Yapay zeka, tercümanlık mesleğini ortadan kaldırabilir mi?
Yapay zeka teknolojilerinin gelişimi ile yeni meslek gruplarının oluşacağı ve bir takım mesleklerin de ortadan kalkacağı uzun bir zamandır gündemi meşgul ediyor. Ortadan kalkması muhtemel mesleklerin başında, gelişen chatbot altyapıları ve sesli çeviri uygulamaları ile ise tercümanlık, çevirmenlik gelebilir. İşte öne çıkan yapay zeka tabanlı çeviri uygulamaları... Habertürk Teknoloji Editörü Cem Özenen yazdı
AI uygulamaları günümüzde henüz iş hayatında ciddi ölçüde bir yer edinmemiş, halen eğlence amaçlı görseller üretmek, bazı küçük dokümanları farklı dillere çevirmek, web’de arama yapma hızını düşürmek için bazı bilgiler sormak veya yapay zeka robotu ile sohbet ederek vakit geçirmek için kullanılıyor olsa da potansiyelinin büyüklüğü geniş çevreler tarafından farkına varılmış durumda.
Microsoft, OpenAI, Google, Apple, Tesla, NVIDIA gibi önde gelen dev firmalar yapay zekanın bu gelişim potanisiyeli doğrultusunda hareket ederek önemli büyük yatırımlara da imza atmaya devam ediyorlar.
Geçtiğimiz günlerde NVIDIA CEO’sunun yaptığı “Dünyadaki herkesin artık bir programcı olduğunu söyleyebiliriz, artık kodlama öğrenmeye gerek yok” açıklamarı da ciddi ölçüde gündem olmuş ve yazılımcılık eğitimlerinin boşa olabileceği görüşlerini ortaya çıkartmıştı. Biz de kodlama ve yapay zeka eğitimleri ile ilgili çeşitli görüşleri ve programları haberimizde derlemiştik.
Bugün ise yapay zekanın gelişiminden ve AI uygulamalarından daha hızlı ve günümüzde etkilenmeye başlamış bir meslek grubunu ele alacağız. Tercümanlık.
DİL ÖĞRENMEK ÖNEMİNİ YİTİREBİLİR Mİ?
AI temelli çeviri uygulamaları aslında uzun bir süredir hayatımızda. Buna ilk ve en çok kullanılan örneklerden bir tanesi olarak Google Translate’i örnek verebiliriz.
Teknoloji devinin bu uygulaması uzun yıllardır kullanılsa da diller arası çevirilerde uygun kelimeleri bulamadığı zaman içeriği bozması, doğru kelimeleri seçememesi ve kimi zaman tamamen anlaşılmaz bir içerik çıkartması ile eleştirilirdi.
ChatGPT, Bing Microsoft çeviri, Smartchat, Sonix.ai, Fluently gibi ortaya çıkan birçok yeni uygulama ile bu sorunları da ortadan kaldırabilecek gelişimler çeviri yaparken kullanılabilir oldu ve yapay zeka tabanlı çeviri uygulamaları başarılı işler çıkartmaya başladı.
TEMBELLİĞE İTEBİLİYOR
Elbette bu tarz uygulamaların gelişimi başta öğrenciler olmak üzere bazı çalışanları da tembelliğe itebiliyor. İnternette bulunan uluslararası bir dokümanı içeriğine hiç katkıda bulunmdan işlerinde veya çalışmalarında kullanan insanlar yaratabiliyor.
Ancak şunu da unutmamak lazım ki, bundan yaklaşık 35 yıl önce internet bulunduğunda da, gelişmeleriyle hayatımızda yer edinmeye başladığı 2000’li yıllarda da internetin insanlığı tembelliğe ittiği ve bu gelişen teknolojinin işsizliklere sebep olabileceği konuşuluyordu. Tıpkı bugün olduğu gibi...
Dil öğrenmenin gerekliliğinin ortadan kalkacağı yorumları çok ciddi şekilde yüksek sesle konuşulur olsa da farklı diller öğrenmenin yalnızca gereklilik olmadığı insanların öğrenmeyi internet çıktıktan sonra da bırakmadığı gerçeği ile yorumlayabiliriz. Teknolojinin olumsuz yanlarını veya avantajlarını kullanmak, kişiye kalmış bir seçenektir.
MESLEK GRUBUNU ORTADAN KALDIRIR MI?
İçeriği her geçen gün daha sağlam hale gelen yapay zeka tabanlı çeviri uygulamaları tercümanlık mesleğini de tehtid ediyor. Farklı bir ülkeye tatile gidildiğinde bu uygulamalar sayesinde sipariş vermek, yer yön bulmak gibi basit eylemler yapılabilirken, AI çok daha fazlasını da mümkün kılıyor.
İnsanların yalnızca günlük hayatlarında değil, iş hayatlarında da dokümanlarını bir çeviri bürosuna gönderip o metnin düznelenip gelmesini beklemek yerine bu tarz çeviri uygulamalarını kullanmaya başladığını ve bu sayede hem düzgün çeviri metinleri elde ettiğini hem de zamandan kazandığını görüyoruz.
Ancak söz konusu resmi metinler veya diplomatik görüşmeler olduğunda yapay zekaya güvenin henüz yeteri kadar ileri seviyede olmayacağını söylemek yanlış olmaz. Bu açıdan yeminli tercümanlık mesleğinin tamamen ortadan kalkmayacağını, ancak belirli elemelerin olabileceğini söylemek elbette mümkün.
Bu bilgilerin ardından hayatımızı kolaylaştıran çeviri uygulamalarına da kısaca bir göz gezdirelim. İşte öne çıkan bazı yapay zeka (AI) tabanlı dil uygulamaları....
GOOGLE TRANSLATE:
Aslında günümüzün en çok bilinen, bir dönemin en çok kullanılan çeviri programlarından bir tanesi olan Google Translate için bu alanın yaratıcısı demek yanlış olmaz. Yapay zekanın iş başında olmasının başarılı örneklerinden bir tanesi olarak gösterilebilir.
Metinleri diller arasında analiz etmek ve çevirmek için makine öğrenimi algoritmalarını, özellikle sinir ağlarını kullanır. Sistem, çok büyük miktarda çok dilli veriden kalıpları ve ilişkileri öğrenerek doğru çeviriler yapmasını ve zaman içinde gelişmesini sağlar. Ancak dezavantajlarından bir tanesi, cümle çevirilerinde devrik ve bazı yanlış kelimeler kullanabiliyor olmasıydı. Son dönemdeki gelişimlerle bu sorunların da minimuma indiğini görmeye başladık.
CHATGPT ÇEVİRİ:
OpenAI’ın üretken yapay zekalı chatbotu şu sıralarda dünyanın adı en çok bilinen AI uygulamalarından birisi olarak dikkat çekiyor. Bu önde gelen üretken yapay zeka chatbotu görsel üretmek gibi yeteneklere sahip olmasının yanı sıra web tabanlı bilgileri manuel aramalardan çok daha hızlı şekilde istenen dillerde kullanıcının karşısına getirebildiği gibi, bir metni bir dilden diğerine hızlı şekilde çevirerek karşımıza da getirebiliyor.
ChatGPT yalnızca kendi uygulaması ile çalışan değil birçok farklı firmanın ortaya çıkarttığı uygulamanın da tabanında yer alan bir yapıya sahip.
MICROSOFT BING TRASLATION:
Makine çevirisi bulut hizmeti olarak çalışan ve önde gelen teknoloji firmalarından Microsoft tarafından üretilen Bing Microsoft Translation, Firmanın Office, Edge, Skype ve Visual Studio gibi platformlarda entegre olan Bilişsel Hizmetlerin bir parçası olarak çalışabiliyor.
100’ün üzerinde dilde ve 12 konuşma çeviri sistemini destekleyen Bing Translator, yazılım, metin ve gerçek zamanlı konuşma ve görüntü çevirilerini bulut tabanlı olarak sunuyor.
ALEXA:
Önde gelen yapay zeka tabanlı çeviri yazılımlarından bir tanesi de Alexa. 2002'den beri dil hizmetleri endüstrisinde yer alan firma, hukuk, finans, teknik, pazarlama ve devlet sektörlerindeki belgeleri çevirmek için kullanılan araçlardan birisi olarak dikkat çekiyor.
100 belgeye kadar çok hızlı şekilde çeviri hizmeti verebilen Alexa Translations, yapay zeka çevirisinin piyasadaki en hızlı çevirilerden biri olmasıyla birlikte, kullanıcılara özelleştirilmiş ve birinci sınıf makine öğrenimi hizmetleri sunar. Araç genellikle bir insan çevirmenin hizmetlerine entegre edilerek kullanılıyor.
SMARTCAT:
Tıpkı ChatGPT’nin 3 serisi gibi ücretsiz bir şekilde üye olunabilecek Smartcat platformunda herhangi bir dildeki dosyayı sisteme yükleyerek dakikalar içerisinde herhangi bir dile çevirmesi sağlanabiliyor. Bunun için kullanıcı girişi yaptıktan sonra ‘dosya yükle’ butonuna basıp, çevirisini yapmak istediğiniz metnin yer aldığı dosyayı sisteme yüklemeniz gerekiyor. Ardından hedef ve kaynak dil seçimlerini yaptıktan sonra metin içinde yer alan cümleler segmentler halinde seçtiğiniz dile çevrilmeye başlıyor.
Smartcat’te her bir segment üstünde değişiklik yapma imkanı da oluyor mevcut.
SONIX.AI:
Bu aşamaya kadar gelirken genellikle yazılı çeviriler ve dokümanlar üzerinden ilerledik. Diğer uygulamalarda da sesli çeviriler söz konusu olsa da listedekilerden biraz daha ayrı bir yerde duran Sonix ile devam edelim. Bu uygulama, çoğunlukla video içerik üreticileri tarafından kullanılıyor. Dosyaları aramak, düzenlemek, oynatmak ve organize etmek için bir tarayıcı içi düzenleyici sunan etkileyici bir otomatik ses çevirisi yapabiliyor.
Sonix'in dil modelleri, transkriptlerin diğer dillere çevrilmesine yardımcı olmadan önce sesi metne dönüştürüyor. Videoları, öğreticileri veya podcast'leri başka dillere dönüştürmek istiyorsanız, sesten sese tercüman da sunarken, uygulama aynı otomatik altyazı oluşturma ve çeviri yapmak için de kullanılabiliyor. Bu uygulama çeşitli hesap modelleri ile üyelik sistemi ile kullanılabiliyor.
MIRAI:
Büyük şirketler tarafından da kullanılan bir uygulama olan Mirai, birden çok dilde çalışan sinirsel bir makine çevirisi olarak öne çıkıyor. Araç, birçok dosya biçimiyle uyumlu olduğundan şirketlerin üretkenliklerini ve çeviri hızlarını artırmalarına yardımcı olmak amacıyla tasarlanmış.
Bulut tabanlı bir API satıcı hizmeti olan Mirai metin çevirisinin yanı sıra konuşmayı da destekliyor. Firmanın belirttiğine göre uygulama, yüksek düzeyde güvenlik sunarken TOEIC puanı 960 olan bir iş adamıyla aynı düzeyde çeviri doğruluğuna ulaşıyor.
DEEPL:
Powerpoint, PDF, DOC dosyalarını anyı formatta çevirmek her zaman zorlanılan durumlardan olmuştur. Bunun için doküman çevirici programlar kullanmak zaman kaybetmeye sebep olabiliyordu. DEEPL’ın piyasaya sürülüş amacı dokümanların formatını bozmadan istenilen dile çevirmek olarak belirtiliyor.
Metnin genel bağlamını koruyan, insan beynini referans alan özel çeviri yöntemleri ile parlayan bir uygulama olarak tanınıyor.
Makine çevirisi alanında yapay zekânın gücünden faydalanan uygulama hem ülkemizde hem de dünyanın farklı bölgelerinde yoğun bir talep görüyor.
FLUENTLY:
Yapay zekâ desteğiyle kaynak dil seçmeye gerek kalmadan yüklenen dosyanın dilini otomatik olarak algılayabilen bu uygulama, beta sürümünde dahi farklı dillerde çok sayıda çeviri yapma imkanı sunuyor. Grammer yapısını koruyarak çeviri yapan uygulama hızlı ve pratik bir şekilde metin çevirisi yapmak isteyenlerin tercih ettiği alternatifler arasında yer alıyor.
HIX:
HIX çeviri, yapay zeka destekli dil çevirisinde ön sıralarda yer almakta ve küresel iletişime verimlilik ve doğruluk hedefleyerek ortaya çıkartılmış uygulamalardan bir tanesi. GPT3.5 ve GPT-4'ün gelişmiş özelliklerinden yararlanan HIX çeviri, akıllı dil işleme konusunda önemli uygulamalardan kabul ediliyor.
HIX çeviri, geniş bir yelpazedeki iletişim ihtiyaçlarını karşılayan, 109 dilde çeviriyi kolaylaştıran kontrol paneli sunması ile dikkat çekiyor. Birden fazla ton ve bağlam desteğiyle HIX çeviri, mesajlarınızın istenen tarzda, doğru bir şekilde iletilmesini sağladığı da vurgulanıyor.