İzmir'deki elektrik akımı faciası: Bilirkişi ön raporunda ihmaller zinciri

GÖZALTI KARARI VERİLENLER ARASINDA 1'İ DAİRE BAŞKANI, 9'U İZSU, 20'Sİ DE GDZ ELEKTRİK ÇALIŞANI VAR

Bakan Tunç'un gözaltı kararını duyurmasının ardından İzmir İl Emniyet Müdürlüğü Asayiş Şubesi Cinayet Büro Amirliği ekipleri, haklarında gözaltı kararı bulunan 29 şüpheliyi yakalamak için çalışma başlattı.

Gözaltı kararı verilen 9 İZSU Genel Müdürlüğü çalışanından birinin daire başkanı olduğu, diğer 20 kişinin ise GDZ Elektrik çalışanı ve yetkililerinden oluştuğu belirtildi.

29 şüpheliden aralarında bir daire başkanı ve elektrik dağıtım şirketi yetkililerinin de bulunduğu 15'i emniyete getirildi.

YÖNETİCİLER DE VAR

Gözaltına alınan şüpheliler, sağlık kontrolünün ardından İl Emniyet Müdürlüğü Asayiş Şubesine getirildi.

Burada parmak izi alınan şüpheliler, ifadeleri alınmak üzere Cinayet Büro Amirliğine sevk edildi.

Gözaltı işlemi tamamlanan şüphelilerin arasında İZSU Kanal Daire Başkanı B.K, Gdz Elektrik Ege Bölge Müdürü ve Operasyon Yetkilisi A.S. ile işletme yöneticisi K.A.F'nin de bulunduğu öğrenildi.

Diğer şüphelilerin yakalanması için çalışmalar sürüyor.

İZMİR BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ'NDEN AÇIKLAMA

İzmir Büyükşehir Belediyesi'nden yapılan yazılı açıklamada, iki kişinin elektrik akımına kapılarak yaşamını yitirmesi sonrası yetkili personel tarafından elektrik tesisatının kontrol edildiği, aydınlatma tesisatı kablolarında enerji olmadığının teyit edildiği belirtildi.

Olayın nedenlerinin en kısa sürede tespit edilmesi ve tekrarını önleyecek çalışmaların hızla hayata geçirilmesinin temenni edildiği açıklamada, şu ifadelere yer verildi:

"Bölgede belediyemizin yürüttüğü ve elektrik hattında oluşabilecek kaçakla ilişkilendirilebilecek bir altyapı çalışmasından söz edilemeyeceği ortadadır. İZSU Genel Müdürlüğünün olaya ilişkin teknik raporunda da 2024 yılı ocak ayında ihaleli işler kapsamında bölgede yüklenici firma tarafından 3 adet yağmur suyu ızgarası yaptırıldığı, imalatlar sırasında Gdz Elektrik AŞ'den gözlemci talebinde bulunulduğu, imalatların gözlemci nezaretinde gerçekleştirildiği belirtilmektedir. Raporda yapım çalışmalarından sonra Gdz Elektrik AŞ tarafından yağmur suyu ızgarası yanında elektrik hatlarında bakım onarım çalışması yapıldığı hatta vatandaşlar tarafından Gdz Elektrik AŞ’ye anılan bölge için 2 defa arıza kaydı açtırıldığı ifade edilmektedir. Ayrıca kabloların üzerinde 2 farklı noktada onarım gerçekleştirildiği, Gdz Elektrik AŞ'ye ait elektrik hatlarının yapım tekniğine aykırı olarak zeminden 23 santimetre aşağıda döşendiği de fotoğraflarla belgelenmektedir."

KONAK BELEDİYE BAŞKANI: KAZA DEĞİL CİNAYET

Konak Belediye Başkanı Nilüfer Çınarlı Mutlu da facianın yaşandığı Enver Dündar Başar Sokak'ta incelemelerde bulunarak açıklama yaptı.

Mutlu, gazetecilere yaptığı açıklamada 2 kişinin yolda yürürken elektrik akımına kapılarak ölmesinin affedilecek bir yanının olmadığını söyledi.

Mutlu, olayın neden gerçekleştiğinin tespit edilmesi için çalışmaların yapıldığını belirterek, "Buna kaza demeyeceğim, bu cinayetin niçin olduğunu ortaya çıkarmaya çalışıyor insanlar, teknik adamlar. Biz de onu bekliyoruz. Sorumlularının peşine düşeceğiz. Hiçbir zaman da ölen yurttaşlarımızın haklarını aramayı bırakmayacağız." ifadelerini kullandı.

Bir soru üzerine Mutlu, bölgedeki elektrik hattının standartlara çok uymayan bir derinlikte yapıldığını iddia ederek, "80 santim derinlikte olması gereken kablolar, gördüğümüz kadarıyla 30 santimde ve üzerinde de yeterince bir izolasyon yok gibi görünüyor. Ama tabii ki konunun uzmanları raporlarını hazırlayıp sunduğunda, gerçekten bu ihmali kimin yaptığını, nasıl yaptığını ortaya çıkaracaklar." dedi.

ELEKTRİK DAĞITIM ŞİRKETİNDEN AÇIKLAMA

Facianın ardından bir açıklamada Gdz Elektrik'ten geldi.

Bölgedeki elektrik şebekesi üzerine ilgili altyapı kuruluşu (İZSU) tarafından kendilerine bilgi verilmeden ve onay alınmadan yağmur suyu ızgaraları yapıldığını, bunun şebekeye zarar verdiğini savundu.

Şirketten yapılan açıklamada, sağanak sırasında İnanç Öktemay ve Özge Ceren Deniz'in elektrik akımına kapılarak vefat etmelerinin ardından yetkili kurumlarca yürütülen olay yeri incelemelerinin tamamlandığı ifade edildi.

Olayın geçtiği bölgeye dair son 6 ayda kendilerine CİMER, çağrı merkezi veya sosyal medya yoluyla herhangi bir şikayet gelmediğinin ifade edildiği açıklamada, "Bölge sakinlerinin konuşmalarında uzun süredir iletildiği söylenen şikayetler, doğrudan sorumlu olan diğer kurumlara yapılmıştır. Öte yandan 9 Ocak tarihinde bölgeden farklı bir şebeke unsuruna ilişkin arıza kaydı alınmış ve ekipler tarafından sorun çözülerek kayıt kapatılmıştır." denildi.

Şebeke derinliğinin mevzuatlara uygun olmadığına yönelik iddialara da dikkat çekilen açıklamada, şu ifadelere yer verildi:

"5 Ocak’ta ilgili altyapı kuruluşu (İZSU) tarafından bilgi verilmeden ve onayımız olmaksızın bölgedeki elektrik şebekemiz üzerine üç yeni yağmur suyu ızgarası yapıldığı belirlenmiştir. Bu işlem öncesinde, sırasında veya sonrasında kurumumuzdan herhangi bir gözlemci talebinde kesinlikle bulunulmamıştır. Şebekemize zarar verildiği 13 Temmuz 2024 tarihinde yetkili kurumlar tarafından yapılan incelemeler sırasında da açıkça görülmüş ve kayıt altına alınmıştır.

Ek olarak çalışmalar sırasında yer altında bulunan elektrik kablolarımızın konumunun müdahalelerle değiştirildiği görülmektedir. Gerçekleştirilen bu çalışmaların kurumumuza hiçbir şekilde bilgi aktarılmadan yapıldığını bir kez daha vurgulamak isteriz."

Açıklamada yerel bir gazetenin 19 Ocak 2019'ta bölgedeki elektrik kaçağını haberleştirmesiyle ilgili de bilgi verildi.

Yayımlanan haber üzerine ekiplerin bölgeye müdahalede bulunduğu ve sorunun hızlıca giderildiğinin belirtildiği açıklamada, aynı gazetenin 21 Ocak 2019 tarihinde sorunun çözüldüğüne dair bir haber de yayımladığı kaydedildi.

BİLİRKİŞİ ÖN RAPORU AÇIKLANDI

Soruşturma sürerken faciaya ilişkin bilirkişi incelemesi sonucu hazırlanan ön rapor da ortaya çıktı.

Bilirkişi incelemesine ilişkin teknik detayların yer aldığı raporda, bir besleme devresine ait kablonun yağmur tahliye mazgalı altına sıkıştığı ve yalıtımının zedelendiği, ölümlere bu bölümdeki faz toprak arızasının neden olduğu belirtildi.

"DERİNLİĞİN NORMALDE 60 İLA 80 SANTİM OLMASI GEREKİYORDU"

Besleme devrelerine ait kabloların zeminden 36 ila 45 santimetre derinlikte olduğu, temasın olduğu noktada ise bu derinliğin 15 santimetreye kadar gerilediği neredeyse mazgalın kalınlığıyla aynı seviyeye geldiğinin vurgulandığı raporda, ilgili yönetmeliğe göre ise bu derinliğin normalde 60 ila 80 santimetre olması gerektiğine dikkat çekildi.

Raporda şu ifadelere yer verildi:

"Kablo derinliğinin 15 santimetreye düştüğü noktada, bu kadar küçük gömülme derinliğine neden olan etken; rögar kapağı bitişiğinden geçirilen beyaz renkli drenaj borusunun kabloları kapağa doğru yükseltmesi ve bu arada kablo koruyucu borunun bu bölümde iptal edilmiş olmasıdır. İZSU uygulamalarının sonucu olan bu durumun kazanın asli nedenlerinden biri olduğu kanaatindeyiz. Kabloların 36 ve 45 santimetre aralığındaki derinliğe gömülmüş olması, kazanın yaşanmış olmasının asli nedenlerinden biri olarak Gdz Elektrik'in uygulamaları sonucu olduğu kanaatine varılmıştır. Sonuç olarak her iki kurumun ihmalleri olduğu kanaatine varılmaktadır."

NE OLMUŞTU?

Konak ilçesinde 12 Temmuz'da sağanak sırasında Özge Ceren Deniz, Enver Dündar Başar Sokağı'ndaki su birikintisine bastıktan sonra elektrik akımına kapılıp yere düşmüş, İnanç Öktemay da ona yardım etmek isterken akıma kapılıp arkadaşının yanına düşmüştü.

AKIMA KAPILARAK HAYATLARINI KAYBETTİLER

(Özge Ceren Deniz)

Çevredekilerin müdahalesiyle su birikintisinden çıkarılan Öktemay ve Deniz, kaldırıldıkları Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi ve Alsancak Devlet Hastanesinde müdahaleye rağmen kurtarılamamıştı.

ÖZGE'Yİ KURTARMAK İSTERKEN O DA AKIMA KAPILDI

(İnanç Öktemay)

Soruşturma kapsamında bölgede kazı yapılarak inceleme yapılmıştı. İzmir Büyükşehir Belediyesi yaptığı açıklamada İZSU Genel Müdürlüğünün 2024 yılı Ocak ayında yüklenici firmaya yaptırdığı 3 adet yağmur suyu ızgarası yapım imalatı sırasında Gdz Elektrik'ten gözlemci talebinde bulunulduğu, imalatların gözlemci nezaretinde gerçekleştirildiğini savunmuştu. Açıklamada ayrıca Gdz Elektrik tarafından yağmur suyu ızgarası yanında elektrik hatlarında bakım onarım çalışması yapıldığı, elektrik hatlarının yapım tekniğine aykırı olarak zeminden 23 santimetre aşağıda döşendiği, vatandaşlar tarafından Gdz Elektrik'e anılan bölge için 2 defa arıza kaydı açtırıldığı ileri sürülmüştü.

"ÇÖZÜM İÇİN İLLA BİRİ Mİ ÖLMELİ" DİYE HABER YAPILMIŞ

İzmir yerel basınında olası bir faciaya dikkat çekilmiş ve "Çözüm için illa biri mi ölmeli!" denmişti. Haberde şu ayrıntılara yer verilmişti:

Alsancak Vapur iskelesinin karşı sokağında bulunan Enver Dündar Başar Sokak'ta yeraltından geçen elektrik kabloları ölüm tehlikesi saçıyor. Her gün çok sayıda insanın Kıbrıs Şehitleri Caddesi'ne ulaşmak için kullandırdığı Enver Dündar Başar Sokak'ta yerin altından geçen elektrik hattı dışarıya sızma yapıyor. Bir buçuk metrelik bir alanda meydana gelen elektrik kaçağı nedeniyle, sokak taşları sürekli sıcak kalıyor.

Elektrik kaçağından pek çok insan yürürken çarpılırken, olası bir can kaybı yaşanmasından korkuluyor. Esnaf uzun süredir burada elektrik kaçağının yaşandığını ve bir sokak köpeğinin bu nedenle can verdiğini söyleyerek yetkililerin ilgisizliğinden şikayet etti.

BİR KÖPEK ÖLDÜ

Sokaktaki esnaftan Yeşim Çavga alandan bir köpeğin elektrik akımına kapılarak çarpıldığını belirterek defalarca yetkililere konuyu aktardıklarını ancak bir çözüm bulunmadığını söyledi. Çavga, yağmur yağdığında bölgeden geçen vatandaşların çarpıldığını söyleyerek, "5 yıldır burada esnaflık yapıyoruz, aynı sorun yaşanıyor. Bir buçuk metre karelik bir alanda yağmur yağdığında gelip geçenlere elektrik çarpıyor. O bölgede bulunan sokak taşları, yağmur yağdığında ısıdan dolayı taşlardan duman çıkıyor, zaman zaman sesler geliyor. TEDAŞ başta olmak üzere yetkili kurumları aradık. Sokağı yıkayamaz olduk, birilerinin canına bir şey olmasından korkuyoruz" dedi.

"ACİL ÇÖZÜM BULUN"

Sokak esnafı elektrik kaçağına yetkililerden bir çözüm gelmemesi nedeniyle kendi çözümlerini üretti. Elektrik kaçağının olduğu bölgeye tahta koymak başta olmak üzere çeşitli şekillerde önlem alan esnaf bir çözüm bulunması için iki adımlık yerde biri ölsün diye mi bekleniyor sorusunu soruyor. Yeşim Çavga; "Çözüm bulmaya çalışıyoruz. Yağmur yağdığı günler üstüne tahtalar koyuyoruz. Çünkü herkes bilmiyor. Gelip geçen insanlar ve hayvanlar çarpılıyor burada. Daha büyük zararlar doğurabilir. Burada birçok dükkan ve ev var. Bir yangına sebep olabilir. Daha da kötüsü ölen daha fazla hayvan ve insan olabilir. Bu alan defalarca başka sebeplerle kazıldı, ancak bir şey yapılmadı. Acilen buraya bir çözüm istiyoruz" diye konuştu.