En düşük emekli aylığında 15 bin TL beklentisi
Emekli maaşlarına yapılacak zam oranları belli oldu. Kök ücreti 12 bin 500 TL'nin altında olan emekliler için kaygılı bekleyiş başladı. Gözler 7 Ocak'ta açılacak TBMM'ye çevrildi. Hükümet, 3 milyon 718 bin emeklinin aylıklarına Hazine desteği vermeyi planlıyor. Bu destekle birlikte en düşük emekli maaşının 15 bin TL olması bekleniyor
Yıllık enflasyon oranı bugün yüzde 44.38 olarak açıklandı; aralık enflasyonu ise 1.03 oldu.
Memurların ve emeklilerin alacakları 2025 yılı zammı da bu oranla belirlenmiş olacak. Maaşlara esas olacak 6 aylık enflasyon farkı yüzde 15.75 oldu. Bu durumda SSK ve Bağ-Kur emeklileri ocak ayında maaşlarına bu oranda zam alacaklar. Ancak kök ücreti 12 bin 500 TL’nin altında olan emekliler için kaygılı bekleyiş bundan sonra başlayacak. Kök ücretlerine alacakları enflasyon oranında zamla birlikte Hazine tarafından desteklenmezlerse birçok emekli sıfır zam ile karşı karşıya kalacak. Bu nedenle gözler 7 Ocak’ta açılacak TBMM’ye çevriliyor. En düşük emekli aylıklarına yapılacak destek bu tarihten sonra belli olacak.
Hükümet, 3 milyon 718 bin emeklinin aylıklarına Hazine desteği vermeyi planlıyor. Bu destekle birlikte en düşük emekli maaşının 15 bin TL olması bekleniyor.
Yaklaşık 16 milyon emeklinin aylıklarına refah payı eklemeyeceği belirtiliyor. Buna dayanak olarak asgari ücrete yapılan zammın sınırlı tutulması gösteriliyor. Bu nedenle 16 milyon emeklinin aylıklarında yasal sınırın aşılmaması, 6 aylık enflasyon oranı kadar zam yapılması planlanıyor.
Memur emeklileri ile SSK ve Bağ-Kur emeklileri arasında da zam uygulamasında farklılık bulunuyor. Memur emeklileri, SSK ve Bağ-Kur emeklilerinden farklı olarak ocak ayında toplu sözleşme gereği yüzde 11.54 oranında zam alacaklar. Memur emeklileri buna ilave olarak yaklaşık yüzde 6’lık enflasyon farkını ise Temmuz ayında alabilecekler. Bu durumda memur emeklileri aleyhine bir fark oluşuyor. Bu haksızlığın giderilmesi gerekiyor.
Memur maaşlarına geçen yıl uygulanan 8 bin 77 TL’lik seyyanen artışın memur emeklilerine yansıtılmamasına ilişkin Danıştay’a açılan dava reddedilmiş, memur emeklilerin bu beklentileri de boşa çıkmıştı.
En düşük emekli aylıklarına yapılan destek ödemeleri, ödenen prim/alınan maaş dengesizliğine yol açtığı gibi adaletsizliği daha da artırıyor. Bu konuda da yasal olarak bir intibak düzenlemesi yapılması gerekiyor.
EMEKLİ AYLIKLARI GÜNDEN GÜNE ERİYOR
Bu yıl asgari ücret 22 bin 104 TL olarak uygulanacak. En düşük emekli maaşı 15 bin TL yapılırsa, en düşük emekli aylığı asgari ücretin yüzde 30 altında kalacak.
Bu, çarpıcı bir gerçeği ortaya koyuyor. TÜİK’in sosyal koruma istatistiklerine göre; emeklilere yapılan ödemenin Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYH) içindeki payı 2008-2021 arasında ortalama yüzde 5.8 iken, 2022’de 3.78’e düştü. 2023’te yapılan EYT düzenlemesi ile birlikte emekli sayısı artmasına rağmen bu pay ancak yüzde 4.43’e yükselebildi.
Yani son 15 yılda emekliye yapılan ödemelerin ortalama payı 1.4 puan düştü. Ortalama emekli aylıkları şu anda 15 bin TL civarında. Emekli aylıkları, bu yıl yapılacak zamla birlikte de açlık sınırının altında kalıyor.
Emekli aylıklarının GSYH’ye oranı, 2018’de yüzde 6.5, 2019’da yüzde 6.9, 2020’de yüzde 6.8, 2021’de yüzde 5.6, 2022’de yüzde 4.5 idi.
