Kapıcı tazminatından kiracı mı ev sahibi mi sorumlu?
Apartman ve sitelerde, kapıcıların kıdem tazminatından kimlerin sorumlu olduğu önemli anlaşmazlık konularından birisini oluşturuyor. Daireyi yeni satın alan mal sahibi, satın aldıktan bir gün sonra, yirmi yıldır çalışan kapıcının kıdem tazminatıyla karşı karşıya kalırsa eski mal sahibinden isteyebilir mi? Kapıcının kıdem tazminatından kiracı mı ev sahibi mi sorumludur? Ahmet Kıvanç yazdı
Apartman ve sitelerde kapıcı, bahçıvan, bekçi gibi çalışanların kıdem tazminatları, zaman zaman önemli bir sorun teşkil edebiliyor. Yeni daire satın alan bir kişi, yirmi yıldan beri çalışan kapıcının emekliliği ya da işten atılması durumunda ağır kıdem tazminatı yüküyle karşı karşıya kalabiliyor.
Kat Mülkiyeti Kanunu’na göre, kapıcı, kaloriferci, bahçıvan ve bekçi giderlerinden kat malikleri sorumlu. Apartmanın altındaki dükkan sahibi veya bir başka kat maliki, kapıcı hizmetinden yararlanmadığını belirterek aidat ödemekten kaçınamaz. Kapıcı aidatını veya diğer ortak giderleri ödemeyen kat maliki, ödemede geciktiği günler için aylık yüzde 5 oranında ‘gecikme tazminatı’ ödemekle yükümlü. Kapıcı aidatından, kat malikleriyle birlikte kiracılar da müteselsilen sorumlu tutuluyor.
DAİRENİN ESKİ SAHİBİ Mİ YENİ SAHİBİ Mİ SORUMLU?
Kapıcı ve diğer görevlilerin kıdem tazminatından, borcun yasal olarak ödenmesi gereken tarihte malik olan kişi sorumlu. 1475 sayılı eski İş Kanunu’nun yürürlükte bulunan 14. maddesi uyarınca, işyerinin devri sebebiyle başka bir işverene geçmesi halinde işçinin kıdemi, değişik işverenlerde geçen hizmet sürelerinin toplamı üzerinden hesaplanıyor. Her ne kadar önceki kat maliki, kapıcının çalıştığı süre ve devir sırasında aldığı ücretle sorumlu ise de son kat maliki tüm süreden sorumlu tutuluyor. Ancak yeni kat maliki, önceki kat malikine, sorumluluğu oranında rücu edebilir. Nitekim Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun kararları da bu yönde.
KIDEM TAZMİNATINDA KİRACININ SORUMLULUĞU
Kapıcının kıdem tazminatının ödenmesinde kiracının doğrudan sorumluluğu bulunmuyor. Ev sahibi tazminatı ödemezse kiracı sadece kira bedeli kadar sorumlu tutuluyor. Kiracı, ödediği tazminatı ev sahibine ödediği kiradan mahsup ederek tahsil edebiliyor.
KAPICI İÇİN KIDEM TAZMİNATI FONU
Bazı apartman ve sitelerde kapıcı ve diğer çalışanların kıdem tazminatı konusunda ileride sorunlar yaşanmaması için kıdem tazminatı fonu oluşturuluyor. Kıdem tazminatı fonu için yatırılan para, bankada apartman veya site adına açılan hesapta tutuluyor. Bu amaçla her yıl, bir yıllık kıdem tazminatına karşılık gelen 30 günlük brüt ücret tutarında para toplanıyor. Böylece, tazminat ödeme tarihinde hem para toplama sıkıntısı yaşanmıyor, hem de eski ve yeni malikler arasında tazminat ödeme konusunda hukuki anlaşmazlık yaşanmıyor.
TAZMİNAT HESABINA KAPICI DAİRESİ DE DAHİL
Kapıcıların kıdem tazminatı hesaplanırken, brüt ücretinin yanı sıra kapıcı konutunun emsal kira bedeli de dikkate alınıyor. Bunun yanı sıra kapıcı konutunun elektrik, su ve yakıt giderleri apartman yönetimi tarafından karşılanıyorsa, bunların da kıdem tazminatına dahil edilmesi gerekiyor. Yıllık yakıt gideri toplanarak 12 aya bölünmek suretiyle 30 günlük kıdem tazminatına karşılık gelen tutara ekleniyor.
KAPICILARDA ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ YOK
Kapıcıların brüt ücretinden sadece yüzde 14 oranında sosyal güvenlik primi ve yüzde 1 oranında işsizlik sigortası primi kesiliyor. Kapıcılardan gelir vergisi ve damga vergisi kesilmiyor. Bundan dolayı, asgari ücretli diğer işçilerde net ücret bin 603 lira iken kapıcılara net bin 725 lira ücret ödeniyor. Gelir vergisine tabi işçilerde, çocuk sayısı ve eşinin çalışıp çalışmadığına göre asgari geçim indirimi uygulanıyor.
Bununla birlikte kapıcılar adına açılan davalarda zaman zaman ödenmeyen asgari geçim indirimi de talep ediliyor. Kapıcılar gelir vergisine tabi olmadığı için asgari geçim indirimi hakları da bulunmuyor.
