En az 67 bin lira biriktirene BES hesabının yarısını çekme hakkı
BES'te sistemde 5 yıldır varolanlara birikimlerini kısmi çekme hakkı getirildi. Kısmen ödeme hakkını kullanan vatandaş 3 yıl sistemden çıkamayacak. Çekme hakkını en az asgari ücretin 5 katı (Şu anda 67 bin TL) birikimi olan vatandaşlar kullanabilecek. Kısmi çekim, evlilik, konut alma, üniversite eğitimi ve doğal afet durumlarında kullanılacak. Üniversite eğitimi için kısmi çekimi ancak 21 yaş altındaki gençler kullanacak. Doğal afet durumunda 5 yıllık süre ve asgari ücretin 5 katı olan birikim sınırı şartları aranmayacak. Evlilik ve konut alımında birikimin yüzde 20'si eğitim ve doğal afet nedenleriyle kısmi çekimde yüzde 25'i oranında devlet katkısı da vatandaşa ödenecek.
Bireysel Emeklilik Sistemi'nde (BES) evlilik, konut alımı, eğitim ve doğal afet durumlarında ihtiyacı olan vatandaşlara birikimlerinin yarısını çekme hakkı yayımlanan yönetmelik ile getirildi. Bu durumlarda vatandaşlar BES'te hak kaybı yaşamayacak. Ancak birikimlerini BES'te değerlendiren ve devlet katkısı alan vatandaşın kısman ödeme hakkını kullanması için sistemde 5 yıldır bulunması ve sonraki yıllarda da kısmen ödeme hakkını en az beş yıl kullanmamış olması gerekiyor. BES katılımcısının, bu süre içinde, başvuru tarihi itibarıyla geçerli olan aylık brüt asgari ücret tutarının en az beş katı kadar (şu anda 67 bin TL) katkı payı biriktirmesi gerekiyor.
Kısmi çekim hakkını elde etmenin diğer bir koşulu kısmen ödeme tarihinden itibaren üç yıl içinde; emeklilik, vefat veya maluliyet halleri hariç, kısmen ödemeye konu sözleşmesini sistemden çıkış işlemi ile sonlandırmayacağına dair taahhüt vermek. Üniversite eğitimi için yapılacak başvurularda ise bu süre dört yıl olarak uygulanacak. Emeklilik şirketi, kısmen ödeme hakkını kullanmak isteyen katılımcının başvurusunu yapabilmesini teminen kısmen ödeme talep formunu, şirketin internet sitesinde katılımcı adına oluşturulan güvenli sayfadan alabilmesi için gerekli altyapıyı hazırlayacak. Vatandaş, eksiksiz olarak doldurduğu kısmen ödeme talep formunu; imzalayarak posta yoluyla veya onaylayarak elektronik iletişim araçlarıyla şirkete ulaştıracak. Emeklilik şirketi, kısmen ödeme talep formundaki bilgilerin uygunluğunu emeklilik gözetim merkezi tarafından sağlanan altyapı üzerinden kontrol edecek. Başvurunun öngörülen şartları sağlamaması durumunda, katılımcı, başvuru formunun şirkete ulaştığı tarihten itibaren üç iş günü içinde gerekçesiyle bilgilendirilecek. Başvurunun kabul edilmesi durumunda ise başvuru formunun şirkete ulaştığı tarihten itibaren on iş günü içinde kısmen ödemeye konu tutar, şirket tarafından katılımcının belirttiği hesaba ödenecek. Katılımcının eğitim amacıyla kısmen ödeme hakkını kullanması halinde ise bu tutar, katılımcının yıllık gelir sigortası yaptıracağı sigorta veya emeklilik şirketine ödenecek.
En az beş yıl yürürlükte olan bir sözleşmesi bulunan katılımcı, konut alımı veya evlenme hallerinde bu sözleşmesinden kısmen ödeme başvurusunda bulunabilecek.
Konut alımı için kısmen ödeme hakkından faydalanan katılımcı, başvuru tarihinden iki ay öncesine kadar veya kısmen ödeme tarihinden itibaren iki ay içinde aldığı konutun, kendi adına en az yüzde elli sahiplik payını gösteren kat mülkiyeti veya kat irtifakı kurulmuş tapu belgesinin bir nüshasını şirkete vermek zorunda. Evlilik için kısmen ödeme hakkından faydalanan katılımcı, başvuru tarihinden önceki iki ay içinde veya kısmen ödeme tarihinden itibaren iki ay içinde evlendiğini gösteren e-Devlet üzerinden alınmış nüfus kayıt örneğinin bir nüshasını şirkete ibraz edecek.
Üniversite eğitimi için kısmi çekim yapılması halinde en az beş yıl yürürlükte olan bir sözleşmesi bulunan katılımcı, başvuru tarihinde yirmi bir yaşını aşmamış olmak koşuluyla Türkiye’de faaliyet gösteren üniversitelerin herhangi bir örgün eğitim lisans programına kayıtlı olması halinde bu sözleşmesinden kısmen ödeme başvurusunda bulunabilecek. Kısmen ödeme hakkı, katılımcı bazında bir defaya mahsus kullanılabilecek. Eğitim için kısmen ödeme hakkından faydalanacak katılımcı, e-Devlet üzerinden alınmış öğrenci belgesinin bir nüshasını emeklilik şirketine gönderecek.
Yine eğitim için bu hakkı kullanmak isteyen katılımcı, kısmen ödeme hakkından aylık, üç aylık veya yıllık ödemeli ve dört yıl süreli yıllık gelir sigortası ürünü almak suretiyle faydalanabilecek. Sigorta veya emeklilik şirketlerince katılımcının beklentisine, yaşına, alacağı kısmen ödeme tutarına ve benzeri özelliklerine yönelik olarak hazırlanan yıllık gelir sigortası teklifleri, emeklilik gözetim merkezi aracılığıyla katılımcının tercihine sunulacak.
Diğer yandan genel hayata etkili afet ilan edilen bölgelerde, afetten zarar gören katılımcılar, doğal afetin meydana geldiği tarihten itibaren altı ay içinde kısmen ödeme başvurusunda bulunabilecek. Afet nedeniyle kısmen ödeme hakkından faydalanacak katılımcı, kurum tarafından duyurulan belgenin bir nüshasını emeklilik şirketine ibraz etmek zorunda. Doğal afet durumunda 5 yıllık süre ve asgari ücretin 5 katı olan birikim sınırı şartları aranmayacak. Evlilik ve konut alımında birikimin yüzde 20'si eğitim ve doğal afet nedenleriyle kısmi çekimde yüzde 25'i oranında devlet katkısı da vatandaşa ödenecek.
