Toksik ilişki nedir? İlişkinizin toksik olup olmadığını nasıl anlarsınız?

Evlilik ve arkadaşlık ilişkilerindeki şiddet, manipülasyon ve güvensizlik gibi sorunlar, toksik ilişkilerin en yaygın belirtileri arasında yer alıyor. Peki, bu tür ilişkilerin en belirgin özellikleri nelerdir ve nasıl çıkılır? İşte detaylar...

Giriş: 19.03.2025 - 11:30 Güncelleme: 19.03.2025 - 11:30

Birçok kişi, ilişkilerindeki zararlı dinamikleri fark etmeden uzun süre devam edebiliyor. Toksik ilişkiler, kişinin özsaygısını zedelerken, duygusal sağlığını da ciddi şekilde etkileyebiliyor.

Toksik ilişkiler, size iyi gelmek yerine tutarlı bir şekilde kötü hissettiren, kendi değerinizden şüphe ettiren ve kendinize dair olumlu algılarınıza zarar veren ilişkilerdir. Bu ilişkiler “zehir” gibidir, ilişki içindeki kişiler kontrol ve manipülasyona başvurarak birbirlerini dibe çekme eğilimindedir.

Sağlıklı bir ilişkinin en önemli bileşenlerinden biri güvendir. Toksik ilişkide birlikte olduğunuz kişinin beklentilerinizi karşılamaya çalıştığını, sizin iyiliğinizi istediğini göremezsiniz. Bütün bu nedenler yüzünden güven duygusunu yaşayamazsınız. Yaşanan bu güven eksikliği, ilişkinizde sürekli olarak günlük çatışmalara yol açabilir.

REKLAM

Yüksek kıskançlık yaşamak toksik ilişkinin genel özellikleri arasında yer alır. Belirli bir seviyede yaşanan kıskançlık ilişkilerde normal bir durum olarak değerlendirilir. Mesela birlikte olduğunuz kişinin farklı bir kişiyle flört edercesine davranması makul bir kıskançlıktır. Öte yandan buluttan nem kaparcasına yaşanan bir kıskançlık toksik ilişkilerde yaşanır.

Toksik ilişkinin genel özellikleri arasında bağlanma kaygısı da bulunur. Sağlıklı bir ilişkide kişi güven duymanın ardından karşısındaki kişiye bağlanmak ister. Kendinizi güvende hissetmediğiniz bir ilişkide, terk edilme korkusu yaşarsınız. Bağlanma ve reddedilme korkusu her an yanınızdadır. Bu etkenler sizin düşük özsaygı hissi yaşamanıza da neden olabilir. Mesela ilşki yaşadığınız kişiye karşı sizi her an aldatacakmış gibi hissedebilirsiniz ve bu tip benzeri hisler zamanla takıntı haline gelebilir.

- Kendinizi ilişki içerisinde bitkin ve çaresiz hissetmek

- Aldığınız kararların ve davranışlarınızın korku, öfke, suçluluk duygusuyla ortaya çıktığını fark etmek

- İhtiyaçlarınızın göz ardı edildiğini hissetmek

- Partnerinizi üzmekten korktuğunuz için hareketlerinize çok fazla dikkat etmek

- Partnerinizden gelecek tepkilerden dolayı sürekli korku duymak

- Kendinizi sık sık kullanılmış, sömürülmüş veya hor görülmüş hissetmek

- Sürekli olarak kandırıldığınızı, size yalan söylendiğini hissetmek

- Karşınızdaki kişinin ruh halinde büyük ölçüde düzensizlik görmek

- Sınırlarınızın ihlal edildiğini düşünmek

- Özellikle sözel taciz içeren, manipülatif, aşağılayıcı, kontrol edici, şantajcı veya cezalandırıcı bir duygusal istismar deneyimlemek

REKLAM

Toksik ilişki iki anlamda da bağımlılığa neden olabilir. Bu nedenle toksik bağımlılık ve ilişki içindeki rolünü anlamak büyük önem taşır.

Birincisi toksik ilişki nedeniyle özsaygınızı kaybederek karşınızdaki kişiye tamamen bağımlı hale gelebilirsiniz. Artık sizin hayatta ne istediğinizin bir anlamı yoktur. İlişkinizi sürdürmek için her zaman partnerinizin isteklerini yerine getirmeye devam edersiniz ve bu durum bir bağımlılığa işaret eder.

İkincisi, yaşadığınız stres yüzünden rahatlamak için alkol, sigara, uyuşturucu gibi alışkanlıklara yönelebilir ve bu tip şeylerin bağımlısı olarak sağlığınıza çok ciddi şekilde zarar verebilirsiniz. Bağımlılık hayatınızdaki diğer tüm ilişkilerin de bozulmasına ve iyice yalnız kalmanıza neden olabilir.

Bu sebeple her iki anlamdaki bağımlılıklarınıza karşı uyanık olmalısınız.

REKLAM

Mutsuzluk ile birlikte özgüven kaybı ve toplumdan soyutlanma gibi etkileri bulunan toksik ilişkiden kurtulmak zor olabilir. İlişkiye yaptığınız yatırım ve karşı tarafa duyduğunuz sevgi karar almanızı zorlaştırabilir. Bu durum, kendinizi başarısız hissetmenizi sağlayabilir. Ancak, yeterli emeği verdiğinizi düşünüyor ve karşılığını alamıyorsanız, sağlığınız için kurtulmanız gerekir. Toksik ilişkiden kurtulmanın yolları;

- Sağlıklı bir ilişkide olmadığınızı kabullenmek,

- Duygulara şüpheyle yaklaşmak yerine kulak vermek,

- İlişki içerisinde kalmanıza değip değmeyeceğini gerçekçi bir şekilde değerlendirip bulunduğunuz duruma daha mantıklı bakmak,

- Ekonomik kaygılar gibi nedenlerden dolayı ilişkiye devam etmek yerine eksiklikleri gidermek,

- Yakın arkadaşlarının ya da aile üyelerinin desteğini almak,

- Suçluluk duygusunu tetikleyen durumları tespit edip anlamak ve kendilerine şefkatle yaklaşmak,

- Kendinize dinlenmek için zaman vermek, sevdiğiniz aktiviteleri yapmak ve düşüncelerinizle baş başa kalmak.

Toksik ilişki sonrası öz bakımınıza ilgi göstermek ve kendinize iyi davranmak, iyileşme sürecini hızlandırabilir. Arkadaş ve ailelerden destek alarak yalnızlık hissini giderebilirsiniz. Yeni bir ilişkiye başlamak istediğiniz zaman temkinli ilerlemeniz doğal bir durumdur.

REKLAM

Bu süreçte üzüntü, öfke, kaygı, endişe, korku gibi duygularınızla barışın. Bu fuyguların normal duygular olduğunu anlamak, iyileşme sürecine pozitif bir başlangıç yapmanızı sağlar.

Hafif sporlar ya da diğer fiziksel aktiviteler, dengeli beslenme, kafi miktarda uyku, duygu durumunuzu düzelterek yaşadığınız stresi azaltır. Düzenli egzersiz, mutluluk hormonu olarak da bilinen endorfin salınımını arttırır ve toksik ilişki sonrası iyileşme sürecini hızlandırır.

Toksik ilişki sonrası yeni bir hobi veya ilgi alanı edinmek, zihninizi meşgul eder. Böylece olumsuz düşüncelerden arınmanızı destekler.

REKLAM

Kitap okuyarak, eğitim durumunuzu geliştirerek, yoga, meditasyon gibi teknikler kullanarak kişisel gelişiminizi arttırın. Böylece hem özgüveninizi artar hem de geleceğe dair olumlu bir düşünce sistemi geliştirirsiniz. Bu da toksik ilişki sonrası iyileşme sürecinin hızlı ilerlemesini sağlar.

Gelecekte sağlıklı ilişkiler kurabilmek için sınırlarınızı belirleyin ve bu sınırlara saygı duyulmasını sağlayın. Bundan sonraki ilişkilerinizde kendi iyiliğinizi önceliklendirmenin, toksik bir ilişkiden sonra iyileşme sürecinde kritik öneme sahip olduğunu unutmayın.

Görsel Kaynak: shutterstock/istockphoto