Yapay zekayla kuş tedavisi

Antalya'da uzun yıllardır kuş gözlemciliği yapan, özellikle göç dönemlerinde bitkin düşen ve yaralanan kuşların tedavilerini yapan uzman veteriner hekim Gökçe Coşkun, temelleri ChatGPT-4'e dayanan 'Kuş Buldum AI' adını verdiği, 'https://chatgpt.com/g/g-zxJoq7tKX-kus-buldum-ai' linkiyle ulaşılabilen ücretsiz bir uygulama geliştirdi. Gökçe Coşkun, yardıma muhtaç kuşlara artık 'Kuş Buldum AI'nin yardım edeceğini belirterek, "ChatGPT üzerinden oluşturduğum ve eğittiğim 'Kuş Buldum AI' ile kuş bulduğunuzda ne yapmanız gerektiği konusunda tüm soruları ona sorabilirsiniz. Bulduğunuz kuşun fotoğrafını yükleyerek size hangi tür olduğunu söyleyecek, ona göre önerilerde bulunarak ilk müdahalesini gerçekleştirmeniz konusunda size rehberlik edecek" dedi.

BAŞKA KITALARDAN BİLE YARDIM TALEBİ GELİYOR

Senelerdir kendi imkanlarıyla yardıma muhtaç kuşlara yardım etmeye çalıştığından bahseden Coşkun, "Kimi zaman başka kıtalarda kuş bulanlarla bile konuştuğum oluyor. Ancak artık hepsine yetişmem mümkün değil. Çoğu mesaj cevapsız kalıyor. 'Kuş Buldum AI' sayesinde bu sorunun azalacağını düşünüyorum. Daha emekleme aşamasında olduğu için bazı hataları olabilir. Ama sizler deneyerek geri bildirimlerinizi bana yazın. Zaman geçtikçe daha da gelişecek" diye konuştu.

'KUŞ BULDUM AI'NIN SERÇE CEVABI

Coşkun, kullanımı oldukça kolay olan 'Kuş Buldum AI' üzerinden bir deneme yaparak, yaralı ebabil, şahin ve yavru bir serçe bulduğunu, ne yapması gerektiğini sordu. 'Kuş Buldum' AI'nın yanıtları şöyle oldu; "Öncelikle yavru serçeyi nazikçe alıp, küçük delikleri olan bir karton kutuya koy. Kutuya biraz yumuşak bir bez veya kağıt havlu ser. Bu yavrunun kendini güvende hissetmesini sağlar. Ardından yavru serçeye su vermek için bir şırınga veya damlalık kullanabilirsin. Su damlalarını nazikçe serçenin gagasının ucuna bırak. Sakın burnuna su kaçırma. Su içtikten sonra biraz dinlenmesine izin ver. Yemek için kuru kedi mamasını sıcak suda yarım saat bekleterek yumuşak ve sonra yumuşamış mama parçalarını serçeye verebilirsin. Bunu yaparken çok dikkatli ol ve en kısa sürede bir uzmana danış."

EBABİL VE YARALI ŞAHİN YANITI

Bitkin bir ebabil için serçeyle benzer önerileri sıralayan 'Kuş Buldum AI', ebabilin beslenmemesi gerektiğini anlattı. Eğer gözle görülür bir sorun yoksa dinlendikten sonra doğaya bırakılabileceği, ancak ebabilin yerden kalkış yapamayacağı, bu yüzden 2 metre yüksek bir yerden bırakılabileceğini anlattı. Sağlık durumunda sorun varsa en kısa sürede bir uzmana danışılmasını önerdi. Yaralı bir şahin için de kutu ve su önerilerini tekrarlayan 'Kuş Buldum' AI, şahinin yanına yaklaşırken dikkatli olunmasını isteyerek, şunları önerdi: "Yarayı kontrol et, temiz bir bezle kanamayı durdurmaya çalış ve fazla müdahale etme. Yaralı bir kuşa yemek ve su verme, bu durumu daha da kötüleştirebilir. En kısa sürede bölgedeki Doğa Koruma ve Milli Parklar Müdürlüğü veya bir veterinerle irtibata geç. Yaralı kuşların tedavisi için profesyonel müdahale gereklidir. Kuşu, sessiz ve karanlıkta bir yerde tut. Yaralı bir şahinle ilgilenmek hassas bir süreçtir."

İLK 5 DAKİKALIK MÜDAHALE ÖNEMLİ

Türkiye'nin her yerinden yardıma muhtaç kuşlarla ilgili bildirimler aldığını anlatan Coşkun, yapay zekayı eğiterek geliştirdiği GPT sayesinde kuş bulan kişilerin, bulduğu kuşun fotoğrafını yükleyerek ve konuşarak ona nasıl yardım edebileceği, neyle besleyebileceği, beslemenin hangi şekillerle yapılabileceğiyle ilgili videoları izleyebilecekleri, su verirken nelere dikkat etmeleri gerektiği gibi bütün bilgilere ulaşabileceklerini anlattı. Burada insanlardan beklentinin ilk 5 dakikalık müdahaleyi doğru yapmaları olduğuna dikkati çeken Coşkun, yardıma muhtaç kuşlarla en çok ilkbahar ve yaz aylarında karşılaştıklarını söyledi.

SADECE GEÇEN SENE 7 BİN KUŞ VAKASI GELDİ

Geçen yıl 7 bine yakın vaka geldiğini belirten Coşkun, şunları söyledi:

"Baktığımızda habitat baskısına bağlı olarak hayvanların yiyecek, su bulamama ya da binalarda camlara çarpma gibi durumlar en fazla karşılaştığımız yardıma muhtaç kuş vakaları. Ayrıca fiziksel yaralanmalar, evcil hayvan saldırıları, ateşli silah yaralanmaları meydana gelmekte. Araç çarpmalarını özellikle şehirlerde güvercin ve kumrularda çok sık görüyoruz. Bunun dışında da kuşlar viral, bakteriyel çeşitli hastalıklara maruz kalabiliyor. Bu yapay zeka şu an aslında emekleme aşamasında. Sürekli eğitiliyor. Eğitildikçe daha çok gelişiyor. Kendi kendini de eğitebiliyor. Ayrıca bana geri dönüş yaparlarsa süreç içerisinde onu eğitmeye çalışacağım."