Yeni yayın gelirlerinden hangi kulüp ne kadar pay alacak?
Süper Lig Yayın Hakları İhalesi sonucunda ortaya çıkan 500 milyon dolar nasıl dağıtılacak? TFF payının yüzde 4'e düşmesi, dolar kurundaki artış nasıl yansıyacak?
Futbolda şike kumpasları, ardından Digitürk'e verilen +2 yıllık uzatma, Finansal Fair Play nedeniyle transfer yapması bile yasaklanan Süper Lig kulüpleri derken, Süper Lig Yayın Hakları ihalesi 2010-2014 döneminin ardından 2017-2022 olmak üzere yeniden Digitürk'ün oldu. Yani 2010'dan bu yana 7 yıllık Lig TV ekranı, bir 5 yıl daha Süper Lig maçlarını yayınlamaya devam edecek.
Rakam ise sezon başına 500 milyon dolar artı KDV. 'D paketi' olarak Digitürk'ün aldığı ve böylece mobil haklarda da Turkcell'i safdışı bıraktığı yarışın sonunda orta çıkan 500 milyon dolarlık rakam, aslında bugüne kadar bildiğimizin ötesinden bazı anlamlar taşıyor Süper Lig kulüpleri için.
Öncelikle bu rakamı bileşenlerine ayıralım.
Toplam rakam: 500 milyon dolar
İçinde Süper Lig yayın hakları ve 1. Lig yayın hakları da var. 1. Lig yayın hakları 45 milyon dolar civarında. Bir de rakamın içinde TFF payı var. Bu yıla kadar yüzde 12 olan TFF payı, henüz resmi olarak ilan edilmese de 2017-2018 sezonundan itibaren yüzde 4'e inecek. Yani 20 milyon dolarlık kısmı da TFF payı. Dolayısıyla Süper Lig kulüplerine bu ihaleden düşen toplam dağıtılabilir rakam 435 milyon dolar.
Peki ihale gerçekleşene kadar, yani mesela bu sezon bu rakam ne kadardı?
321 milyon dolar.
Görünürde Süper Lig kulüplerine dağıtılacak toplam yayın hakları geliri yüzde 35.51 oranında artmış gibi görünebilir. Fakat olayın detayına inildiğinde aslında bundan çok çok daha fazlasını elde etti Süper Lig kulüpleri.
Şimdi biraz rakamlarla oynayacağız. Fakat bunun sonucunda kulüpler bazında kim ne kadar kazanacak, bu çok daha açık bir şekilde ortaya çıkacak.
Öncelikle TFF payından başlayalım. TFF payının yüzde 12'den yüzde 4'lere indirilmesi ne anlama geliyor? Digitürk'ün son ihalede verdiği 500 milyon dolarlık teklifinin eğer yüzde 12'si TFF tarafından alınsaydı, Süper Lig kulüplerine dağıtılacak rakam 1. Lig'in 45 milyon doları da düşüldüğünde (60 milyon dolar TFF payı artı 45 milyon dolar 1. Lig, toplam eksi 105 milyon dolar olmak üzere) 395 milyon dolara inecekti. Fakat TFF payının yüzde 4'e düşmesiyle birlikte bu rakam 435 milyon dolara çıkıyor. Böylece Süper Lig kulüplerine dağıtılacak rakam TFF payının düşürülmesiyle birlikte 40 milyon dolar artmış durumda.
BİR MAÇIN DEĞERİ 640 BİN DOLAR OLDU!
İlk hesaplamaları Süper Lig'in bu yıl oynanan sezonu için yapalım. Şu andaki puan durumuna ve Süper Lig kulüplerinin galibiyet ve beraberlik istatistikleri üzerinden gidersek öncelikle bir maçın değeri 472 bin 59 dolardan, 639 bin 706 dolara çıktı. Beraberliğin değeri ise 236 bin dolardan 319 bin 853 dolara yükseldi. Yani mevcut dolar kuruyla galibiyet 2 milyon 149 bin TL, beraberlik ise 1 milyon 74 bin TL.
MEVCUT SİSTEM/GALATASARAY'IN GELİRİ: 26 MİLYON 132 BİN DOLAR
Süper Lig'in 11. haftasında şu andaki gelir şampiyonu Galatasaray, mevcut sistemde, yani yıllık 321 milyon dolar yayın gelirinin dağıtıldığı mevcut sözleşmeye göre 6 milyon 241 bin 666,7 dolar Süper Lig'e katılım geliri elde ediyor. 20 şampiyonluk sayısı nedeniyle 11 milyon 770 bin doları kasasına koymayı garantileyen Galatasaray, 6 galibiyetiyle (maç başına 472 bin 58,82 dolar) 2.83 milyon dolar, 2 beraberliğiyle (beraberlik başına 236 bin 29,41 dolar) 472 bin dolar olmak üzere toplam 3.3 milyon dolar performans primini kasasına koymaya hak kazandı. Ligi bu sıralamada bitirirse Galatasaray'ın ilk 6 primi olarak gelir hanesine yazacağı rakam ise 4 milyon 815 dolar. Yani mevcut yayın gelirleri ve TFF payı ile Galatasaray'ın şu ana kadarki geliri 26 milyon milyon 131 bin 98 dolar.
YENİ YAYIN İHALESİ RAKAMI VE YÜZDE 4 TFF PAYI İLE GALATASARAY'IN GELİRİ: 35 MİLYON 411 BİN DOLAR
Peki şimdi bir de son ihale rakamları ve TFF payının yüzde 4'e düşürülmesi ile aynı hesaplamayı yapalım.
435 milyon dolarlık dağıtılabilir gelir üzerinden, Galatasaray'ın Süper Lig'e katılım geliri 6.2 milyon dolardan 8.46 milyon dolara çıkacak. Şampiyonluk primi ise (20 şampiyonlukla) 15 milyon 950 bin dolara ulaşacak. Galibiyete verilen prim 639 bin 706 dolara, beraberliğe verilen prim ise 319 bin 853 dolara ulaşacak. Böylece aynı galibiyet ve beraberlik sayısına göre Galatasaray toplam 4 milyon 477 bin 941 dolar performans geliri elde edecek. İlk 6 primi ise 6 milyon 525 bin dolara ulaşacak. Yani Beşiktaş'ın mevcut sistemde 26 milyon 132 bin dolar olan yayın gelirleri, Digitürk'ün son ödediği rakamla hesaplansa 35 milyon 411 bin 294 dolara sıçrayacak.
Şimdi ligin zirvesinden altına doğru ilerleyelim.
En çarpıcı örnek Başakşehir. Mevcut sistemle 15 milyon 777 bin dolar gelir elde eden Süper Lig lideri Başakşehir'in geliri 21 milyon 380 bin dolara çıkacak. Son şampiyon Beşiktaş'ın geliri ise 23.8 milyon dolardan 32.2 milyon dolara yükselecek. Son derbinin kralı Fenerbahçe ise 25.8 milyon dolar olan mevcut sistemdeki gelirini 34.9 milyon dolara çıkaracak.
SÜPER LİG'TE OYNAYANA 8.5 MİLYON DOLAR, İLK 6'YA GİRENE 11 MİLYON DOLAR GARANTİ!
Belki de konunun özeti, ligin en alt sıralarında bulunan Süper Lig kulüplerinin elde edeceği rakamlarla daha iyi anlaşılabilir.
Süper Lig'in ilk 11 haftasında son sırada bulunan Adanaspor, 1 galibiyet, 3 beraberlikle mevcut sistemde 7.4 milyon dolar gelir elde ederken, yeni rakam ve yeni sistemle 8.5 milyon dolara ulaşacak.
Süper Lig'de oynamaya hak kazanan her kulübün kasasına koyacağı garanti para 6.2 milyon dolardan 8.5 milyon dolara yükselecek. Hele bir de ilk altıdaysa bu rakam, mevcut sistemde 11 milyon dolarken yeni sistemde 15 milyon dolara çıkacak.
SÜPER LİG KULÜPLERİNİN KASASI BU KURLARLA DOLAR DOLAR TAŞAR!
Şimdi bu hesaplamaları biraz daha fantastik hale getirelim ve kur etkisini de hesaplamaya dahil edelim. İşte bu noktada yeni yayın ihalesiyle yüzde 35 gibi görünen Süper Lig kulüp gelirlerindeki ortalama artış oldukça çarpıcı boyutlara çıkacak.
Beşiktaş'ın şampiyonluğu ile sonuçlanan son sezonu bir de yeni rakamlarla hesaplayalım.
Beşiktaş, 25 galibiyet ve 4 beraberlikle toplam 79 puan kazanıp en yakın rakibine 5 puan fark atarak şampiyon olduğu 2015-2016 sezonunda 6.24 milyon dolar Süper Lig katılım geliri, 14 şampiyonluk sayısı sayesinde 8 milyon 239 bin dolar şampiyonluk primi, 12.75 milyon dolar performans primi, 4 milyon 815 bin dolar da ilk 6 primi elde etti. Böylece Süper Lig'de şampiyonluğa ulaştığı sezonu Beşiktaş, 32 milyon 41 bin 269 dolar yayın geliriyle kapattı. Sezon boyunca ortalama 2.80-2.90 TL olan dolar kuru üzerinden ortalama hesaplarsak, Beşiktaş'ın elde ettiği gelir 91 milyon 318 bin TL civarındaydı.
BEŞİKTAŞ'IN ŞAMPİYONLUK SEZONU ŞU AN GEÇERLİ OLSA GELİRDE ARTIŞ: 52.4 MİLYON TL!
Digitürk'ün Süper Lig yayın hakları için son ödediği rakamla aynı hesaplamayı yapalım yani mevcut tablonun şu anda gerçekleştiğini varsayalım şimdi de.
Eğer 500 milyon dolarlık rakam 2015-2016 sezonu için geçerli olsaydı, aynı performans ve aynı sıralamayla Beşiktaş'ın elde edeceği katılım payı 8.5 milyon dolar, şampiyonluk primi 11 milyon 165 bin dolar, performans geliri 17 milyon 272 bin dolar, ilk 6 primi ise 6 milyon 525 bin dolar olacaktı. Böylece Beşiktaş sezonu bir şampiyonluk kupası ve 43 milyon 420 bin dolarlık gelirle kapatacaktı. Mevcut dolar kuruyla ise bu rakam 143 milyon 721 bin 544 TL.
Yani mevcut kurun devam etmesi durumunda elde edilen gelirlerdeki artış TL bazında yüzde 57'yi aşan bir seviyeye geliyor.
Aynı hesaplamayla Fenerbahçe'nin 98 milyon TL'lik geliri 155 milyon TL'ye, Galatasaray'ın ligi 6'ncı bitirdiği sezonda 90.6 milyon TL'lik geliri 142.6 milyon TL'ye çıkıyor.
