Balkabağından neler yapılabilir?
Şimdi tam balkabağı zamanı. Kış aylarında metabolizmanın yavaşlamasıyla birlikte vücut direnci azalır ve enfeksiyonlara açık hale gelir. Beslenmenize balkabağı eklemek faydalı olabilir.
Balkabaklı turta
Hamuru için malzemeler
• 150 gr margarin
• 1 yumurta
• 4 yemek kaşığı pudra şekeri
• 1 paket vanilya
• Yarım paket kabartma tozu
• 2.5 su bardağı un
Harcı için malzemeler
• 7 su bardağı rendelenmiş balkabağı
• 2 su bardağı şeker
• 1 su bardağı parçalanmış ceviz
Yapılışı: Kuru malzemeleri eleyerek kaba koyun. Diğer malzemeleri ekleyerek yoğurun. 15 dakika dolapta dinlendirin. Hamurun 3/4’ünü dolaptan çıkarın. Merdaneyle açıp turta kabına ve tepsiye yayın. Kabarmaması için üzerine bir tabak koyarak 175 derecede 30 dakika pişirin.
Hamur pişerken üst malzemeyi hazırlayın. 7 su bardağı rendelenmiş balkabağını 2 su bardağı şekerle tavada pişirin. İçine 1 su bardağı ceviz içini koyun. 2-3 dakika karıştırıp altını kapatın. Pişen hamuru fırından alıp, üzerine kabakları güzelce yayın. Dolaptan hamurun kalanını çıkartıp rendeleyin. Tekrar fırına verip, 10-15 dakika daha pişirin.
Kremalı balkabağı çorbası
Malzemeler
• 750 gr. Balkabağı
• 1 büyük kuru soğan
• 1 yemek kaşığı tereyağı (15 gr) /isterseniz terayağı yerine hindistancevizi yağı da kullanabilirsiniz.
• 5 su bardağı tavuk veya et suyu
• 1 patates (tercihe bağlı)
• 2 yemek kaşığı krema
• Ayıklanmış kabak çekirdeği
• Tuz
• Karabiber
Yapılışı: Balkabağının çekirdeklerini temizleyin ve kabuğunu soyuduktan sonra doğrayın. Soğan ve patatesi soyun ve doğrayın. Soğanı bir yemek kaşığı tereyağıyla bir miktar çevirin. Balkabağı ve patatesi ekleyierek bir iki dakika daha çevirin. Tavuk veya et suyunu ilave ettikten sonra tuz ve karabiberi de ekleyin. Tencerenin kapağını kapatıp, sebzeler yumuyaşayan kadar pişirin. Piştikten sonra ateşten alın ve blendırdan geçirin. 2 yemek kaşığı kremayı ekleyip karıştırın. Kabak çekirdeklerini bir tavada kısa süre ısıtın. Çıtır çıtır olan çekirdekleri servis yaparken tabaklara ekleyin.
Zeytinyağlı sinkonta
Malzemeler: 2 kg balkabağı, ayıklanmış, 3 adet büyük boy kuru soğan
Sos malzemeleri: 1 yemek kaşığı biber salçası, 1 yemek kaşığı domates salçası, Yarım su bardağı zeytinyağı, 2 yemek kaşığı elma sirkesi, 1 limon suyu, 1 yemek kaşığı un, 6-7 diş sarımsak, 1 çay kaşığı tuz, 1 yemek kaşığı kuru nane, 1 su bardağı su, 200 ml
Üzerine: 4-5 adet acı süs biberi veya kurutulmuş acı kırmızı dolmalık biber
Yapılışı: Balkabaklarını yıkayıp fazla sularını süzdürdükten sonra parmak uzunluğunda ince şeritler halinde doğrayarak fırın kabına yerleştirin, yarım ay şeklinde doğranmış soğanları kabakların üzerine serpiştirin. Sos malzemelerini derin bir kaba alıp karıştırarak kabakların üzerine dökün, kabak ve soğanların sosa bulanması için elinizle karıştırın. Acı süs biber veya acı kuru dolmalık biberleri de ekleyip fırın kabını önce fırın kağıdı, sonra folyo ile kaplayarak 5 dakika önceden 190 derece ısıya ayarlanmış fırında yaklaşık 1 saat pişirin. Bu süre sonunda folyo ve fırın kağıdını çıkartıp üzeri açık olarak yaklaşık 20 dakika daha sos koyulaşana kadar pişirin. Soğuk olarak servis edin.
Balkabaklı ekmek
Malzemeler
• 2 su bardağı un
• 1/2 çay kaşığı tuz
• 1/2 çay kaşığı kabartma tozu
• 1 çay kaşığı karbonat
• 1 çay kaşığı öğütülmüş karanfil
• 1 çay kaşığı tarçın
• 1 çay kaşığı öğütülmüş muskat
• 2 su bardağı şeker
• 3/4 su bardağı yumuşak tereyağı
• 2 büyük boy yumurta
• 450 gr balkabağı püresi
Yapılışı: Fırını 165 derecede ısıtın ve ekmek kalıplarını yağlayın. Unu, tuzu, kabartma tozunu, karbonatı ve baharatları bir kapta iyice karıştırın. Başka bir kapta tereyağını ve şekeri mikserle çırpın. Her bir malzemede çırparak sırasıyla yumurtayı ve balkabağı püresini ekleyin. Karışımın topaklaşmış ve tane tane gözükmesi gayet normaldir. Unlu karışımı da birleştirerek düşük hızda iyice karışana kadar çırpın. Karışımı ekmek kalıplarına aktarın ve 65 – 75 dakika pişirin. Somunları 10 dakika kalıplarında soğumaya bırakıp sonrasında tamamen soğuması için ızgaraya çıkarın. Ekmekleriniz ertesi güne kalırsa dilimler halinde kızartabilirsiniz.
Balkabaklı muffin
Malzemeler
• 1 su bardağı balkabağı püresi
• 1 su bardağı az yağlı süt
• 1/4 su bardağı
• 2 yemek kaşığı bal
• 1/4 su bardağı şeker
• 2 büyük boy yumurta
• 1-1/4 su bardağı mısır irmiği
• 3/4 su bardağı un
• 1 yemek kaşığı kabartma tozu
• 1/2 çay kaşığı karbonat
• 3/4 çay kaşığı tuz
• 1 çay kaşığı tarçın
• 1/4 çay kaşığı muskat
• 1/4 çay kaşığı öğütülmüş karanfil
• 4 yemek kaşığı tereyağı
Yapılışı: Fırını 200 derecede ısıtın. 12 adet muffin kalıbını yağlayın. Bir kapta balkabağı püresini, sütü, balı, şekeri ve yumurtaları karıştırın. Büyük bir kapta unu, mısır irmiğini, kabartma tozunu, karbonatı, tuzu ve baharatları karıştırın. Tereyağını ve sıvı malzemeleri de birleştirerek çırpın. Hamuru muffin kaplarına kaşık yardımıyla doldurun. 20-25 dakika fırınlayın. Fırından çıkarıp 10 dakika kalıplarında serinletin. Ilıkken tereyağıyla servis edebilirsiniz.
Cevizli kaymaklı balkabağı tatlısı
Malzemeler
• 1250 gr balkabağı, kabukları soyulmuş net ölçü
• 4 su bardağı toz şeker, yaklaşık 700 gr
• Yarım su bardağı su
Üzerini süslemek için
• 100 gr ceviz içi
• 100 gr kaymak
• 1 çorba kaşığı boziç
Yapılışı: Balkabaklarının kabuğa yakın yerlerinde yeşil bölümleri varsa kesip atın. 4-5 cm genişliğinde doğrayıp yıkayın. Geniş bir tencereye tek sıra halinde yerleştirin, üzerlerine şekeri serpin. Eğer vaktiniz varsa geceden tencerenin kapağını kapatarak sabaha kadar kabaklar suyunu bırakana kadar bekletin. Su eklemenize gerek kalmadan pişirmeye başlayabilirsiniz. Vaktim yok hemen yapmam gerekiyor derseniz üzerlerine şeker serptiğiniz balkabaklarının kenarından yarım su bardağı suyu akıtın ve tencerenin kapağı kapalı olarak kaynayana kadar açık ateşte, sonrasında kısık ateşte 1,5-2 saat kabaklar saydamlaşana kadar pişirin. Ocağı kapattıktan sonra soğuyana kadar tatlıyı tencerede bekletin. Tamamen soğuyan tatlıyı ceviz içi, kaymak ve boziç ile süsleyip, kalan şerbetinden üzerine gezdirdikten sonra servis edin.
Balkabaklı kakaolu bisküvili cheesecake
Alt taban için malzemeler
• 125 gr kakaolu bisküvi
• 50 gr tereyağı, eritilmiş
• 1 çay kaşığı tarçın
• 1 tatlı kaşığı toz şeker
Peynirli ara kat için
• 200 ml krema, en az 12 saat buzdolabında bekletilmiş
• 200 gr krem beyaz peynir
• 100 gr toz şeker
• Yarım limon suyu
• 1 limon kabuğu, rendelenmiş
Üzeri için
• 500 gr balkabağı
• 50 gr toz şeker
• 1 çay kaşığı tarçın
• 1/2 limon kabuğu, rendelenmiş
• 1/2 çay kaşığı karanfil tozu
• 1/2 çay kaşığı muskat
Süslemek için: 1 yemek kaşığı Antep fıstığı ezmesi
Yapılışı: Bisküvileri toz haline gelene kadar blenderden geçirin, eritilmiş tereyağı, tarçın ve toz şekeri ekleyip karıştırın. Bisküvi karışımını tek porsiyonluk cam kaselere pay edip küçük bir bardağın tabanıyla hafifçe bastırarak sabitleştirin ve buzdolabına kaldırın.
Peynirli ara kat için; Krema ve toz şekeri derin bir kaba alarak mikser ile 4 - 5 dakika çırpın, krem beyaz peynir, limon suyu ve rendelenmiş limon kabuğunu ekleyerek pürüzsüz kıvam alana kadar iyice çırpın. Peynirli karışımı bisküvi karışımın üzerine eşit oranda pay edin ve buzdolabına kaldırın.
Bal kabağı püresi için; 500 gr ayıklanmış bal kabağını 3 - 4 cm ilk dilimlere ayırıp fırın kağıdı serilmiş tepsiye tek sıra halinde yerleştirin. 190 derecede önceden ısıtılmış fırında yumuşayana kadar yaklaşık 40 dakika pişirin. Fırından çıkardıktan sonra blenderden geçirin. Toz şeker, tarçın ve rendelenmiş limon kabuğu ekleyerek karıştırın. Tamamen soğuyunca kaselerdeki peynirli karışımların üzerlerine pay edin. Buzdolabında 3 - 4 saat veya bir gece dinlendirdikten sonra Antep fıstığı ezmesiyle süsleyerek soğuk olarak servis edin.
Balkabaklı puding
Malzemeler
• 1 kg balkabağı
• 1,5 su bardağı şeker
• 4 adet ceviz (kabuksuz)
• 1 kaşık tahin
Krema için malzemeler
• 2 su bardağı süt
• 6 yumurta sarısı
• 1/2 su bardağı şeker
• 1/3 su bardağı mısır nişastası, elenmiş
• 1.5 çay kaşık vanilya
• 3.5 çorba kaşığı tereyağı
Yapılışı: Soyulmuş balkabağına şeker ilave edilerek 1 gün dinlendirelim. Sonrasında balkabağını ocağa alarak kısık ateşte suyunu çekip yumuşayıncaya kadar pişirelim. Piştikten sonra blenderda çekilerek püre haline getirelim.
Kremanın yapılışı: Orta boy başka bir tencerede (ateşin üzerinde değil) yumurta sarılarını, şekeri ve mısır nişastasını çırpın. Hızlıca çırpmaya devam ederken azar azar kaynar sütün 1/4 su bardaklık kısmını ekleyin (bir defada eklemeyin ve çırpmayı bırakmayın yoksa yumurta sarıları sütün ısısından pişip topak topak olacaktır). Yine çırpmaya devam ederek sütün geri kalanını ekleyin. Orta boy ateşin üzerine alarak hiç durmadan ve güçlü bir şekilde kaynama noktasına gelene kadar çırpmaya devam edin. Kaynamaya başladıktan sonra 1-2 dakika daha çırpıp ateşten alın. Vanilya özütünü ekleyin ve tekrar karışana kadar çırpın. 5 dakika bekletip ılınmasını sağlayın. Ardından tereyağı parçalarını yavaş yavaş ekleyip tamamı eriyene kadar çırpmaya devam edin. Puding bardağımızın en altına kabak tatlısı püresi onun üstüne krema tekrardan kremanın üstüne de kabak tatlısı püresi eklenir. Ve kat kat güzel bir görüntü elde edilir. Tatlının en üstüne tahin, ceviz ya da fındık kırığı konularak servis edilir.
Balkabaklı dondurma
Malzemeler: 1 litre süt, 10 adet yumurta sarısı, 200 gr şeker, 200 gr balkabağı püresi
Hazırlanışı: Sütü kaynaması için ocağa koyun. Yumurta sarısı ve şekeri iyice karıştırın. Yumurtalı karışımını süte hızlıca karıştırarak ekleyin ve sütü kısık ateşte tahta kaşıkla sağa sola, öne geriye ritmik hareketlerle karıştırın. Karışım koyulaşmaya başlayınca tencereyi ateşten alın ve balkabağı püresini eklyerek karıştırın. Daha sonra buzun ya da soğuk suyun üstünde soğutun. Soğuduktan sonra blender yardımı ile homojen hale getirin. Daha sonra bir kaba koyup soğutucuya alın ve her 20 dakikada bir hızlıca karıştırıp soğutucuya yerleştirin. 4-5 kez bu işlemi yaptıktan sonra kıvam alıncaya kadar soğutucuda bekletin.
Kabak tatlısı
Malzemeler
• 2 kg balkabağı (ayıklanmış hali 2 kg olacak)
• 800 gr toz şeker
• 2 kahve fincanı su
• 2 çorba kaşığı limon suyu
• Ceviz
• Kaymak
Yapılışı: Bir gece önceden kabakları ayıklayın, yıkayın, pişireceğiniz tencereye koyun, üstünü şekerle kapatın. Sabahleyin su ilave ederek tencereyi önce harlı ateşe kaynamaya bırakın, sonra ateşi kısın kabakları pişirin. Dağılmamasına dikkat edin. Pişirdiğiniz kabakları delikli kepçeyle servis tabağına alın. Tencerenin dibinde kalan suyu kaynatın. Koyulaşınca limon suyu ekleyin. Bir iki taşım daha kaynatın. Tabağa dizdiğiniz kabakların üzerine kaynattığınız şurubu ilave edin. Ceviz ve kaymakla servis yapın.Not:Süslemek için küçük bir parça balkabağını dilimleyin ve buharda az haşlayın. Zedelememeye dikkat ederek tereyağı koyduğunuz bir tavada bir miktar şekerle karamelize edin. Soğuyunca dilediğiniz şekillerde kesin, kaymak ve cevizle beraber tatlıyı süsleyin.
Şekersiz balkabağı püresi için: Bulabildiğiniz küçük bir balkabağını ortadan ikiye bölün. Fırın tepsinizi yağlı kâğıtla kaplayın. Balkabağının kesik kısmını kâğıdın üzerine yerleştirin. 220 derece ısıttığınız fırında içi yumuşayıncaya kadar pişirin. Soğumasını bekleyin. Çekirdekleri çıkarın ve iri bir kaşıkla kazıyarak yumuşamış balkabağını blender’a alın. Püre haline getirin.
Balkabağı pastası
Malzemeler
• 400 gr Selanik gevreği
• 250 gr oda sıcaklığında tereyağı
• 2 kg balkabağı
• 500 gr şeker
• 1 su bardağı kırılmış ceviz
• Toz kremşanti
• Süt
Hazırlanışı: Selanik gevreğini rondodan geçirin. Tereyağı ile yoğurun. Kabakları yıkadıktan sonra küçük doğrayın. Şekerle birlikte iyice yumuşayana kadar pişirin. Çatalla ezerek püre haline getirin. İri çekilmiş cevizle karıştırın. 15-20 cm çapında kase formunda bir kabı mutfak naylonuyla kaplayın. İçine balkabağı karışımı koyun. En üste Selanik gevreğiyle hazırladığınız hamuru yine bir mutfak naylonunun üzerinde kabın boyutuna göre açarak yerleştirin. Buzlukta dondurun. Servis yaparken servis tabağınıza ters çevirin ve sütle katı bir şekilde hazırladığınız kremşantiyle dilediğiniz gibi süsleyin.
Izgara balkabaklı salata
Malzemeler
• 300 gr balkabağı
• Mini marul
• 2 orta boy havuç
• 1 çorba kaşığı şekersiz balkabağı püresi
• 1 çorba kaşığı pirinç sirkesi
• 2 çorba kaşığı balzamik sirke
• 1 çorba kaşığı ballı hardal
• 1 tatlı kaşığı toz şeker
• 8 çorba kaşığı sızma zeytinyağı
• 1 tatlı kaşığı tuz
• Yarım tatlı kaşığı karabiber
• Parmesan peyniri
Hazırlanışı: Balkabağını ince kibrit boyutunda dikdörtgenler olarak dilimleyin. Hafifçe zeytinyağına bulayıp tost makinesinde pişirin. Sosu için; havuçları iri doğrayın ve tüm malzemeyi bir blender yardımıyla püre haline getirin. Sosunuz çok katıysa suyla açabilirsiniz. Bu sosu göbek marul ve rende parmesan peyniri ile hazırladığınız salatanızın üzerine dökün. Izgara balkabaklarıyla servis edin.
Balkabağı ve beyaz peynirli çıtır ekmekler
Malzemeler
• 250 gr balkabağı
• 1 orta boy patates
• Tost ekmeği
• Beyaz peynir
• 1 yemek kaşığı ince kıyılmış frenk soğanı
• 1 yemek kaşığı ince kıyılmış maydanoz
• 50 gr tereyağı
Hazırlanışı: Balkabağını ve patatesi yumuşayana kadar buharda haşlayın. Ezin ve tel süzgeçten geçirin. Buzdolabında bekletin. Tost ekmeğinin kenarlarını kesin ve dilediğiniz gibi minik şekiller verin. Tereyağını frenk soğanı ve maydanozla karıştırın. Ekmeklerin üzerine sürün ve 175 derece ısıtılmış fırında üzeri kızarana kadar pişirin. Balkabağı püresini krema sıkma torbasına koyup ekmeklerin üzerine paylaştırın. Beyaz peyniri minik küpler halinde doğrayın.
Kuzu etli balkabağı yemeği
Malzemeler
• 750 gr balkabağı
• 2 yemek kaşığı tereyağı
• 1 yemek kaşığı sıvı yağ
• 250 gr kuşbaşı kuzu eti
• 2 su bardağı nuar suyu
• 1 yemek kaşığı pirinç
• 2 tatlı kaşığı tuz
• Yarım tatlı kaşığı karabiber
Hazırlanışı: Tereyağı ile sıvı yağda etleri kavurun. İyice renk almalarını sağlayın. Balkabağını irice kuşbaşı doğrayın. Tencereye ilave edin onları da çok öldürmeden kavurun. Nuar suyu, pirinç tuz ve karabiberi ekleyin. Kısık ateşte etler yumuşayana kadar pişirin. Gerekirse biraz daha nuar suyu ekleyin. Balkabağına baharat yakışıyor. Pişmesine yakın 1 fiske tarçın ve yarım tatlı kaşığı muskat ilave edin.
Karamelize balkabağı küpleri
Malzemeler
• 250gr balkabağı, soyulup 2x2 cm küp halinde doğranmış
• 100gr toz şeker
• 3 adet tane karanfil
• 300 gr su
Yapılışı: Balkabaklarını bir tavaya suyu ve şekeri ekleyin, arada hafif hafif sallayarak pişmelerini suyu çekmelerini sağlayın, su çekilince şeker karamelize olacak dikkatli olarak tavaya yapışıp parçalanmadan alıp kenarda bekletin.
BALKABAĞININ FAYDALARI
Kış aylarında metabolizmanın yavaşlamasıyla birlikte vücut direnci azalmakta ve enfeksiyonlara daha açık hale gelmektedir. Soğuk havalardan cilt sağlığı da kendi payına düşeni alır; daha çok kurur, rengini ve pırıltısını kaybeder. Halsizlik ve yorgunluk şikayetleri de tam olarak bu dönem artar. Vücudunuzda bu değişikleri gözlemlemeye başladıysanız günlük beslenme listenize bal kabağını ekleme vakti gelmiş demektir. Süper besin olarak adlandırılan bal kabağının faydaları şu şekilde sıralanabilir:
• Yüksek oranda alfa ve beta karoten içerir. Bu karatenodiler antioksidan özellikleri nedeniyle savunma sisteminin en büyük yardımcılarındandır.
• Güçlü bir A vitamini kaynağıdır ve içeriğindeki zeaksantin isimli karotenoid ile göz sağlığının korunmasına yardımcı olur.
• C vitamini bakımından zengindir. C vitamini vücudu mikroplara, patojenlere karşı savunan beyaz kan hücrelerinin üretimini uyararak vücut savunmasına destek olur. 1 porsiyon Balkabağı (100 gr) yetişkin bir bireyin günlük C vitamini ihtiyacının yüzde 35’ini karşılar.
• İyi bir lif kaynağı olan bal kabağı, hem kalp hem de bağırsak sağlığı açısından büyük önem taşır. Yarım fincan bal kabağı 3 gramın üzerinde lif içerir. Yüksek oranda lif tüketimi kolesterol seviyesinin düşmesine dolayısıyla kalp sağlığının korunmasında; bağırsak hareketliliğinin düzenlenmesi ile de kolon kanseri riskinde azalmada büyük bir role sahiptir. Lif tüketiminin artması ile tokluk süresi uzar.
• Yaşlanma etkilerini geciktirir.
• Cildinizin yaz aylarındaki gibi ışıldamasında büyük bir destekçidir. İçeriğinde yüksek miktarda bulunan karotenoidler diyet yağı ile birlikte tüketildiğinde ciltte pigmentasyona neden olduğu için cildin daha canlı görünmesini sağlar.
• C vitamini ile kolajen üretimini destekleyerek cildin daha genç görünmesine yardımcı olur.
• Sağlığa sayısız faydası bulunan Omega 3’ün bal kabağında da mevcut olduğu unutulmamalıdır.
• İçeriğindeki kalsiyum, manganez, magnezyum, bakır, demir ve fosfor ile kemik dokularındaki hasarın iyileştirilmesine, kemik gelişimine destek olur ve böbrek taşı oluşumunu engeller.
• Bal kabağı içerdiği L-tryptophan isimli madde ile depresyon gibi ruh sağlığı hastalıklarına karşı oldukça etkili olur.
• Potasyum bakımından da oldukça zengin olan bu süper besin kan basıncının düzenlenmesine yardımcı olur. Potasyum; kan damarları ve arterlerin gevşemesini sağladığı için kalpteki stres azalır ve kan basıncı düşer. Ayrıca potasyum; hücre ve dokulardaki sıvı dengesinin düzenlemesini de sağlar.
• B1, B3, B6, Pantotenik asit gibi birçok vitamini; folik asit, fosfor, demir gibi minerali yapısında bulunduran bal kabağına bu kış beslenmenizde mutlaka yer açın. İçeriğindeki vitamin-minerallerle hem bağışıklık sisteminizi güçlendirin, hem metabolizmanızı hızlandırın hem de sağlıklı bir cilde sahip olun.