başka şekillerde koruyan ek besinlere sahiptir.

Yemek pişirirken veya sofrada tereyağı, domuz yağı veya katı yağ yerine kanola, ayçiçeği, aspir ve diğerleri gibi sıvı bitkisel yağlar kullanmak LDL'yi düşürmeye yardımcı olur.

Fasulye özellikle çözünür lif açısından zengindir. Ayrıca vücudun sindirmesi biraz zaman alır, bu da yemekten sonra daha uzun süre tok hissetmeniz anlamına gelir. Bu, fasulyelerin kilo vermeye çalışan kişiler için yararlı bir yiyecek olmasının bir nedenidir. Çok sayıda seçenekle mercimek, nohut, börülce ve ötesine kadar bunları hazırlamanın çok sayıda yolu ile fasulye çok yönlü bir yiyecektir.

REKLAM

Kolesterolünüzü düşürmek için kolay bir ilk adım, kahvaltıda bir kase yulaf ezmesi veya Cheerios gibi soğuk yulaf bazlı tahıl yemektir. Size 1 ila 2 gram çözünür lif verir. Yarım gram daha için bir muz veya birkaç çilek ekleyin. Güncel beslenme yönergeleri günde 20 ila 35 gram lif almayı öneriyor ve bunun en az 5 ila 10 gramı çözünür liften geliyor.

Yüksek kolesterol teşhisi, kan testi ile konulur. Kan testi, toplam kolesterol, LDL kolesterol, HDL kolesterol ve trigliserit seviyelerini ölçer. Doktorunuz, size uygun kan testi sıklığını belirleyecektir.

Yüksek kolesterol tedavisi, kolesterol seviyesine, kişinin genel sağlık durumuna ve risk faktörlerine göre değişir. Tedavi seçenekleri şunlardır:

Sağlıklı Beslenme: Yağlı, şekerli ve işlenmiş gıdaları azaltmak, meyve, sebze ve tam tahılları artırmak.

Düzenli Egzersiz: Haftada en az 150 dakika orta şiddetli egzersiz yapmak.

Sigara Kullanımını Bırakmak

Alkol Tüketimini Azaltmak.

Kilo Vermek: Fazla kilo vermek, kolesterol seviyelerini düşürmeye yardımcı olabilir.