Ortadoğu toz duman
Libya'nın dünya ile bağlantısı kesilirken, keskin nişancıların göstericilere ateş açması sonucu onlarca kişi hayatını kaybetti. Tunus ve Mısır'da başlayan hükümet karşıtı gösteriler, Cezayir, Yemen, Bahreyn ve Umman'da da sürüyor.

LİBYA SUÇLULARI BULDU
Bingazi'deki gösteriler sırasında keskin nişancıların kalabalığa ateş açtığı Libya'da, ülke istikrarını bozmayı hedefleyen bir "şebeke" üyesi onlarca Arap kökenlinin tutuklandığı bildirildi. Tutuklanan kişiler arasında Türk uyruklu kişi veya kişilerin de bulunduğu iddia edildi.
Libya haber ajansı Jana'nın "güvenilir" kaynaklara dayanarak verdiği habere göre, Libyalı yetkililer, "ülkenin çeşitli kentlerinde" tutuklanan bu kişilerin "yabancı kökenli bir şebekenin üyesi oldukları ve Libya'nın istikrarını bozmak, Libyalıların güvenliğine ve ulusal birliğe zarar vermek için eğitildiklerini" söyledi.
Ajans, soruşturmaya yakın kaynaklara göre, "Libyalı güvenlik organlarının, tutuklanan bu kişilerin Tunus, Mısır, Sudan, Filistin ve Suriye ile Türk uyruklu olduklarını ortaya koyduğunu" ileri sürdü.
Ajansın haberinde, bu kişilerin "yağmalama, hastaneler, bankalar, mahkeme binaları, cezaevleri, karakollar ile diğer kamu binalarıyla özel mülklerin kundaklanması gibi sabotaj eylemlerini kışkırtmakla görevli oldukları" kaydedildi.
Haberde, "Libya'nın bazı kentlerinin salı gününden bu yana sabotaj ve imha eylemlerine sahne olduğu, polis ve askeri polis merkezlerini hedef alan saldırıların amacının silah ele geçirip daha sonra bu silahları kullanmak olduğu" belirtildi.
Ajans, "soruşturmaya yakın kaynakların, bu şebekenin ardında İsrail'in olduğu varsayımını da gözden uzakta tutmadıklarını" belirtti.
84 KİŞİ ÖLDÜ
Tunus'ta başlayan Mısır'da Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek'in görevini bırakmasıyla sonuçlanan yönetim karşıtı gösterilerin sıçradığı Libya'da geçen çarşambadan bu yana yapılan gösterilerde 84 kişinin öldüğü belirtiliyor.
Merkezi New York'ta bulunan İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), hastane çalışanları ve görgü tanıklarına dayanarak, olaylarda 84 kişinin öldüğü tahminini bildirdi.
Uluslararası Af Örgütü, medya ve internete kısıtlamaların uygulanması nedeniyle kesin rakamlar tespit edilememesine rağmen, 35'i önceki gün olmak üzere olayların merkezi Bingazi'de, 46 kişinin öldüğünü açıklamıştı.
Ancak İngiliz Independent gazetesine göre, ölü sayısı 200'e yükselmiş olabilir.
KESKİN NİŞANCILAR ONLARCA KİŞİYİ ÖLDÜRDÜ
Libya'da Muammer Kaddafi yönetimi karşıtı gösterilerin merkezi olan Bingazi'de keskin nişancıların kalabalığa açtığı ateşle onlarca kişinin öldüğü bildirildi.
Reuters'ın haberine göre, bir görgü tanığı, kurbanların hastaneye götürülmesine yardımcı olduğunu belirterek, "Onlarca kişi öldü. 15 değil, onlarca kişi. Tam bir katliamın ortasındayız" dedi.
AP ajansı, adının açıklanmasını istemeyen bir hastane yetkilisine dayanarak verdiği haberinde, Bingazi'de dün yaşamını yitiren 35 protestocunun toplu cenazesinden dağılan kalabalığa komandoların ateş açması sonucu 15 kişinin öldüğünü duyurmuştu.
Ölenlerden birinin başından uçaksavar mermisiyle vurulduğunun sanıldığını kaydeden hastane yetkilisi, çoğu ölü ve yaralının hastanedeki doktorların yakını olduğunu anlattı.
Bu silahların 42 yıllık Kaddafi yönetiminin sona ermesini isteyen göstericileri sindirmek için kullanıldığının sanıldığı yorumları yapılırken, vurulanların çoğunun başından ve göğsünden yara aldığı ve insanların yaralılara kan vermek için hastaneye akın ettiği kaydedildi.
DİNİ LİDERLER DEVREDE
Kanlı müdahalenin ardından harekete geçen 50 kadar Libyalı Müslüman dini lider, güvenlik güçlerinden, birer Müslüman olarak öldürmeye son vermelerini istedi.
Reuters'a gönderdikleri açıklamada, bu olayın içinde yer alan ya da bir şekilde ona destek veren her bir Müslüman'a masum insanları öldürmenin Allah ve Hz. Muhammed tarafından yasaklandığını hatırlaması çağrısında bulunan dini liderler, "Erkek ve kız kardeşlerinizi öldürmeyin. Katliama şimdi son verin" dedi.
KADDAFİ'DEN PROTESTOCULARA TEDBİRLER
Libya lideri Muammer Kaddafi'nin gösterileri bastırmasıyla alakalı ilginç bir iddia geldi. El Cezire televizyonuna konuşan aktivistler; Uganda, Çad ve diğer bazı Afrika ülkelerinden çok sayıda gangsterin para karşılığı Kaddafi tarafından göstericilerin üzerine salındığını iddia ediyor.
Libya lideri Muammer Kaddafi'nin gittikçe kontrolden çıkan gösterileri bastırabilmek için bazı Afrika ülkelerinden çok sayıda paralı asker getirttiği öne sürülüyor.
Çatışmaların yoğun olarak yaşandığı kentlerin başında gelen Bingazi'de güvenlik birimleri ve keskin nişancıların göstericilerin üzerine gerçek mermilerle ateş ettiği, ölenlerin sayısının artık bilinmediği belirtiliyor.
Kentte ölenlerin defnedilmesi için toplanan on binlerce kişiye yönelik de güvenlik birimlerinin ateş açtığı belirtiliyor. Ambulansların da yaralıları devam eden ateşten dolayı alamadığı öne sürülüyor.
Uluslar arası ajans ve televizyonlara ulaşan Libyalı aktivistler, Kaddafi'nin gücünü kaybetmemek için soykırım bile yapmaktan çekinmeyeceğini gösterdiğini ifade ediyor. Muhalifler de Kaddafi yönetiminin başta Bingazi ve El Beyda olmak üzere pek çok kentte kontrolü tamamen yitirdiğini öne sürüyor. Kontrolün kaybedildiği kentlerde tüm polis ve iç güvenlik binalarının yakıldığı ifade ediliyor.
İNTERNET ERİŞİMİ DE KESİLDİ
Merkezi ABD'de bulunan ve internet trafiğinin gözetiminde uzman olan Arbor Networks şirketinin açıklamasında, önceki gün Libya'da internet erişiminde kısıtlamaların olduğunu, geceyarısı da internet erişiminin "aniden kesildiği" belirtildi.
Öte yandan özel güvenlik güçlerinin Bingazi'deki protesto kamplarına baskın yaparak, bölgeyi temizlediği belirtildi.
ŞİDDETLE DİRENİYORLAR
Beş ülkede değişim için sokağa dökülen halk, polis ve askerlerin saldırısına uğruyor. Bahreyn’de Kral Şeyh Hamid, Libya’da ise Devlet Başkanı Kaddafi ordularını halkın üzerine sürdü. Yemen ve Cezayir’de ise şimdilik polis devrede. Son bir haftada yüzlerce kişi öldü, çok sayıda da yaralı var.
Bahreyn, Yemen, Libya ve Cezayir’de halkın değişim talebiyle başlattığı barışçıl gösteriler, polis ve askerlerin müdahaleleriyle dün bir kez daha kana bulandı. Çatışmaların en şiddetli geçtiği ülkelerin başında Bahreyn geliyor. İnci Meydanı’nda önceki gün gösteri yapmak isteyen halka ordu müdahale etti. Kral Şeyh Hamid bin İsa el Halife’nin talimatıyla helikopterlerin havadan halkın üzerine ateş açtığı, 84 kişinin yaralandığı öğrenildi.
DİYALOG BAŞLADI
Yaralılara yardıma koşan ambulansların da engellendiği iddia edilirken uygulamaya tepki gösteren doktorlar da dün şiddeti protesto için sokaklara döküldü.
Öte yandan dün akşam saatlerinde Bahreyn Enformasyon Dairesi’nin Twitter’da yayınladığı mesajda, “Veliaht Prens ile siyasi gruplar arasındaki Bahreyn diyalog süreci başladı” denildi ancak başka bilgi verilmedi.
Bahreyn’de şiddetten gazeteciler de payını aldı. Helikopterler gazetecilere de ateş açtı, şans eseri vurulan olmadı. Bahreyn hükümeti New York Times’a yazı yazarak bölgedeki muhabirini şikâyet etti.
BAHREYN MUHALEFETİ BİR ARAYA GELİYOR
Bahreyn'de muhalif liderler, iktidarla muhtemel görüşmeler öncesi strateji belirlemek üzere bir araya geliyor. Şii siyasi blokun liderlerinden Abdulcelil Halil, bugün yapılacak toplantılarda monarşinin diyalog teklifinin değerlendirileceğini, ancak doğrudan görüşmelerin gündemde olmadığını söyledi. Muhalif gruplar, Batı'nın stratejik müttefiki Bahreyn'de iktidara yönelik baskıyı artırmak için genel grev çağrısında bulunuyor.
Bu arada yaklaşık bir haftadır protesto ve ölümcül çatışmaların sürdüğü Bahreyn'de dün gece de yüzlerce protestocu geceyi başkent Manama'da gösterilerin merkezi durumuna gelen İnci Meydanı'nda geçirdi.
‘MUHALİFLERİ HİZBULLAH EĞİTTİ’
Bu arada Bahreynli muhaliflerin Lübnan’daki Hizbullah tarafından eğitildiği iddia edildi. Wikileaks belgelerine göre Kral Hamid bin İsa el Halife bu bilgiyi Bahreyn’de Amerikalı diplomatlara iletmiş.
YEMEN'DE HÜKÜMET BİNALARINA SALDIRI
Yemen’de sokaklara dökülen protestoculara ise her zamanki gibi önce Devlet Başkanı Abdullah Salih taraftarları, sonra da polis saldırdı. “Halk rejimin yıkılmasını istiyor” sloganlarıyla yürüyüşe geçen protestoculardan biri ölürken çok sayıda kişi de yaralandı.
Yemen'in başkenti Sana'da hükümet karşıtları dün sabah tekrar gösterilere başladı. Bölgedeki kaynaklar, Sana'da üniversitenin önünde toplanan yüzlerce göstericinin Adalet Bakanlığına doğru yürüdüğünü söyledi. Ülkenin güneyindeki sahil kenti Aden'de ise grupların hükümet binalarına saldırdığı, yağmaladığı ve yaktığı belirtildi. Aden sakinleri, saldırı, yağmalama ve yakma olaylarına rağmen kent sokaklarında polis ya da asker olmadığını bildiriyor.
Yemen'de 9. gününe giren protesto gösterilerine polisin müdahalesi sonucu en az 6 kişinin öldüğü, 150'den fazla kişinin yaralandığı belirtiliyor.
YEMEN'DE AYRILIKÇI LİDER TUTUKLANDI
Yemen'deki ayrılıkçı Güney Hareketi'nin lideri Hasan Baum'un tutuklandığı bildirildi. Baum'un oğlu Fadi Hasan Baum, Yemen'in güneyindeki sahil kenti Aden'de bir hastanede tedavi gören babasının "silahlı askeri bir grup" tarafından tutuklandığını ve bilinmeyen bir yere götürüldüğünü söyledi.
Kuzey ve Güney Yemen 1990'da resmen birleşmelerine rağmen, ülkenin petrol tesislerinin bulunduğu güneydekiler, o zamandan beri kuzeylilerin kaynaklarına el koyduğunu ve kendilerine ayrımcılık yapıldığını ileri sürüyor.
CEZAYİR'DE POLİS GÖSTERİCİLERİ ENGELLEDİ
Cezayir'de polisin demokrasi yanlısı binlerce kişinin gösteri yapmasını engellediği bildirildi.
Bölgedeki kaynaklar, polisin protestocuları çembere alarak durdurduğunu, böylelikle yürüyüş yapılmasını engellediğini belirtiyor.
Yürüyüşü düzenlemeye çalışan Cezayir'de Demokratik Değişim Koordinasyonu, yaklaşık 10 bin kişiyi topladıklarını belirtirken, başkent Cezayir sokaklarında 26 bin polisin konuşlandığı kaydediliyor.
Başkent Cezayir'de aynı grupların geçen hafta cumartesi günü yaptığı gösterinin ardından polisin bugün daha büyük sayıyla önlem aldığı, başkentin önceki gün sakin olduğu, ancak bu gece yarısından itibaren polisin caddelere yerleştiği ifade ediliyor.
Bu arada muhalefetteki Demokrasi ve Kültür Yürüyüşü (RCD) milletvekili Tahar Besbas'ın polisin sopayla vurması sonucu başından yaralandığı ve hastaneye kaldırıldığı bildirildi.
Besbas'ın yandaşları, polisin başlangıçta milletvekilinin hastaneye götürülmesini reddettiğini söyledi. Besbas'ın sağlık durumu hakkında bilgi edinilemedi.
UMMAN'A DA SIÇRADI
Umman'da da yüzlerce kişi siyasi reform talebiyle gösteri yapıyor.
Ortadoğu ve Kuzey Afrika ülkelerindeki yönetim karşıtı protestolardan sonra, Umman'ın başkenti Muskat'ta da cuma namazından sonra gösteri düzenlendi.
Başkentin ticari merkezi Ruvi'de toplanan 300 dolayında kişi "demokrasi istiyoruz" sloganları atarken, maaş zammı ve iş talebinde bulundu.
Göstericiler, bakanların 4 yıldan uzun süre görev yapmamasını da istedi.
Protestocuların bir saat kadar süren gösterinin ardından bölgeden ayrıldığı belirtildi.
Umman Sultanı Kabus Bin Said, 1992 yılında Şura Meclisi'ni oluşturmuştu. Meclisin 84 üyesi ülkedeki 61 bölgenin seçmeni tarafından seçiliyor. Ancak tavsiye organı olan parlamentonun yasama yetkisi bulunmuyor.
KUVEYT'TE YARALI SAYISI 30
Kuveyt'te vatandaşlık isteyen vatansız Araplarla güvenlik güçleri arasında önceki gün çıkan çatışmalarda 30 kişinin yaralandığı bildirildi.
Güvenlik kaynakları, başkent Kuveyt'in kuzeybatısıntaki Cahra'da düzenlenen gösterilerde 50 kişinin de gözaltına alındığını belirtti.
Aynı kaynaklar, Salibiye köyünde de 80 kişinin benzer gösteri yaptığını söyledi.
Güvenlik güçlerinin Cahra'da göstericilere göz yaşartıcı gaz ve tazyikli suyla müdahale ettiği kaydedildi.
İçişleri bakanlığı, göstericilerin güvenlik güçlerine taş attığını açıkladı.
Kuveyt'te uzun süredir yaşayan, ancak vatandaşlığı bulunmayan Bedeviler, vatandaşlık hakkı, parasız eğitim, bedava sağlık hizmeti, iş ve Kuveyt vatandaşlarıyla eşit haklar istiyor.
CİBUTİ DE KARIŞTI
Halkın işsizlik ve baskı yüzünden isyan ettiği başka bir ülke ise Cibuti. Afrika ülkesi Cibuti’de halk, 1999’dan bu yana iktidarda olan Devlet Başkanı İsmail Ömer Gülle’nin istifası için binlerce kişinin katılımıyla protesto gösterisi yapmak istedi. Ancak Cibuti’yi 1977’den bu yana yöneten aileden gelen Gülle’nin cevabı sert oldu. Polislerle halk arasında çıkan çatışmalarda yaralananlar ve gözaltına alınanların olduğu belirtiliyor.
ERMENİSTAN DA KARIŞTI
Ermenistan'ın başkenti Erivan'da hükümetin istifasını ve Mısır modelinde iktidara karşı seferberlik başlatılmasını isteyen binlerce kişinin sokaklara döküldüğü bildirildi.
Başkentin merkezinde 5 binden fazla kişinin toplandığı belirtilirken, göstericilerin yüksek enflasyon ve hayat pahalılığını protesto ettiği belirtildi.
Göstericilerden eski cumhurbaşkanı Levon Ter Petrosyan, ''Kırgızistan'da, Tunus'ta ve Mısır'da başlayan hükümet değişiklikleri hareketi er ya da geç bize de gelecek çünkü Ermenistan'daki durum daha iyi değil ve yöneticilerden nefret etme duygusu da daha az değil'' ifadesini kullandı.
AJANSLAR