Elektriği kim icat etti? Elektriği kim buldu, ne zaman ve nasıl bulundu?
Günümüzde hayatımızın merkezinde bulunan ve insanlığın yaşam kalitesini yükselten elektrik, tarihin en büyük buluşlarından biri olarak dikkat çekmektedir. Antik çağlardan itibaren araştırılan ve kontrol altına alınması adına fikirler yürütülen elektriği kim buldu? Elektrik kaç yılında bulundu? Bir doğa olayı sonucu gözlemlenen ve doğada her şartta bulunabilen, kontrol altına alındıktan sonra ise sanayiden ulaşıma, zirai faaliyetlerden gündelik yaşama birçok alanda kullanılan elektrik ilk kez nerede icat edildi? Elektriğin icadı ile alakalım merak edilen tüm sorulara yanıtlar aradığımız bu içeriğimizi sizler için hazırladık.
İnsanlığın hizmetine sunulmuş neredeyse tüm teknolojik aletlerin ihtiyaç duyduğu elektrik ne zaman bulundu? İşte, tüm detaylar.
Elektriği Kim İcat Etti?
Elektriğe dair fikirler çok daha eskiye dayansa da elektriğin mucidi dendiği zaman akla gelen ilk isim Benjamin Franklin’dir. Amerika Birleşik Devletleri’nin eski başkanlarından da olan Franklin, bir uçurtma ve elektrik anahtarı sayesinde yıldırım kıvılcımındaki elektriği kontrol etmeyi başarmıştır.
Elektrik İlk Kez Nerede İcat Edildi?
Benjamin Franklin’in yapmış olduğu ve adına uçurtma deneyi adı verilen deney, 1752 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nde gerçekleşmiştir. Bu deney sonucunda yıldırım kıvılcımında bulunan elektrik kontrol altına alınmış ayrıca yıldırım ve şimşek gibi doğa olaylarının da elektrik yüklü oldukları ispatlanmıştır.
Elektrik Nasıl İcat Edildi?
Elektrikle alakalı tarihte ilk fikir Yunan filozof Thales tarafından MÖ. 600 yılında ortaya atılmıştır. Basit bir kehribar çubuğunu sürterek statik elektrik üretmeyi başaran Thales, bu şekilde yerde bulunan saman taneleri çekmeyi başarmıştır.
1600’lü yıllara gelindiğinde elektrik üzerine birtakım deneyler yapan ve elektrik terimini tarihte ilk kez kullanan İngiliz William Gilbert olarak karşımıza çıkmaktadır. Gilbert elektriği, bazı maddeleri birbirine sürttüğümüzde ortaya çıkan güç olarak tarif etmiştir.
1777 yılında, Fransız bilim insanı Charles Augustin de Coulomb gerçekleştirdiği deneydeki mıknatıs kutbunun arasındaki itme ve çekme kuvvetini ölçebilen bir aygıt geliştirmiştir.
Alessandro Volta’nın 1800 yılında, gümüş ve çinko plakalar arasına tuzlu su koyarak elektrik akımı elde etmiş ve bu buluş pilin icadı olarak tarihteki yerini almıştır.
Elektriğin iletimi ise doğru akım ve alternatif akım olmak üzere ikiye ayrılmıştır. Doğru akım 1808 yılında Thomas Edison tarafından keşfedilirken; alternatif akımın mucidi ise Nikola Tesla’dır.
1831 yılında Michael Faraday’in icat ettiği elektrik dinamosuyla, elektrik üretme sorunu çözülmüştür.
Elektrik kullanılarak aydınlatılan ilk şehir ise Fransa Lyon’dur. Lyon’da bulunan Imperial Caddesi, 1847 yılında lambalar kullanılarak aydınlatılmış; bu gelişmeyi, 1878 yılında Paris’te bulunan Opera Caddesi’nin aydınlatılması izlemiştir.
Elektriğin ticari amaçla kullanılması 1882 yılında gerçekleşmiştir. Thomas Edison öncülüğünde üretilen bu ilk ticari elektrik doğru akım ile iletilmiştir.
Bugün de sıklıkla kullanılan ve suyun gücünden faydalanılarak üretilen hidroelektrik ise James Francis’in su tribünlerini oluşturması sonucu ortaya çıkmıştır. Tarihteki ilk hidroelektrik santrali ise 1882 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nde kurulmuştur.
Elektriğin kontrol altına alınarak yıllar içinde gelişmesi ile birlikte 19. yüzyıldan itibaren ticari işletmeler ve haneler için kullanılması mümkün olmuştur.
Nükleer enerji kullanarak üretilen ilk elektrik ise 1951 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nde üretilmiştir.
Türkiye’de ilk elektrik enerjisi ise 1888 yılında Haliç Tersanesi’nde kurulan elektrik fabrikasında üretilmeye başlanmıştır. Osmanlı Devleti’nde 1911 yılında Osmanlı Anonim Elektrik Şirketi kurulmuş ve bu şirket termik yolla elektrik üreten Silahtarağa Elektrik Santrali’nin 1914 yılında inşa etmiştir. 1914 yılında inşa edilen bu tesis, ekonomik ömrünü tamamlayarak 1983 yılında üretimine son vermiştir.
