ABD'nin Afganistan'dan çekilme sürecine dair rapor ortaya çıktı, Beyaz Saray'dan savunma geldi
ABD ordusunun, Afganistan'dan çekilme sürecine ilişkin ortaya çıkan yeni bir rapor, Amerikan kurumları arasındaki yaklaşım farklarından kaynaklı kaosta birçok sivil ve çok sayıda Taliban üyesinin Amerikan askerlerince öldürüldüğünü ortaya koydu. Beyaz Saray Sözcüsü Jen Psaki, Afganistan'dan çekilme sürecinde bölgede görev yapan Amerikalı askerler ile Beyaz Saray ve Dışişleri Bakanlığı arasında "kaos yaşandığı" yönündeki iddialar karşısında "askerler de sürecin parçasıydı" yorumuyla yönetimi savundu. Psaki, Afgan hükümetinin güçlerinin bu kadar çabuk dağılacağını kimsenin beklemediğini sözlerine ekledi.
Washington Post gazetesi, Bilgi Edinme Hakkı çerçevesinde, mahkeme kararıyla ABD Kara Kuvvetleri'nin 2 bin sayfalık Afganistan’dan çekilme ve tahliye sürecine ilişkin soruşturma raporuna erişti.
Rapora göre soruşturma ekibine değerlendirmelerde bulunan ABD’li komutanlar, Kabil Hamid Karzai Uluslararası Havaalanı'ndaki tahliyelerin ilk günlerinde meydana gelen bir karmaşada ABD askerlerinin 2 Taliban savaşçısını öldürdüğünü kaydetti.
Taliban üyelerinin, ABD askerlerine ve sivillere gözdağı verdiği için vurulduğu iddia edilen raporda, başka bir olayda da ABD’ye tahliyelerde destek veren Afgan özel kuvvetlerinden 1 kişinin yine Amerikan askerlerince öldürüldüğüne, 6 Afgan askerinin ise yaralandığına yer verildi.
Çekilmenin ilk dört gününde 4 Afgan sivilin izdihamda öldüğüne işaret edilen raporda, kapıdaki kalabalığı dağıtmak için bir ses bombasının atıldığı ve bunun sonucunda da 1 sivilin öldüğü kaydedildi.
Ayrıca, Taliban’ın Kabil’i ele geçirdiği gün ABD askerlerine ateş açıldığı ifade edilen raporda, ABD askerlerinin burada da verdiği karşılıkta 2 Taliban üyesinin öldürüldüğü belirtildi.
Çekilme sırasında tahliyeleri koordine eden ABD’li Tuğamiral Peter Vasley, soruşturma ekibine verdiği ifadede 14 Ağustos’ta Afganistan Cumhurbaşkanı Eşref Gani hükümetinin çökeceğini beklediğini kaydederken, ABD’nin Kabil yakınlarında o gün Taliban’a 10 hava saldırısı düzenlediğini ve 100 civarında Taliban üyesinin öldürüldüğünü anlattı.
Raporda, ülkede karmaşanın baş gösterdiği anda bile ABD’nin o zaman Afganistan Maslahatgüzarı olan Ross Wilson’ın Afganistan’daki diplomatik varlığı sürdürmeye odaklandığını ifade eden Vasley, Wilson’ın önce tahliyeler için iki hafta istediği ancak daha sonra Kabil’in düşmesine üç gün kala tahliyenin hızlandırılması için bastırdığı ileri sürülüyor.
"BU BAŞARILI BİR TAHLİYEYDİ"
Beyaz Saray Sözcüsü Psaki, günlük basın brifinginde Washington Post gazetesinde dün yer alan ve Afganistan'dan çekilme sürecinde askerler ile Beyaz Saray arasında anlaşmazlıklar yaşandığını iddia eden rapora ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Psaki, bölgede görev yapan Amerikalı komutanların uyarılarını Beyaz Saray'ın dikkate almadığı yönündeki eleştirilere yanıt vererek, o dönemde çok sayıda çıkış planı yaptıklarını ve bu planlarda Ulusal Güvenlik Konseyi (NSC) üyesi siviller kadar askerlerin de rol aldığını söyledi.
Afgan güvenlik güçlerinin bu kadar hızlı dağılacağını NSC'de kimsenin beklemediğini ifade eden Psaki, buna rağmen Afganistan'dan başarılı bir tahliye gerçekleştirdiklerini ve bu süreçte ilgili kurumlar arasında gerekli koordinasyonun olduğunu savundu.
Diğer yandan Psaki, Afganistan'dan çekilme süreciyle Ukrayna'daki durumun benzer vakalar gibi değerlendirilmesini doğru bulmadığını ve Pentagon ile yakın ve koordinasyon halinde olduklarını dile getirdi.
