Ardahan'da bulunan 'Rus General'in esrarengiz cesedi

Rus mimarisi döneminde yapılan binaların hepsinde böyle kesme taşlar kullanıldığını söyleyen Küçük, üst tarafında çatı kısmı ise tuğla ile bombe vererek yapılan yapıların daha çok Ortodoks olup Rumların tercih ettiği mezar türü olduğunu belirtti.

Ardahan Üniversitesi İnsani Bilimler ve Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Yrd.Doç.Dr. Levent Küçük, ''Ermeniler veya diğer Gayri Müslimler bu çeşit mezar yapmıyorlar. Onlar daha çok Müslümanlara benzeyen Lahit ve tabut mezar türünü benimsiyorlar ama Rumlar ise böyle odacık şeklindeki kubbe şeklinde olan bir mezar yapısını, oda yapısını tercih ediyorlar.

Kişinin Rum asıllı olma ihtimali daha yüksek. Ama yine de Ortodoks inancına göre defnedilmiş. Ortodoks inancının geleneklerine uygun olarak defnedilmiş. Alt taraflara dikkat ederseniz buradaki Rus mimarisi döneminde yapılan binaların hepsinde böyle kesme taşlar kullanılmıştır.

Aynı şekilde inşa edilmiş ama üst tarafında çatı kısmı diyebileceğimiz kapak kısmını ise tuğla ile bombe vererek yapmışlar. Bu daha çok Ortodoks olup Rum olanların tercih ettiği mezar türü ve bu mezar türü ile hava almasını da engellemiş olarak tabuttaki cesedin uzun süre korunmuş olmasını sağlamış" diye konuştu.

Sandukayı açan arkadaşların tabutun özellikle çok kalın tahtadan yapıldığını söylediğini kaydeden Yrd.Doç.Dr. Levent Küçük, "Tahtayı ilk alırken hiçbir şekilde sağlamlığı konusunda tereddüt yaşanmadıklarını ama yarım saat sonra havayla teması sonrası simsiyah edip kelleşmeye başladığını da gördük ki bu işle havayla temassızlığın cesedin korunmasını uzun süre sağladığını söyleyebilen bir unsur.

Tabi bu arada cesede ilaçlanma yapılmış olma ihtimalini de söyleyebiliriz ama cesedin tabutun içindeki konumu itibari ile de sanki öyle bir işleme tabi tutulmamış. Çünkü arkasında bir yastık var, doğrudan çizmeleri ve elbiseleri ile gömülmüş olması öyle bir tahritleme işleminin de pek geçirilmediği izlenimini de uyandırıyor.

Ama yine de Tifüs salgınına, veba salgınına bağlı bir ölüm ise üzerine ilaçlama yapma ihtimali de var. Yani uzun süre cesedin muhafaza edilmiş olmasında bunun da etkisini söyleyebiliriz ama tabi bunu tıp söyleyecektir. Belki alınacak bir kemik parçasından enfeksiyona bağlı olarak ölüp ölmediğini adli tıp kurumumuz ortaya çıkaracaktır" açıklamalarında bulundu.

KAZDIKÇA ÇIKIYOR! RUS GENERALİN ARDINDAN ŞİMDİ DE...

Ardahan'da Rus generale ait olduğu değerlendirilen mezarın bulunduğu alanda askeri bot ve elbiseleri ile gömülü iskeletlere rastlandı.

Kazı alanında incelemelerde bulunan Ardahan Üniversitesi İnsani Bilimler ve Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Levent Küçük, alanda askeri bot, elbiseler ile insan iskeletlerinin bulunduğunu söyledi.

RUSYA DEVREYE GİRDİ

Gazete Habertürk'ten Aykut Yılmaz'ın haberine göre, Ardahan’ın Karagöl Mahallesi’nde bir apartman inşaatı için temel kazısı yapılırken bulunan ve Rus Tümgeneral Vasiliy Geyman’a ait olduğu iddia edilen cesetle ilgili olarak, Rusya devreye girdi.

1877- 1878 (93 Harbi) Osmanlı-Rus Savaşı’ndan kaldığı belirtilen cenazeyle ilgili, Rusya’nın Trabzon Başkonsolosluğu’ndan yetkililer, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nı arayıp bilgi aldı.

Tabutun gürgen ağacından yapılması ve mezar odasında bulunması nedeniyle cesedin çürümediği belirtildi.

Cesedin bulunması ve havayla temas sağlanması nedeniyle olası çürümenin önüne geçmek için bakanlığın cesedi ilaçlamak amacıyla bir heyet göndereceği öğrenildi. Bakanlığın Rus subayının kimliğini belirlemek için de bir heyet oluşturacağı kaydedildi.

İKİ OLASILIK VAR

Kültür ve Turizm Bakanlığı yetkilileri, ceset hakkında iki olasılık üzerinde duruyor. Bunlardan ilki, cesedin 93 Harbi’nde Rus Kafkas Kolordusu’nda görev yapan Tümgeneral Vasiliy Geyman’a ait olduğu yönünde.

İkinci olasılık ise cesedin 19. yüzyılda Ardahan’a en yakın Rus birliği olan 20. Ahıska Tümeni’nin generaline ait olabileceğine işaret ediyor.

‘DEDEMİN İSMİ YOKTU’

Rus haber platformu Sputnik’e konuşan ve Rus Tümgeneral Vasiliy Geyman’ın torunu olduğunu söyleyen Boris Akimov ise bulunan cenazenin Geyman’a (1823-1878) ait olabileceğini düşündüğünü dile getirdi.

Büyük heyecan yaşadığını anlatan Akimov, “Dedem ile ilgili çok araştırma yaptım. En son Ermenistan’ın Gümrü kentinde toplu mezarda toprağa verildiğini biliyorum. Fakat mezar listesinde dedemin ismi yoktu.

Çok şey örtüşüyor. Vefat ettiği tarih ve yer. Fotoğraftaki general rütbesi de. Tümgeneral rütbesinde 3 yıldız var. Rusya’nın Ankara Büyükelçiliği’ni aradım. Konuyla ilgili resmi bir bilginin olmadığını söylediler. Telefonumu aldılar. DNA örneği vermeye hazırım” dedi.

CESEDİN NEDEN BOZULMADIĞI ORTAYA ÇIKTI

Kazı alanında incelemelerde bulunan Ardahan Üniversitesi İnsani Bilimler ve Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Levent Küçük, tabutun çıktığı bölgeye meraklıların sürekli gidip geldiğini belirterek "Kazı sırasında hijyenik şartlara dikkat edilmesi gerekir...

Enfeksiyon hastalıkları açısından tehlike içeriyor. Bu nedenle dikkat edilmesi gerekir. Tabuttaki Rus generalin cesedinin hava ile temas etmemesinden dolayı geçen 139 yıla rağmen bozulmamış olması dikkat çekiyor" diye konuştu...

Ardahan İl Kültür ve Turizm Müdür Vekili Efsal Alantar ise inşaat çalışmasının durdurulduğunu belirterek "1878 yılında bölge Rus işgali altında. Mezarın etrafı özel malzemelerle doldurulmuş, havayla ve toprakla irtibatı kesilmiş. Özel bölmeye tabut konmuş. Üniformasıyla, çizmeleriyle tabuta yerleştirilmiş. Üniformasında 20 rakamı ve üç yıldız var. Sanırım üç yıldız rütbesini, 20 ise çalıştığı alayın ismi" diye konuştu.

O GENERALE Mİ AİT?

Sputnik’in haberine göre, Ardahan’da apartman inşaatı için temel kazısı yapılırken bulunan tabutun Rus Tümgeneral Vasiliy Geyman’a (1823-1878) ait olabileceği düşünülüyor.

Tarihi bilgilere göre, Geyman'ın 13 Nisan'da 1878 yılında Kars'ta veba hastalığında dolayı hayatını kaybetti.

O dönem Rus askeri tarihi bilgilerde Ardahan'ın Kars'a ait bir eyalet olarak görüldüğü biliniyor.

Tümgeneral Geyman, 1839 yılında orduda göreve başladı. Kafkasya'da askeri operasyonlara katıldı. Rusya tarihinde "Kafkasya'nın fatihi" olarak tanınan bir general.

1877-1878 yılında Rus-Türk savaşına general olarak katıldı. Çarlık yönetimi tarafından altın ve pırlanta kaplamalı kılıç ve çok sayıda madalyalarla ödüllendirildi.

Kars, Ardahan bölgesindeki çatışmalarda Muhtar Paşa ve İsmail Paşa komutasındaki Osmanlı birliklerine karşı savaştı. Hastalandı ve 13 Nisan'da Kars'ta hayatını kaybetti.

KARS'TA TOPRAĞA VERİLDİĞİ İDDİA EDİLİYOR

Rus tarihi bilgilerde nerde toprağa verdiği konusunda bilgi yok.

Sadece bir Rus sitesinde Geyman ailesi hakkında yazılan bilgilerde Tümgeneral Vasiliy Geyman'ın Kars'ta 1878 yılında toprağa verildiği yazılıyor.

Rusya'nın Kuzey Kafkasya bölgesinde generalin adına bir köy ve bir dağ var: Geymanovskaya Kozak köyü (Kuban bölgesi) ve Geyman dağı (Tuapse bölgesinde).

Geyman'ın yeğeni Aleksandr Geyman'ın da Rus ordusunda tümgeneral rütbesiyle görev yaptığı biliniyor. Torunu Vasili Geyman da, Sovyet tarihçi akademisyen olarak tanınan bir isim.

VATANDAŞIN ALTIN HEYECANI

İnşaat kazısı sırasında bulunan 'Rus general tabutu' Ardahan'da heyecan yarattı.

Kısa sürede sosyal medya üzerinden yayılan haber üzerine tabutu görmek için yüzlerce kişi inşaat alanına akın etti.

Bu sırada temel kazısında altın ve tarihi eserler bulunduğu söylentisi de yayıldı.

İnşaat alanına gelenler cep telefonlarıyla görüntü alırken, polis güvenlik şeridi çekilen alana girilmemesi için sık sık uyarıda bulundu. Çevik Kuvvet ekipleri de kazı alanına girmek isteyenleri güçlükle uzaklaştırdı.

Rus generale ait olduğu ileri sürülen tabuttaki iskeletin savcılık tarafından yapılacak incelenmenin ardından Kars Müzesi'ne teslim edileceği belirtildi.

ARKEOLOG İNCELEME YAPTI

İnşaat temel kazısında bulunan tabutta ilk incelemeyi yapan Kars Müzesi'nde görevli arkeolog, bunun bir Rus generale ait olabileceğini söyledi. Arkeolog Solaklıoğlu şöyle dedi:

"Emniyete dün akşam saatlerinde inşaat kazısı sırasında bir tabut bulunduğu ihbarı geldi. Bizler de inşaat alanına gelerek gerekli incelemeleri yaptık.

Rusların 1878'den sonra buraya yerleşmesini göz önüne alarak muhtemelen o dönemde yaşamış bir Rus generale ait bir tabut olduğunu tahmin ediyoruz.

Tabut içerisinde değerli bir şeye rastlanılmadı. Rus askeri Hristiyan geleneklerine göre tabut içerisinde gömülü şekilde bulundu."