Halka açılan 69 şirketten 37'si arz sonrası çıktığı zirvesinden en az yüzde 40 düştü

Borsa İstanbul'da son yılların gözde konusu kuşkusuz halka arzlar. Yatırımcı sayısının pandemi yılı olan 2020'den bu yana 1,5 milyondan 8,5 milyona çıkmasının en önemli nedenlerinden birisi olan halka arzlarda borsaya yeni gelen şirketlerin hisseleri ilk işlem gününden itibaren 10-15 hatta 20 tavan (yüzde 10 değer kazancı) yapma ile ün yaptı. Bu durum öyle moda oldu ki bir çok işçisi, esnafı, öğrencisi hatta ev hanımları bile halka arzlara girmeye başladı. Halka arz yönteminin eşit dağıtım olması nedeniyle satıcı da az olunca şirket hisseleri deyim yerdeyse Everest'in zirvesine çıktı. Bu durum uzun da sürdü. Ancak 2023 sonu ve bu yılki halka arzlarda vatandaşın alıştığı ve hep öyle olması gerektiğini düşündüğü bu durum gerçekleşmemeye başladı. Başta vatandaşın yatırım yapacak tasarruflarının tükenmesi olmak üzere bir çok nedenle artık halka arz edilen şirket hisselerinde o şatafatlı günler yaşanmıyor. Hatta halka arzın andından bir kaç tavan yapan hisseler geri gelmeye de başladı. Son iki yılda halka açılan 69 şirketten 5'i yatırımcısına zarar bile ettirdi. 33'ünün getirisi enflasyonun altında kaldı.

REKLAM

37 HİSSE YÜZDE 40'TAN FAZLA DÜŞTÜ

Bir çok hisse ise önemli oranda yükseldikten sonra zirveden çakılmaya başladı. 2 yılda halka açılan 69 şirketten hepsi halka arzın ardından 10-15 tavan yaptıktan sonra düşüş yaşadı. Tam 37 şirket hissesinde zirveden gerileme yüzde 40'ı geçti. 14 şirkette zirveye çıktığı fiyatı tam yarı yarıya yani yüzde 50 değer yitirdi. 2023'te halka arz olan Katılımevim ve İzdemir çıktığı zirve fiyatlarından yüzde 67 indi. Tatlıpınar Enerji ve Kaleseramik de zirvelerinden yüzde 60'tan fazla kan kaybetti. Bu yıl halka açılan Pasifik Teknoloji de çıktığı 193 liradan yüzde 56 geriledi.

YATIRIM YAPILAN TUTAR 505 YILDA ÇIKACAK

Diğer yandan iki yılda halka açılan 69 şirketten Fiyat/Kazanç oranı yüzde 505'e tırmanan Forta Bilgi, yüzde 127'ye ulaşan MHR Gayrimenkul ve yüzde 126 olan Bien Yapı dikkat çekti. Peki F/K oranı nedir? F/K oranı bir hisse senedinin piyasa fiyatının, şirketin kazancına göre ne kadar makul veya pahalı olduğunu değerlendirme imkânı sunuyor. Bu değerlendirme aracı şirketin piyasa değerinin yıllık net kârına bölünmesiyle elde edilen bir oran. Şöyle de diyebiliriz şirketin yıllık karından yola cıkarak yatırım yaptığımız tutarı kaç yılda geri alacağımızı gösteriyor bu oran. Dolayısıyla oran ne kadar yüksekse hisse fiyatının da o kadar pahalı olduğunu söyleyebiliriz. Diğer oran ise Piyasa Değeri/Defter Değeri. Bu oran şirket, öz sermayesine oranla piyasada çok mu pahalı yoksa çok mu ucuz kalmış olduğunu gösteriyor. Aynı F/K (Fiyat/Kazanç) oranında olduğu gibi, PD/DD oranında da bu oranın yüksek olması şirket hisselerinin pahalı, düşük olması ise şirket hisselerinin ucuz olduğu kanısını doğurur. Bu oran açısından bakıldığında 76 ile Pasifik Teknoloji, 12 ile Alves Kablo, 10 ile Altınay ve 9 ile Reeder Teknoloji son dönem halka açılanlar açısından en önde giden şirketlerden.