Kripto para dolandırıcılıkları ile ilgili bilinmesi gerekenler

ABD Federal Ticaret Komisyonu’na (FTC) göre 2020 Ekim ve 2021 Mayıs ayları arasında, Amerikalılar binlerce kripto para dolandırıcılığında ortalama 80 milyon Amerikan doları (71 milyon Euro) kaybetti. İngiltere’de bu rakam çok daha yüksek. Polis kayıtlarına göre göre 2021 yılının ilk dokuz ayında kurbanlar 146 milyon poundun (172 milyon Euro) üzerinde para kaybetti uyarısı yapıyor.

KRİPTO PARA DOLANDIRICILIKLARI NEDEN ARTIYOR?

Uzmanlar, kripto para dolandırıcılıklardaki artışın nedenlerini ise şöyle sıralıyor:

- Geleneksel borsaya kıyasla yatırımcılar için kripto para piyasasını düzenleyen çok az düzenleme bulunuyor.

- Medyanın yoğun ilgisi, kripto parayı kimlik avı hırsızlığına ve dolandırıcılıklara uygun bir tuzak haline getiriyor.

- Gittikçe artan kripto para fiyatları, hızlıca zengin olma hayali kuran tüketicilerin ilgisini çekiyor.

- Sosyal medya, gerçek ile hayal arasındaki çizginin bulanıklaşmasına neden oluyor.

- Kimlik avı hırsızlarının tuzak olarak kullandıkları para madenciliği insanları cezbediyor.

EN YAYGIN KRİPTO PARA DOLANDIRICILIKLARI NELER?

Kripto para piyasasında güvenli bir şekilde saklanan sanal paranız varsa paranız bilgisayar korsanları açısından riskte olabilir. Birçok durumda tehdit aktörleri bu şirketlerden para koparmayı başarıyor. Hatta bazen yüz milyonlar kazanabiliyorlar. Ancak güvenlik ihlaline uğrayan şirketler genellikle suçsuz müşterilerin zararını telafi edeceğine söz veriyor.

Maalesef kripto dolandırıcılığı kurbanları için böyle bir garanti yok. Bir dolandırıcılık kurbanı olduğunuzda yüksek miktarda para kaybedebilirsiniz. Dolayısıyla bu dolandırıcılıkların nasıl gerçekleştiğini anlamak gittikçe daha fazla önem kazanıyor. Uzmanlara göre en yaygın kripto para dolandırıcılık türleri ise şunlar:

1- Saadet zincirleri:

Bir tür yatırım dolandırıcılığı olan bu türde kurbanlar var olmayan bir şirkete veya “hızlı yoldan zengin eden bir zincire” yatırım yapmak üzere kandırılır. Aslında böyle bir şirket veya zincir bulunmaz, yalnızca sahtekarlar daha çok zenginleşir. Sahtekarlar, yatırımcıların ilgisini çekmek ve daha fazla sanal kâr elde etmek için her zaman yeni ve belirsiz bir “ileri” teknoloji icat ettiğinden, kripto para sahtekarlar için idealdir. Para sanal olduğunda verileri yanıltmak kolaydır.

2- Aldatmacalı işlemler:

Dolandırıcılar yatırımcıları yanlış bilgilerle yönlendirerek, az bilinen kripto para şirketlerinden hisse almaya ikna eder. Bunun sonucunda, hisse fiyatı yükselir ve sahtekar düzenli bir gelir elde eder ve kurbanın elindeki hisseler değerini kaybeder.

3- Ünlülere yer veren sahte reklamlar:

Dolandırıcılar ünlülerin sosyal medya hesaplarını ele geçirir veya ünlülerle ilgili sahte hesaplar oluşturur. Böylelikle takipçileri yukarıda bahsedilen sahtekarlıklara yatırım yapmaya teşvik eder. Bir örnekte, kurnazlıklarını daha güvenilir göstermek üzere Elon Musk ile bir Bitcoin adresini ilişkilendirerek yaklaşık 2 milyon Amerikan doları kazandılar.

4- Sahte borsalar:

Sahtekarlar, kripto para borsalarında bulunan sanal paralara erişim vaadinde bulundan e-postalar yollar veya sosyal medya gönderileri paylaşır. Ancak bunun için öncelikle kullanıcının küçük bir ücret ödemesi gereklidir. Böyle bir borsa bulunmadığından para sonsuza kadar ortadan kaybolur.

5- Dolandırıcı uygulamalar:

Siber suçlular yasal kripto para uygulamalarını ele geçirip uygulama mağazalarına yükler. Bu uygulamalardan birini indirmeniz halinde kişisel ve mali bilgilerinizi çalabilirler veya cihazınıza kötü amaçlı yazılım yükleyebilirler. Ayrıca siber suçlular var olmayan hizmetlere ödeme yapmak üzere kullanıcıları kandırabilir ve kripto para cüzdanınızın giriş bilgilerini çalmaya çalışabilir.

6- Sahte basın bültenleri:

Bazen dolandırıcılar, sahte bilgi yaymak üzere habercileri de kandırmayı başarır. Bu durum iki kez gerçekleşti. Birinde, yasal bir haber sitesi ünlü bir perakendecinin bazı kripto paraları kabul etmeye başlayacağı ile ilgili makaleler yazdı. Bu makalelerin dayanağı olan sahte basın bültenleri, sahtekarların söz konusu para birimlerindeki hisselerini daha değerli hale getirmek üzere tasarlanan aldatmacalı işlemlerin bir parçasıydı.

7- Kimlik avı hırsızlığı/kimliğe bürünme:

Kimlik avı, sahtekarların kullandığı en popüler dolandırıcılık türlerinden biridir. E-postalar, mesajlar ve sosyal medya mesajları yasal ve güvenilir bir kaynaktan gönderilmiş gibi gösterilir. Bazen bu “kaynak” kripto para ile ödeme yapılmasını isteyen bir kredi kartı sağlayıcı, banka ve hükümet yetkilisi olabilir. Daha sonra sizi düşünmeden, hızlı bir şekilde hareket etmeye zorlarlar.

KURBAN DURUMUNA DÜŞMEKTEN NASIL KURTULURSUNUZ?

ESET güvenlik uzmanları önerileri şu şekilde özetliyorlar.

“Sahtekarlıkla savaşmak için en iyi silah şüpheci olmaktır” diyen uzmanlar, dolandırılmamak için şunlarını öneriyor:

- E-posta, mesaj, sosyal medya gibi bir yollara sizin bilginiz dışında sizinle iletişime geçenlerle kişisel bilgilerinizi paylaşmayın. Arkadaşınız gibi görünebilirler, ancak gerçekte arkadaşlarınızın e-postasını veya sosyal hesabını ele geçirmiş bir bilgisayar korsanı olabilirler. Başka bir iletişim yöntemi kullanarak arkadaşınıza ulaşıp bunu teyit edin.

- Bir şey gerçek olamayacak kadar iyiyse büyük olasılıkla gerçek değildir. Tüm yatırım fırsatlarına temkinli yaklaşın.

- Tüm kripto para hesaplarınızda iki korumalı kimlik doğrulama kullanın.

- Ön ödeme gerektiren yatırım “fırsatlarından” uzak durun.

- Resmi olmayan uygulama mağazalarını asla kullanmayın.

- Güvenilir bir sağlayıcının kötü amaçlı yazılım karşıtı çözümünü bilgisayarınıza ve mobil cihazınıza indirin.