Diyabet hastaları için uygun beslenme yöntemleri nelerdir?
Ülkemiz ve dünyada en yaygın hastalıklardan biri olan diyabetle mücadelede beslenmenin önemi sanıldığından daha fazladır. Diyabet, dikkat edilmediği takdirde yaşantımızı olumsuz yönde etkileyip günlük işlerimizi bile yapmamıza engel olan bir sorun haline gelebilir. Diyabet hastalarının gönül rahatlığıyla yiyebileceği besinler nelerdir?
Diyabet, sağlıklı beslenme, düzenli fiziksel aktivite ve kilo yönetimi ile iyi bir şekilde yönetilebilir. En başta dikkat edilmesi gereken ise her zaman olduğu gibi beslenme düzeni ve tüketilen gıdalardır.
DİYABET HASTALIĞI NEDİR VE BELİRTİLERİ NELERDİR?
Diyabet, diğer bir ismiyle şeker hastalığı, olarak tabir edilen diabetes mellitus; insülin hormonunun salgılanamaması, yeterli miktarda sağlanmaması ya da etkisiz olması hallerinde ortaya çıkan bir hastalıktır. Hastalığın en önemli belirtileri:
- Ağız kuruluğu ve çok su içme ihtiyacı
- İdrar yolu enfeksiyonları
- Gece idrara kalkma
- İyileşmeyen yaralar
- Anormal kilo alma ya da kilo kaybı şeklinde sıralanabilir.
DİYABET HASTALARININ TÜKETEBİLECEĞİ SAĞLIKLI BESİNLER
1. KURUYEMİŞ
Ay çekirdeği, badem, Antep fıstığı ve fındık benzeri kuruyemişler birçok vitamin açısından son derece mükemmel kaynaklardır. Bununla birlikte sağlıklı, dengeli yağlar, protein ve kan şekeri düzeylerini yönetmemizi sağlayan lifler barındırır.
2. BAKLAGİLLER
Bezelye, mercimek ve fasulye benzeri baklagillerin diyabet hastalığı ile savaşan kişiler için çok sayıda önemli faydası vardır. Kan şekeri düzeyinde bir artış yaşanmadan, sürekli bir enerji kaynağı sağlayan lifler bakımından zengindir. Özellikle çinko, diyabet hastalarında glisemik kontrolün iyileşmesine katkı sağlar.
3. D VİTAMİNİ
Son yıllarda yapılan çalışmalar vücutta D vitamini eksikliğinin diyabete neden olabileceğini ortaya koyuyor. Güneş, yağlı balıklar, yumurta ve kırmızı et, D vitamini alabileceğimiz kaynaklar.
4. OMEGA-3
Vücudun enfeksiyonlarla olan mücadelesinde bağışıklık sistemimizi güçlendirmek için yağ asidi tipi çok büyük önem arz ediyor. Yeteri miktarda Omega-3 yağ asitlerini alarak diyabetik hastaları hem bakteriyel hem de viral enfeksiyonlardan korumak mümkün.
5. C VİTAMİNİ
Diyabet hastalarında diğer insanlara göre C vitamini eksikliğinin daha sık gözlendiğine dair bazı bulgular mevcuttur. Bu yüzden kivi, turunçgil ve yeşil biber gibi C vitamini açısından zengin gıdalar tüketmek faydalıdır.
6. ÇİNKO
Çinko hem bağışıklık sistemini desteklemekte hem de enfeksiyonlarla mücadelede etkili rol üstlenmektedir. Aynı zamanda insülin salgılamasını da düzenleyen çinko diyabet hastalarında şeker dengesinin sağlanmasına katkı sağlar. Badem, kabak çekirdeği, Antep fıstığı ve yer fıstığı gibi kuru yemişlerde yeterli miktarda bulunan çinko hastalık evresinde doktor tarafından tavsiye edilirse ek takviye olarak da alınabilir.
7. SAĞLIKLI KARBONHİDRATLAR
Gıdalarla birlikte vücudumuza aldığımız karbonhidratlar yakılarak glukoza dönüştürülür. Ancak kompleks karbonhidratların yakılması daha uzun bir sürede ancak gerçekleştirilebilir. Yani basit karbonhidratların sebep olduğu ani kan şekeri yükselmeleri ve aşırı şekilde insülin salgılanmasına yol açmaz. Sağlıklı karbonhidratlar uzun süre tokluk hissi verirler. Bu nedenle makarna, pirinç, mısır, şekerli yiyecekler ve beyaz ekmek yerine, tam tahıl, kuru baklagil, sebze ve meyve tüketmek gerekir.
8. FERMENTE GIDALAR
Lahana turşusu, yoğurt ve kefir gibi fermente gıdaların vücudumuzu enfeksiyonlardan koruyan iyi mikroorganizmalara sahip olduğu biliniyor. Özellikle bağırsaklarımızda bulunan mikrobiyal çeşitliliği arttırabilmek adına, probiyotik bakımından zengin gıdalar tüketmemiz gerekiyor. Bu gıdalar, sindirim sistemimizi destekliyor, bağışıklığımızı güçlendiriyor ve en önemlisi şeker dengemize katkıda bulunuyor.
DİYABET HASTALARININ UZAK DURMASI GEREKEN GIDALAR
Diyabette beslenme tedavisinin amaçları kişiyi kısıtlamak değil, sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazandırmaktır. Tip 2 ve tip 1 diyabet diyeti bu nedenle bazı gıdalardan uzak durmayı gerektirir. İşte bu gıdalar:
- Bal
- Beyaz ekmek
- Makarna
- Beyaz un içeren gıdalar
- Bisküvi
- Cips
- Çaya atılan şeker
- Glikoz
- Kek
- Kraker
- Mısır
- Mısır gevreği
- Pancar
- Patates
- Pirinç
- Poğaça
- Reçel
DİYABET HASTALIĞINDA ŞEKER TÜKETİMİNİN SINIRLANDIRILMASI
Diyabet hastalığında şeker tüketimin kısıtlandırılması çok önemlidir. Fazla şeker tüketimi çeşitli hastalıklara sebep olabilir. Hastalar, şekeri mümkün olduğu kadar hayatlarından çıkarmalılardır. Ana enerji kaynaklarından olan şekerin yerine karbonhidrat konulması doğru olur. Bununla beraber günlük kalori ihtiyacı ve kan şekeri dengeye alındığı takdirde şeker hastaları da tatlı tüketebilirler.
KAN ŞEKERİNİ DÜZENLEYEN GIDALAR
Diyabette beslenme kan şekerinin düzenlenmesiyle de ilgilidir. Tip 1 ve tip 2 diyabette beslenme rutininde önerilen gıdalar tek başına bir mucize yaratmaz ancak bazı gıdalarla kan şekeri düzenlenebilir. İşte bu gıdalar:
- Asitli meyvelerden ananas, elma, portakal, çilek, yaban mersini, greyfurt, nar, kivi ve vişne
- Baharatlar
- Enginar, kereviz ve soğan
- Sirke ve limon suyu
- Tarçın
- Yaban mersini
