Otomotivde kritik tarihe erteleme! Ulusal tip onay detayı...
Otomotiv sektörünün dikkat kesildiği 7 Temmuz tarihinde önemli bir gelişme yaşandı. Avrupa Birliği'nin yeni otomobillerde zorunlu hale getirdiği 'Genel Güvenlik Yönetmeliği'nin (GSR) Türkiye'de yürürlüğe gireceği tarih 7 Temmuz'dan 31 Ağustos'a ertelendi. Fakat, bu değişiklik sadece ulusal tip onayı ile üretilen araçları kapsıyor. Böylece, elinde bu kapsama giren stokları bulunan otomobil markalarına, GSR özellikleri taşımayan araçları satabilmeleri için 2 ay daha süre tanınmış oldu. Ulusal tip onayı ile üretilmeyen araçlarda ise 7 Temmuz tarihi geçerliliğini koruyor. Yiğitcan Yıldız yazdı...
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, otomotiv sektöründe krize neden olan 'Genel Güvenlik Yönetmeliği (GSR) ile ilgili yeni bir karar aldı. Resmi Gazete'de yayımlanan karara göre, GSR'nin yürürlüğe gireceği tarih 7 Temmuz'dan 31 Ağustos'a ertelendi.
Erteleme kararı ile birlikte, yönetmeliğe araç kategorileri de eklenmiş oldu. Resmi Gazete'de yayımlanan yeni karar şu şekilde; "Tip onayı mevcut M1, N1, O1 ve O2 araç kategorisi için yeni imal edilecek araç, aksam ve ayrı teknik ünite için uygulama tarihi: 31/8/2024."
Fakat, bu değişiklik sadece ulusal tip onayı ile üretilen araçları kapsıyor. Bu da, ithal otomobillerde 7 Temmuz tarihinin geçerliliğini koruduğu anlamına geliyor.
Ulusal Tip Onay Belgesi ise, ulusal mevzuatta hüküm altına alınan ve geçerliliği ülke sınırlarıyla sınırlı olan tip onay belgesi olarak biliniyor.
Bugüne kadar Türkiye'de Avrupa Birliği'ndeki regülasyonlara geçişte 1 yıl süre tanınırken, GSR'da ise bu süre tanınmamıştı.
Nisan ayı sonunda yapılan bir açıklama ile, Avrupa Birliği'nin yeni otomobillerde zorunlu hale getirdiği 'Genel Güvenlik Yönetmeliği'nin (GSR), Avrupa ile eş zamanlı olarak Türkiye'de de 7 Temmuz'da yürürlüğe gireceği belirtilmişti.
GSR kapsamına girmeyen sıfır kilometre araçların, bu tarihten sonra satışına izin verilmeyecek olması ise sektörde alarm çanlarının çalmasına yol açmıştı.
Öyle ki, tüm planlarını 1 yıl ek süre için yapan ve yönetmeliğe hazırlıksız yakalanan markalar, kampanyalara ağırlık vererek GSR özellikleri olmayan stokları eritmek için son 2 aydır yoğun bir mesai harcıyor.
Yönetmeliğin Ağustos sonuna ertelenmesi ulusal tip onayı ile üretilen otomobilere sahip markalara rahat bir nefes aldıracak. GSR'siz araç stoklarını eritmek için son 1 haftası kalan bu markalar, kampanyalara 2 ay daha devam edebilecek.
50 BİNDEN FAZLA STOK VAR
Peki 31 Ağustos'tan sonra ne olacak? Artık bu tarihten itibaren GSR yeterliliklerini sağlamayan yeni otomobillerin satışına izin verilmeyecek.
Markaların ellerinde kalan GSR özellikleri taşımayan otomobiller, ancak her markanın bir önceki yıl yaptığı toplam satışın yüzde 10’unu geçmeyecek adette satılabilecek.
Otomobil markalarının ellerinde yaklaşık 50 binden fazla GSR kapsamına girmeyen stok bulunduğunu belirtiliyor. Hatta, tek bir markanın elinde 5 binden fazla aracın GSR özellikleri taşımadığı kaydediliyor.
SATIŞLAR HAREKETLENDİ
GSR kapsamında düzenlenen kampanyalar, satışlara da hız kazandırdı. Yıl sonu tahminlerini güncelleyen sektör yetkilileri, 1 milyon adet üstü satış beklentisini artık yüksek sesle dillendirmeye başladı.
Cardata Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın, Haziran ayında pazarın 100-120 bin adet seviyesinde kapanacağı tahmininde bulundu.
7 Temmuz’a kadar stoklardaki bazı araçların markalar tarafından eritilmesi için hazırlanan kampanyaların haziran satışlarını artırdığını vurgulayan Yalçın, "Markaların stokları eritmek için 200-300 bin TL’ye varan indirimleri devreye alması, tüketicileri showroomlara çekti. Haziran'da satılan her 4 araçtan biri indirime girerken, ortalama indirim oranı da yüzde 6 seviyesine ulaştı. Pazarın yıl sonunda 1 milyon adedin üzerinde kapanacağını düşünüyoruz" dedi.
GSR NELER GETİRİYOR?
Genel Güvenlik Yönetmeliği'nin detaylarına bakmak gerekirse, aslında bu yönetmelik Avrupa Birliği'nde 2019 yılında kabul edilmişti.
2022'den itibaren aşamalı olarak uygulamaya konulan söz konusu yönetmelik ile, karayollarında trafik güvenliğinin artırılması hedefleniyor.
Regülasyon kapsamında otonom sürüş sistemlerine geçişin de hızlandırılması planlanıyor.
Bu yönetmelik kapsamında otomobillerde bulunması gereken standart güvenlik özellikleri ise şu şekilde özetlenebilir;
- Acil Durum Fren Sistemi (AEB)
- Şerit Takip Sistemi (LDWS)
- Geri Vites Kamera Sistemi
- Kör Nokta Uyarı Sistemi (BLIS)
- Yorgunluk ve Dikkat Uyarı Sistemi (DDAW)
- Akıllı Hız Yardımcısı (ISA)
- Alkol Kilit Sistemi (AIS).
ARAÇ FİYATLARINI ARTIRACAK
GSR, üreticiler için otomobillerin maliyetlerini artırırken, tüketiciler için de daha yüksek fiyattan otomobil satın almak anlamına geliyor.
Sektör yetkilileri, yukarıdaki satırlarda özet şeklinde sıraladığımız güvenlik özelliklerinin üreticilere maliyetinin yaklaşık 1000 Euro'ya kadar çıkabildiğini ifade ediyor.
Donanım özelliği olarak sayılan bu güvenlik teknolojileri Türkiye'de ÖTV kapsamına girdiğinden, tüketicinin karşısına aynı otomobilde yaklaşık 1800 Euro kadar daha yüksek fiyat etiketi çıkacak gibi görünüyor.
Yani güncel kur ile hesapladığımızda, bir otomobilin GSR'li versiyonu bu özellikleri taşımayan versiyonuna göre 60 bin TL kadar daha pahalı olacak.
Bir başka deyişle, otomobillerde sunulacak standart güvenlik özelliklerinin bedeli 60 bin TL'den daha fazla olacak. Araç segmenti yükseldikçe bu tutarın 100 bin TL'ye kadar çıkması da beklenebilir.
Bu noktada, farklı markalarda ve modellerde bu tutarın daha yüksek yada daha düşük şekilde yansıyabileceğini de belirtmek gerek.
