İran'ın, İsrail'e saldırıda kullandığı Hayber füzesinin özellikleri

İran, İsrail'e yaklaşık 300 dron ve füzeyle saldırdı. Füzeler yaklaşık 1000 kilometre kat edip üç ülke geçerek İsrail'e ulaştı. Peki Irak, Suriye ve Ürdün'den geçerek İsrail'e ulaşan bu balistik füzenin özellikleri neler? Bu füzelere adını veren Hayber'in tarihte yaşanan hangi olaya karşılık geliyor?

Giriş: 15.04.2024 - 23:10 Güncelleme: 16.04.2024 - 00:06

İran, 7 yetkilisinin öldürülmesinin ardından 13 Nisan'da İsrail'e misilleme saldırı düzenledi. Bu saldırıda insansız hava araçlarının yanı sıra çok sayıda balistik füze kullanılması dikkat çekti.

İran basınında, saldırıda Negev'deki askeri üssün Hayber füzesiyle vurulduğu haberi geçti.

Peki Irak, Suriye ve Ürdün'den geçerek İsrail'e ulaşan bu balistik füzenin özellikleri neler?

Washington Enstitüsü adlı düşünce kuruluşunda uzman olan Farzin Nadimi, füzenin 25 Mayıs 2023'te İran Savunma Bakanı Muhammed Rıza Aştiyani tarafından tanıtıldığını ifade etti.

Washington Enstitüsü'nün internet sitesinde yayımlanan yazıya göre, Hürremşehr-4 adıyla da bilinen orta menzilli balistik füze, İran'ın en gelişmiş sıvı yakıtlı balistik füzesi konumunda.

REKLAM

Yazıda Hayber'in, tasarımı ve tahrik sistemiyle dikkat çektiği savunuldu.

Adını, İran ve Irak sınırında Dicle ve Fırat'ın birleşmesiyle oluşan Şattülarap adlı nehirden alan tahrik sistemi, bir ana motor ve itme vektörüne sahip iki küçük motordan oluşuyor.

Bu, karmaşık ve arıza çıkarmaya meyilli bir ateşleme sistemi olmayan bir tahrik sistemi anlamına geliyor. Nedimi, İngilizce'de Arvand denen tahrik sisteminin kıtalararası balistik füzelerde de kullanılabileceğini vurguladı.

Bununla birlikte İran uzmanı, Hayber'de de kullanılan hipergolik yakıtların ve oksitleyicilerin daha fazla itme enerjisi ürettiğinin ve daha küçük tanklarda depolanabileceğinin altını çizdi.

Hipergolik yakıtlar ve oksitleyiciler ayrıca füzedeki tanklarda yıllarca stabil kalabiliyor. Böylece füzelerin fırlatılmadan hemen önnce yakıt doldurulması gerekliliği ortadan kalkıyor ve hazırlık süresi önemli ölçüde kısalıyor.

REKLAM

Örneğin Sovyetler Birliği'nin ürettiği Scud adlı sıvı yakıtlı balistik füzenin fırlatılması yaklaşık 60-90 dakika sürüyordı. Hayber'de bu süre yaklaşık 15 dakikaya indi.

Nedimi'ye göre bu tür özelikler, Hürremşehr'i hem taktik hem de stratejik füzeye dönüştürdü.

İran Savunma Bakan Vekili General Seyyid Mehdi Farahi de geçen sene yaptığı açıklamada Hürremşehr-4'ü, ülkenin en gelişmiş balistik füzesi diye nitelemişti. Farahi, füzelerde “nokta atışı” doğruluk olduğunu ve kaçış manevralarının yapay zekayla gerçekleştiğini söylemişti.

Devrim Muhafızları Ordusu'na göre Hürremşehr4'ün hızı 16 mach'a kadar çıkabiliyor.

İran şimdiye kadar Hürremşehr'in farklı türde savaş başlıkları taşırken sergiledi. Bunlar arasında nükleer savaş başlığı da var.

İran Devrim Muhafızları Hava Kuvvetleri Komutanı Tuğgeneral Emir Ali Hacızade, Hayber'in menzilinin 2 bin kilometreyi bulduğunu bildirdi. Füzenin 1,5 ton savaş başlığı taşıyabildiği de açıklandı.

REKLAM

İran uzmanı Nadimi, Hayber adının Medine'deki bir yerleşimden geldiğini belirtti. Hayber’in İslam ordusu tarafından fethedilmesi; 629 yılında Müslümanlar ile Yahudiler arasında gerçekleşen Hayber Muharebesi’nin neticesinde gerçekleşti.

İslam ordularına Hz. Muhammed ve Hz. Ali’nin komutanlık yaptığı bu muharebede, sayıları yaklaşık 15 bine ulaşan Yahudi ordusu teslim olmak zorunda kaldı ve Hayber, Müslümanlar tarafından fethedildi.

İran geçen sene Fettah-2 adlı hipersonik füzesini de tanıttı. Hipersonik başlık taşıyabildiği de açıklanan Fettah-2'nin menzilinin 1500-1800 kilometreyi bulduğu bildirildi.

Hipersonik başlık, füzenin saatte 6400 kilometre hıza ulaşmasını ve manevra yapmasını sağlıyor. Böylece füzeler hava savunma sistemleri tarafından tespit edilemiyor.

Hala geliştirme aşamasında olan Fettah-2'nin ileride daha fazla versiyonunun üretilmesi bekleniyor.

*Haberin görselleri AP tarafından servis edilmiştir, arşivdendir.