Hangi kanser türü hangi belirtilerle ortaya çıkıyor?

Aşağıda okuyacağınız belirtilerin varlığı kanser olduğunuz anlamına gelmez. Ancak her birinin ciddiye alınması gereken işaretler olduğunu bilmeniz ciddi bir hastalıktan korunmanızı sağlayabilir. Şüpheli bir durumda doktora erken başvurmanın ve tarama programlarının hayat kurtarıcı olduğunu unutmayın.

Sesinizde boğuklaşıp kalınlaşma varsa, meme başınızda içeri çekilme olduysa, derinizdeki ben ve lezyonlarda renk değişimi meydana geldiyse, sindirim sisteminizde tıkanıklık ve yediklerinizi çıkarma hissiniz varsa ihmal etmemeniz gerek. Habertürk’ten Ceyda Erenoğlu’nun, “hangi kanser türü hangi belirtileri veriyor” sorusunaİstanbul Bilim Üniversitesi Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı Başkanı, Hematoloji- Tıbbi Onkoloji UzmanıProf. Dr. Coşkun Tecimer yanıt verdi. İşte kanser türlerinin en sık görülen belirtileri…

1-Akciğer kanserinin belirtileri:

-Öksürük

-Ağızdan kan gelmesi

-Göğüs ağrısı

-Sesin boğuklaşması ve kabalaşması

2- Prostat kanserinin belirtileri:

-Erken dönemde belirti vermez.

-İleri dönemde idrar akımı yavaşlar ve zayıflar.

-Sık idrara gitme gereksinimi doğar.

-İdrarda kan görülebilir.

-Kasık lenf bezleri şişebilir.

-Ereksiyon zorluğu olabilir.

-Kemiklere yayıldığında şiddetli ağrılar meydana gelir.

3- Meme kanserinin belirtileri:

-Memede ağrısız ve geçmeyen kitle

-Meme derisinde kabarıklık ya da içe çökme

-Meme başının içeri çekilmesi

-Tek taraflı olarak meme başından kendiliğinden sıvı gelmesi

-Daha ileri dönemde kitle belirginleşip deriye uzanabilir, deride ödem ve ülserlere yol açabilir

-Koltuk altı lenf bezleri büyüyüp ele gelebilir.

4- Deri kanserlerinin belirtileri:

-Genellikle güneşe maruz kalan alanlarda deride yeni bir nodül ya da plak oluşması. Bu inci şeklinde, et renginde ya da kırmızı tonda olur.

-Derideki ben ve lezyonlarda renk değişikliği

-Ben ve lezyonlarda büyüme

-Benlerin üzerinin pütürükleşmesi, kaşıntı, ülser ve kanama olması.

5- Mide kanserinin belirtileri:

-Karın üst orta bölgesinde müphem rahatsızlık ya da ağrı

-İştahsızlık

-Erken doyma

-Sık geğirme

-Kilo kaybı

-Halsizlik ve zayıflık hissi

-Yutma güçlüğü

-Sindirim sisteminde tıkanıklık ve yediklerini çıkarma

6- Mesane kanserinin belirtileri:

-İdrarda kan görülmesi. (Ağrı çok azdır ya da yoktur.)

-Sık idrar hissi

-İdrar yapma hissi olduğu halde yapamama

-İdrar yaparken yanma

Not: Yukarıdaki belirtiler iyi huylu idrar yolu hastalıklarında da olabileceği için paniğe kapılınmamalıdır.

7- Kalın bağırsak kanserinin belirtileri:

-Karın ağrısı

-Bağırsak tıkanmasına bağlı karında gerginlik ve rahatsızlık

-Dışkılama alışkanlığında değişiklik

-Kabızlık ve ishal atakları

-Kan kaybı ve demir eksikliği anemisi

-Kilo kaybı

-Gaz ağrısı

-Dışkı çapının incelmesi

8- Tiroid kanserinin belirtileri:

-Boyunda tiroid bezinde kitle

-Başlangıç sinsi olabildiği için şişlik fark edilmeyebilir ve boynun fizik incelemesinde saptanabilir.

-Büyümenin hızlı olması durumunda hasta da fark edebilir.

-Çevre lenf bezlerine yayılması halinde bu bölgede de büyüme meydana gelir.

-Sinir basısı yaparsa ses telleri etkilenir ve seste bozulma gerçekleşir.

9- Rahim kanserinin belirtileri:

-Anormal rahim kanaması

-% 20 vakada belirti vermez.

10- Kadın yumurtalık kanseri:

-Sırt ağrısı

-Karında sıvı toplanmasına bağlı gerginlik ve şişme

-Gaz, iştah kaybı, karın ağrısı ve krampları, hazımsızlık gibi sindirim sistemi yakınmaları

-Nadiren anormal vajinal kanama

-İdrar ve dışkılama hissi uyandıran kitle basısı

-Kalça ve bacak ağrısı

HANGİ KANSERE KARŞI NE YAPILMALI?

Yukarıda anlatılan kanserler çok erken dönemlerinde belirti vermeyebilir ve sinsi başlangıç gösterirler. Bu nedenle en çok görülen ve önlenmesi ya da erken yakalanması mümkün olan bazı kanserler için tarama programları geliştirilmiştir. Diğer bazı kanserlerde ise kuşkulanılan durumlarda tetkiklere başvurulmaktadır. Aşağıda her bir kanser için ne yapılması gerektiği anlatılmış rutin tarama programına alınmayanlar ayrıca belirtilmiştir.

1- Akciğer kanseri: Anne ya da babasında akciğer kanseri olan, sigara içen ve öksürüğü olan kişilerde spiral tomografi çekilebilir.

2- Prostat kanseri: Genellikle erken dönemde belirti vermez. Bu nedenle 50 yaşından itibaren erkeklerde yılda bir kez kanda PSA dediğimiz prostat spesifik antijene bakmak gerekir. Bu bir tümör belirteci olup prostat kanserli hastalarda yükselir.

3- Meme kanseri: Küçük kitlelerin fizik incelemeyle tanısı pek mümkün değildir. Bu nedenle 40 yaşından itibaren kadınlara yılda bir kez mamografi yapılmalıdır. Gerektiğinde buna meme ultrasonografisi ve meme MR’ı eklenebilir.

4- Deri kanserleri: Yüzeyde oldukları için genellikle fark edilirler. Ancak bazen kendi gözümüzle ulaşamadığımız deri kısımları nedeniyle yılda bir kez dermatolojik inceleme yapılmalıdır. Burada saçlı deri gibi lezyonların saklanabildiği yerler de kontrol edilir. Ayrıca bizim fark edemediğimiz ben ve diğer cilt lezyonlarındaki değişiklikler dermatolog tarafından saptanabilir.

5- Mide kanserleri: Rutin check-up programı yoktur. Ancak gastrit diye geçiştirilen bazı mide rahatsızlıkları kanser belirtisi olabilir. Bu kişilere gastroskopi denilen üst endoskopik tetkik yapılmalıdır. Böylelikle yakınmaların nedeni anlaşılır. Biyopsi yapılarak kanser olup olmadığına karar verilir.

6- Mesane kanseri: Rutin çekap programı yoktur. Hastalıktan kuşkulanıldığında sistoskopi denilen tetkikle idrar kanalından mesaneye girilerek bakılır ve gerekirse biyopsi alınır.

7- Kalın bağırsak kanseri: Kalın bağırsaklardaki polipler zamanla kansere dönüşebilir ve belirti vermezler. Bu nedenle 50 yaş üzerindeki herkese periyodik olarak kolonoskopi yapılmalıdır. Bu tetkikte bir tüp ile anüsten girilerek tüm kalın bağırsak gözlenmektedir. Polip bulunursa bunlar endoskopi sırasında çıkarılır ve tedavi tamamlanmış olur. Birçok kişi kolonoskopiden çekinmektedir. Oysa ki günümüzde bu tetkikin yapılması çok kolaylaşmıştır. Tetkik sırasında hasta uyutulduğu için herhangi bir acı ya da ağrı duymamaktadır. Kansere dönüşebilen polip bulunmuşsa kolonoskopinin bir yıl sonra tekrarı gerekir. Sonucun normal çıktığı kişilerde tetkikin 3 - 10 yıl arasında tekrarlanması gerekir. Ayrıca yılda bir kez dışkıda gizli kan bakılmalıdır. Dışkıda kan bulunan kişilerde kalın bağırsak kanseri ihtimali nedeniyle bağırsaklar kolonoskopiyle incelenmelidir.

8- Tiroid kanseri: Rutin tarama programı yoktur. Kuşkulanılan durumda elle boyun muayenesi ve tiroid ultrasonografisi yapılmalıdır. Kuşkulu nodüllerden biyopsi alınmalıdır.

9- Rahim kanseri: Rutin tarama programı yoktur. Rahim kanserlerinin yüzde 20 kadarı belirti vermez. Bunlarda ‘pap smear’ denilen test yapılabilir. Bu testte rahim ağzından sürüntü alınmaktadır. ‘pap smear’ testi rahim ağzı kanserlerini oluşmadan yakalamada çok önemli bir testtir. Cinsel yaşam başladıktan sonra yılda bir kez yapılmalıdır. Buna karşın rahim kanserini yakalamada etkinliği azdır. Rahim kanserinden kuşkulanılan durumlarda ‘pap smear’a ek olarak karın bölgesinin tomografi ya da MR’ı çekilebilir.

10- Kadın yumurtalık kanseri: Rutin check-up programı yoktur. Kuşkulanılan durumlarda kanda CA-125 denilen proteine bakılarak hastalık hakkında bilgi edinilebilir. Kadın-doğum muayenesi, ultrasonografi ve MR ile yumurtalıklarda kitle olup olmadığı anlaşılır.