Biyografi filmleri hep mahkemelik oldu
Son yıllarda Türk sinemasında yüksek izleyici ve buna bağlı olarak yüksek hasılatlar elde eden biyografi türündeki filmlerin yapımcılarıyla, hayatları beyazperdeye yansıtılan kişilerin aileleri arasındaki sorunlar, mahkeme koridorlarına taşındı. Filmlerin davalık olmasının ana nedeni, yapımcıların hayatlarını sinemaya uyarladıkları kişilerin ailelerinden izin almaması
Ne zaman bir biyografi filmi çekilse peşi sıra mahkeme haberleri geliyor. Hayatı beyazperdeye yansıtılan kişilerin ailesi, soluğu mahkemede alıyor. Bunun son örneği Neşet Ertaş'ın biyografi filmiyle görüldü. Ertaş'ın ailesi, "Kesinlikle izin vermiyoruz. Babamız sömürülüyor" diyerek yapımcı şirkete dava açtı. 2017'de 'Ayla' ile başlayan süreçte 6 film, aileden izin alınmaması veya başka nedenlerden dolayı mahkemelik oldu.
Biyografi türündeki 'Ayla', 'Müslüm', 'Cep Herkülü Naim Süleymanoğlu', 'Çiçero' ve 'İki Gözüm Ahmet', toplam 14.920.628 kişi tarafından izlenirken bu filmlerden 194.060.323 TL hasılat elde edildi. Filmlerin yurt dışı gösterimleriyle birlikte hasılat, 200 milyon TL'yi geçti.
AYLA (2017)
İzleyici Sayısı: 5.589.872
Hasılat: 66.055.256 TL
Yurt Dışı Hasılat: 936.195 Dolar
1950'de Birleşmiş Milletler ordusunun komutası altında Kore Savaşı'na katılmış Türk tugayındaki Astsubay Süleyman Dilbirliği, savaşta ailesini kaybeden 5 yaşındaki bir kız çocuğuna sahip çıktı. Dilbirliği, yüzü aya benzediği için Ayla adını verdiği Kim Eunja'yı manevi kızı olarak kabul etti. SüleymanDilbirliği, 1.5 yıl boyunca kışlada baktığı Ayla'yı savaşın sonunda Türkiye'ye getirip evlat edinmek istedi istemesine ama yasalar buna izin vermedi. Yaşanan zoraki ayrılığın ardından Ayla, Türk askerlerinin Suwon kentinde açtığı Ankara Okulu'na yerleştirildi. Süleyman Dilbirliği ile Ayla bir daha birbirlerinden haber alamadı.
Süleyman Dilbirliği, Kore Savaşı'nın 60'ıncı yılı anısına Güney Kore Başkonsolosluğu'nda düzenlenen bir resepsiyona katıldı. Dilbirliği o resepsiyonda anılarını paylaşırken Ayla'dan söz etti. Resepsiyondaki Koreliler, Süleyman Dilbirliği'nin Kim Eunja'ya sahip çıkmasından oldukça etkilendi. Başkonsolosluk görevlilerinin araştırması sonucu Kim Eunja bulunarak Seul'deki Ankara Parkı'nda Dilbirliği ile buluşturuldu.
Böylesi bir hikâye elbette Korelileri derinden etkiledi. Bunun üzerine Kore televizyonu 'Ayla: My Korean Daughter' adı verilen bir belgesel hazırladı.
Kim Eunja - Süleyman Dilbirliği (Süleyman Dilbirliği, filmin gösterimde olduğu 2017'de vefat etti)
Süleyman Dilbirliği'nin Ayla'ya sahip çıkmasını Mustafa Uslu sinema filmi haline getirdi.
Yiğit Güralp'ın senaryosunu yazdığı, Can Ulkay'ın yönettiği 'Ayla'da başrolleri İsmail Hacıoğlu, Kim Seol, Çetin Tekindor, Lee Kyung-Jin ve Murat Yıldırım Paylaştı.
'Ayla'nın senaryosunu 'Ayla: My Korean Daughter' adlı belgeselden etkilenerek yazan Yiğit Güralp, filmin çekimlerine başlamadan Mustafa Uslu ile anlaşmazlığa düştü. Güralp, önce okuma provalarına çağrılmaması, çekimlerden sonra ise filmin resmi web sayfasında, youtube hesabında, fragmanında adının geçmemesi nedeniyle Uslu'ya dava açacağını açıkladı.
Süleyman Dilbirliği'nin kızı Sebahat Dilbirliği ise "Mustafa Uslu babamı dolandırdı" iddiasında bulundu. Uslu, Sebahat Dilbirliği'nin 'Ayla'nın Türkiye'nin Oscar adayı olmasından sonra kendisinden istediği 5 milyon TL'yi vermemesi üzerine böyle bir iddiada bulunduğunu söyledi.
MÜSLÜM (2018)
İzleyici Sayısı: 6.480.563
Hasılat: 84.601.438 TL
Müslüm Gürses'in hayatının filme çekilmesi daha önce iki kez gündeme gelmişti.
İki ayrı yapım şirketi hazırlık yapmıştı. Birinde finansman sağlanamadığı için, diğerindeyse senaryonun bitirilememesi üzerine filmler çekilemedi.
Vefatından sonra Müslüm Gürses'in biyografik filmi yeniden gündeme geldi.
Mustafa Uslu'nun yapımcısı olduğu 'Müslüm'ün senaryosunu Hakan Günday ile Gürhan Çiftçi yazarken yönetmenliğini Ketche ile Can Ulkay yaptı.
Timuçin Esen, Zerrin Tekindor, Ayça Bingöl ve Erkan Can'ın başrollerini paylaştığı film, izleyiciden büyük ilgi gördü.
Filmin yapımcısı Mustafa Uslu, gişe rakamından Muhterem Nur ise vefatının üzerinden 5 yıl geçen eşine olan ilgiden dolayı 'Müslüm'den memnundu.
Ta ki filmde kullanılan gömlek ve yüzüğün açık artırmayla satılmasına kadar.
Muhterem Nur ile Mustafa Uslu, deyim yerindeyse birbirine girdi.
Gömlek ve yüzük, Engelsiz Yaşam Vakfı'nın bir ödül töreninde açık artırmayla satıldı. Satıştan elde edilen gelirin de şehit ailelerine bağışlanacağı açıklandı.
Muhterem Nur, satılan gömlekle yüzüğün eşine ait olmadığı halde öyleymiş gibi gösterildiği gerekçesiyle satışa karşı çıktı. Nur, Mustafa Uslu ve vakıf hakkında nitelikli dolandırıcılık iddiasıyla suç duyurusunda bulunup dava açtı.
Muhterem Nur ile Mustafa Uslu arasındaki tek sorun satılan gömlek ve yüzük değildi.
Muhterem Nur, aynı zamanda Mustafa Uslu'nun kendisine ev aldığı ve ayda 10 bin TL verdiği iddialarına oldukça öfkelendi. Nur, Müslüm Gürses'in kullanıldığını belirterek şunları söyledi; "Böyle bir şey yok. Ben Mustafa Bey'e teşekkür ediyorum. Eşime çok güzel bir film yaptı. Bu, benim için yetiyor. Ben sadece hatıralarımı korumak istiyorum. Mustafa Uslu'ya kızgınlığım yok, ona kırılıyorum. Bana ‘anne' diye hitap ediyordu. Sonra da 'o kadını susturun' diye konuşmuş, kulağıma öyle geldi. O zaman o kadın da haklarını aramak zorunda. Belki başkaları yapsa bu film o kadar güzel olmayacaktı. Tamam, bu konuda teşekkür ediyorum ama ben Mustafa Uslu değilim. Yalnız bir kadınım. Her türlü beni bastırmaya, susturmaya çalışıyorlar. Sadece eşimle ilgili hatıralarıma sahip çıkmak istiyorum. Bunun bir suç olduğunu düşünmüyorum. Para istemiyorum, parayla bir işim yok. Sadece hatıralarım bende kalsın istiyorum. Bunlar ayıp şeyler, iyi düşünsünler öyle konuşsunlar. Benim eşimi kullanıyorlar, ben bunların engellemesini istiyorum. Şehit ailelerine yapılacak yardımlarla ilgili hiçbir sıkıntı yok. Keşke daha fazla yapılsa, onlar bizim evlatlarımız. Ben hatıralarıma sahip çıkmak istiyorum. Benim para ile ne gibi bir ilgim olabilir? İhtiyacım yok paraya, eve... Nasıl düşünüyorlar bunu hayret ediyorum."
'Müslüm', aynı zamanda iki ortak yapımcısı arasında da sorun oldu.
Digital Sanatlar / Mustafa Uslu ile ICNN Yapım Bilişim Danışmanlık / Nuri Yıldırım, 'Müslüm'ün eşit oranda iki hissedarı. Ancak Uslu, filmin dağıtım haklarını CGV Mars Entertainment'e verirken tüm hakların kendinde olduğunu beyan etti.
'Müslüm'ün gösterime girmesine bir gün kala ICNN Yapım, filmin dağıtımcısı CGV Mars Entertainment'a ihtarname gönderdi. Eser işletme belgesini kanıt olarak sunan ICNN Yapım, Digital Sanatlar'a yapılacak ödemenin yüzde 50'sini istedi.
CEP HERKÜLÜ NAİM SÜLEYMANOĞLU (2019)
İzleyici Sayısı: 1.880.912
Hasılat: 31.744.207 TL
Naim Süleymanoğlu...
47 dünya rekoru, 6 Avrupa şampiyonluğu, 7 dünya şampiyonluğu ve 3 olimpiyat altın madalyası sahibi.
Naim Süleymanoğlu'nun kardeşi Muharrem Süleymanoğlu'nun yazdığı 'Kardeşim Naim' adlı kitap, Mustafa Uslu tarafından filme uyarlandı.
Barış Pirhasan'ın senaryosunu yazdığı 'Cep Herkülü Naim Süleymanoğlu'nu Özer Feyzioğlu yönetirken filmin başrollerini Hayat Van Eck, Yetkin Dikinciler, Gürkan Uygun ve İsmail Hacıoğlu paylaştı.
Naim Süleymanoğlu'nun kızları Sezin Süleymanoğlu ile Esin Süleymanoğlu, filmin kendilerinden izin alınmadan çekildiği için dava açarak şöyle dedi; "Naim Süleymanoğlu'nun kardeşi Muharrem Süleymanoğlu ile yapım şirketi Dijital Yapım Evi Reklam Film Sanayi şirketi ve yapımcı Mustafa Uslu arasında film sözleşmesi yapılmış. Filmin sinemalarda gösterilecek ve bundan da sadece Muharrem Süleymanoğlu bir bedel alacakmış. Filmin iyi iş yapması halinde bize birer daire alınacağı yönünde duyum aldık. Muharrem Süleymanoğlu, filmde kullanılmak üzere babamızın 3 madalyasını yapım şirketine vermiş. Film çekimleri halen devam etmektedir. Naim Süleymanoğlu'nun kızları olarak ne madalyaların filmde kullanılmasına ne de filmin gösterilmesine iznimiz vardır. Film yapılmasının amacı, haksız kazanç elde etmeye yönelik olup, babamızın hayatında gizli kalması gereken bazı hususların filmde işlenecek olması, ileride bizleri küçük düşürmeye yönelik bir takım olumsuz sonuçlar doğuracaktır. Bu durumun şimdiden önüne geçilmesini istiyoruz."
ÇİÇERO (2019)
İzleyici Sayısı: 936.601
Hasılat: 11.018.797 TL
Yurt Dışı Hasılat: 17.468 Dolar
'Yüzyılın casusu' olarak tanımlanan 'Çiçero' lakaplı Elyesa Bazna'nın hayatı Mustafa Uslu tarafından 'Çiçero' adıyla filme çekildi.
Gürkan Tanyaş'ın senaryosunu yazdığı, Serdar Akar'ın yönettiği filmde başrolleri Erdal Beşikçioğlu ile Burcu Biricik paylaştı.
'Çiçero'da davalık olan filmler arasında yer aldı.
Elyesa Bazna'nın kızları Nihal Faber, Zühal Bazna ve Hilal Binder'in Mustafa Uslu'ya açtığı 100 bin TL'lik manevi tazminat davasının dilekçesinde şunlar yazılıydı; "Elyesa Bazna'nın hayatı filme alınırken, kızlarından izin alınmamıştır. Üç kız kardeşin 'Çiçero' adlı filmden sonradan haberleri olmuştur. Filmde babalarının gerçek hikâyesi çarpıtılmış ve gerçekle var olmayan duygusal ilişkileri ön plana çıkarılmaya çalışılmıştır" denildi. Avukatlar, Elyesa Bazna'nın 'Ich War Cicero' (Ankara Casusu Çiçero) adlı eserinin izinsiz şekilde film haline getirildiğini öne sürerek 100 bin TL ödenmesini istedi.
'Çiçero'da Elyesa Bazna'yı canlandıran Erdal Beşikçioğlu da Mustafa Uslu ile mahkemelik oldu. Beşikçioğlu, oyunculuk ücretinin ödenmediği gerekçesiyle 227 bin TL'lik icra takibi başlattı. İstanbul İcra Müdürlüğü'ne başvuran Erdal Beşikçioğlu'nun avukatı, yapımcı Uslu'nun şirketi hakkında haciz işlemleri başlattı.
İKİ GÖZÜM AHMET (2020)
İzleyici Sayısı: 32.860
Hasılat: 640.625 TL
Almanya İzleyici Sayısı: 45.212
Ahmet Kaya'nın hayatını konu edinen 'İki Gözüm Ahmet'in senaryosunu İlker Barış yazarken yönetmenliğini Hakan Gürtop ile Gani Rüzgar Şavata yaptı.
Özgür Tüzer, Aleyna Solaker ve Serdar Orçin'in başrolleri paylaştığı film, yapım şirketi X Yapım ile Ahmet Kaya'nın eşi Gülten Kaya'yımahkemelik etti.
Gülten Kaya, Ahmet Kaya'nın hayatının kendisinden izin alınmadan filme çekildiğini belirterek, 'İki Gözüm Ahmet'e rıza göstermediklerini belirtti.
Gülten Kaya'nın izin vermemesi üzerine Ahmet Kaya'nın hayatını konu edinen filmde kendisinin değil, başka türküler seslendirildi.
GARİP BÜLBÜL NEŞET ERTAŞ (2022)
Dünyaca ünlü halk ozanı, UNESCO'nun Yaşayan İnsan Hazinesi Neşet Ertaş'ın hayatını beyazperdeye yansıtması planlanan 'Garip Bülbül Neşet Ertaş'ın yapımcısı Mustafa Uslu, senaristi Mert Dikmen ile Fulya Özcan. Yönetmeniyse Ömer Faruk Sorak.
Çekimlerine ocak ayında başlanacağı açıklanan 'Garip Bülbül Neşet Ertaş'ta başrolleri Bektaş Dolu ile Ramazan Bağgül paylaşacak.
'Garip Bülbül Neşet Ertaş' da mahkemelik olan biyografi türündeki filmlerden biri oldu.
Neşet Ertaş'ın çocukları Nigar Leyla Ertaş, Döne Ertaş, Hüseyin Ertaş ve Canan İlhan, filmin tanıtım toplantısının yapıldığı saatlerde bir açıklama yaparak kendilerinden izin alınmadığını, babalarının hayatının filme aktarılmasına asla rıza göstermeyeceklerini dile getirdi.
Nigar Leyla Ertaş, Döne Ertaş, Hüseyin Ertaş ve Canan İlhan, hayatının filme çekilmemesi yönünde babalarının da vasiyeti olduğunu belirterek Mustafa Uslu'ya dava açtı.
