14 aydır süren çatışmaların ardında İsrail-Lübnan Hizbullahı arasında ateşkes sağlandı

Eylül ayından bu yana İsrail'in Lübnan'ın güneyine ve zaman zaman Beyrut'a düzenlediği saldırılar devam ederken uzun uğraşlar sonucu dün akşam ateşkese varıldı ve bu sabah TSİ 05.00'te ateşkes resmen başladı.

İsrail, Lübnan ile ateşkesi onayladı Haberi Görüntüle

ATEŞKES YÜRÜRLÜĞE GİRDİ

Tel Aviv ve Beyrut'ta yerel saatle sabah 4 sularında ateşkes başladı. Bu, İsrail ve Hizbullah arasındaki 60 günlük ateşkes anlaşmasının artık yürürlüğe girdiği anlamına geliyor.

Bu Lübnan'daki 14 aylık savaşta önemli bir dönüm noktası. ABD Başkanı Joe Biden, Beyaz Saray'dan yaptığı açıklamada bu ateşkesin "tarihi" bir an olduğunu söyledi.

İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, aşırı sağcı müttefiklerinin muhalefetine rağmen Salı akşamı tüm kabinesinin anlaşmayı onaylamasının ardından ateşkesi onayladı. Netanyahu açıklamasında anlaşmayı uygulamaya hazır olduğunu söyledi, ancak Hizbullah tarafından bir ihlal olması durumunda İsrail'in "tam askeri hareket özgürlüğünü" koruyacağını da sözlerine ekledi.

Biden: ABD, Gazze'de ateşkes için yeni bir girişimde bulunacak Haberi Görüntüle

Anlaşmanın şartlarına göre İsrail güney Lübnan'dan tamamen çekilirken, Hizbullah ağır silahlarını sınırın yaklaşık 25 km kuzeyindeki Litani Nehri'nin kuzeyine taşıyacak.

Geçiş aşamasında Lübnan ordusu, mevcut BM barış gücüyle birlikte tampon sınır bölgesine konuşlanacak. Uzun süredir devam eden sınır anlaşmazlıkları 60 günlük ateşkesin ardından görüşülecek.

Biden, "Bu, düşmanlıkların kalıcı olarak sona ermesi için tasarlandı. Hizbullah'ın ve diğer örgütlerin İsrail'in güvenliğini bir daha tehdit etmesine izin verilmeyecek" dedi.

Biden ayrıca Gazze'ye ilişkin de "Önümüzdeki günlerde ABD; Türkiye, Mısır, Katar ve İsrail'le birlikte Gazze'de ateşkes için yeni bir girişimde bulunacak." şeklinde konuştu.

İsrail, son ana kadar saldırdı

LÜBNAN BAŞBAKANI BIDEN İLE GÖRÜŞTÜ

Lübnan Başbakanı Necib Mikati, İsrail'le yapılan ateşkes anlaşmasını memnuniyetle karşıladı ve İsrail'e anlaşmanın şartlarına tam olarak uyması ve işgal ettiği tüm Lübnan bölgelerinden çekilmesi çağrısında bulundu.

Lübnan resmi ajansı NNA'nın haberine göre, ABD Başkanı Joe Biden, Lübnan ile İsrail hükümetleri arasında ateşkes anlaşmasına varıldığını açıklamasından sonra Başbakan Mikati ile telefonda görüştü.

Telefon görüşmesinde Mikati, Başkan Biden'a Amerika'nın Lübnan'a verdiği destek ve Biden'ın Kıdemli Danışmanı Amos Hochstein'ın ateşkese ulaşma çabaları için teşekkür etti.

Mikati, ABD ve Fransa'nın katkısıyla varılan ateşkes kararını memnuniyetle karşıladığını ifade etti.

BIDEN YÖNETİMİ TRUMP YÖNETİMİNİ BİLGİLENDİRDİ

Diğer yandan Biden yönetiminin, 20 Ocak 2025'te göreve gelecek seçilmiş başkan Donald Trump'ın ekibini ateşkese ilişkin yakından bilgilendirdiği ifade edildi.

Trump'ın Ulusal Güvenlik Danışmanı olarak seçtiği Mike Waltz, İsrail kabinesinin anlaşmayı imzalamasından kısa bir süre önce yaptığı paylaşımda, "Herkes Başkan Trump yüzünden masaya oturuyor" dedi.

ATEŞKES BAŞLAYANA KADAR SALDIRILAR SÜRDÜ

Diğer yandan İsrail ordusunun ateşkes yürürlüğe girmeden önceki son saate kadar Lübnan'a yönelik saldırıları sürdü. İsrail ordusunun tahliye uyarısı yapmasının ardından güney Beyrut'a saldırılar düzenlendiği bildirildi.

İRAN ATEŞKES KARARINDAN MEMNUN

İran, İsrail'in Lübnan'daki 'saldırganlığının' sona ermesini ve İsrail ile Lübnan Hizbullahı arasındaki ateşkesi memnuniyetle karşıladı.

AFP'nin bildirdiğine göre, Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Esmaeil Baghaei, İran'ın "Lübnan hükümetine, ulusuna ve direnişine verdiği kesin desteği" vurgulayarak, İsrail'in "Lübnan'a yönelik saldırganlığının" sona ermesi haberini "memnuniyetle karşıladığını" söyledi.

ANLAŞMANIN MADDELERİ

Lübnan ile İsrail arasında dün gece itibarıyla başlayan ateşkesin maddeleri ortaya çıktı. ABD'nin ve birçok ülkenin desteğiyle varılan anlaşmada 13 madde bulunuyor.

AA'nın haberine göre Lübnan, anlaşmayla Hizbullah dâhil herhangi bir silahlı grubun İsrail'e saldırmayacağını taahhüt etti.

Lübnan ile İsrail arasında yürürlüğe giren 13 maddelik ateşkes anlaşmasına göre, Hizbullah ve Lübnan topraklarında bulunan diğer tüm silahlı gruplar, İsrail'e karşı herhangi bir eylemde bulunmayacak, buna karşılık İsrail Lübnan'a herhangi bir askeri saldırı düzenlemeyecek.

İsrail'in Lübnan'a saldırganlığını sona erdiren 13 maddelik ateşkes anlaşmasında, Lübnan'ın Hizbullah veya Lübnan topraklarında bulunan diğer tüm silahlı grupların, İsrail'e karşı herhangi bir operasyon düzenlemesini engelleyeceği buna karşılık İsrail'in de Lübnan'da sivil veya askeri hedeflere kara, deniz veya havadan herhangi bir askeri saldırıda bulunmayacağı taahhüt ediliyor.

Ateşkes anlaşmasının tam metni ise şöyle:

1- İsrail ile Lübnan, 27 Kasım saat 04.00 itibarıyla aşağıda detayları belirtilen taahhütlere göre ateşkes anlaşmasını yürürlüğe koyacaktır.

2- Lübnan hükümeti, Hizbullah veya Lübnan topraklarında bulunan diğer tüm silahlı grupların, İsrail'e karşı herhangi bir operasyon düzenlemesini engelleyecek ve İsrail de Lübnan'da sivil askeri veya devlete ait hedeflere kara, deniz veya havadan herhangi bir askeri saldırı bulunmayacak.

3- Hem İsrail hem Lübnan, sürdürülebilir barış ve güvenlik için Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) 1701 sayılı kararının önemini kabul ediyor ve kararın tam olarak uygulanması için adımlar atacağını taahhüt ediyor.

4- Bu taahhütler, İsrail ve Lübnan'ın uluslararası hukuka uygun doğal meşru müdafaa hakkından vazgeçtiği anlamına gelmez.

5- Lübnan'daki BM Lübnan Geçici Barış Gücü (UNIFIL) ve sorumlulukları veya BMGK'nın 1701 sayılı kararı ve önceki kararlarındaki taahhütler saklı kalmak üzere, Lübnan'ın resmi askeri ve güvenlik güçleri, altyapısı ve silahları, Güney Litani bölgesine konuşlandırılacak.

6- BMGK'nın 1701 ve önceki kararlarıyla uyumlu olarak, Lübnan'da devlet dışı silahlı grupların yeniden kurulmasını ve yeniden silahlanmasını önlemek için, Lübnan'a herhangi bir silah ve ilgili malzeme satışı veya tedariki Lübnan hükümeti tarafından düzenlenecek ve kontrol edilecektir. Ayrıca, Lübnan'daki tüm silah ve ilgili malzeme üretimi Lübnan hükümeti tarafından düzenlenecek ve kontrol edilecektir.

7- BMGK'nın 1701 sayılı kararının uygulanması ve birinci paragraf uyarınca ateşkesin başlaması üzerine Lübnan hükümeti, Lübnan'ın resmi askeri ve güvenlik güçlerine, hareket özgürlüğü dahil olmak üzere gerekli tüm yetkileri sağlayacak ve BMGK'nın 1701 sayılı kararıyla ve önceki kararlarla uyumlu olarak, bunları şu şekilde talimatlandıracaktır:

a) Lübnan'a ve Lübnan genelinde, tüm sınır kapıları dahil olmak üzere, izinsiz silah ve ilgili malzeme girişini ve Lübnan içinde izinsiz silah ve malzeme üretimini izlemek ve bunlara karşı yaptırım uygulamak.

b) Güney Litani Bölgesi'nden başlayarak, silah ve ilgili malzemelerin üretimine yönelik mevcut tüm izinsiz tesisleri tasfiye etmek ve gelecekte bu tür tesislerin kurulmasını önlemek.

c) Güney Litani Bölgesi'nden başlayarak tüm altyapı ve askeri mevzileri tasfiye etmek, bu taahhütlere aykırı tüm ruhsatsız silahlara el koymak.

8- ABD ve Fransa, Lübnan için Askeri Teknik Komitesi içinde mümkün olan en kısa sürede Lübnan'ın güneyine Lübnan askeri kuvvetlerinden 10 bin askerin konuşlandırılmasına çalışacaktır. ABD ve Fransa ayrıca, Lübnan'daki konuşlanma seviyelerinin artırılması ve yeteneklerinin geliştirilmesi için uluslararası toplumla birlikte çalışarak Lübnan askeri kuvvetlerine gerekli desteği sağlamaya çalışacak.

9- Birinci paragrafa göre ateşkesin başlaması üzerine ve UNIFIL ve BMGK'nın 1701 sayılı kararı ve önceki kararlarındaki yetki ve sorumlulukları ihlal edilmeksizin İsrail ve Lübnan, UNIFIL ile koordinasyon halinde üçlü Mekanizma'yı yeniden formüle edecek ve geliştirecek. ABD'nin liderlik yaptığı, Fransa'nın da dahil olduğu ve UNIFIL'in bünyesinde yeniden formüle edilip geliştirilen Mekanizma, bu taahhütlerin izlenmesine, doğrulanmasına ve uygulanmasının sağlanmasına yardımcı olacak.

a) İsrail ve Lübnan, Mekanizma'nın çalışmalarını kolaylaştıracak, işbirliği yapacak ve güvenliklerini sağlayacak.

b) Mekanizma, Lübnan Silahlı Kuvvetleri'nin, yetkisiz tesisleri ve yer üstü ve yer altı altyapılarını denetleme ve sökme, yetkisiz silahlara el koyma ve yetkisiz silahlı grupların varlığını önleme kapasitesini ve eğitimini güçlendirmek için Askeri Teknik Komite ile birlikte çalışacak.

c) Mekanizma'nın çalışmalarının yanı sıra, UNIFIL'in yetki alanı uyarınca çalışmaları devam edecek ve UNIFIL'in Mekanizma'nın etkinliğini artıran düzenleyici rolü aracılığıyla desteklediği çabalar da buna dahil olacak.

10- İsrail ve Lübnan, BMGK ile doğrudan iletişim kurma hakları saklı kalmak üzere iddia edilen ihlalleri Mekanizma ve UNIFIL'e bildirecektir. Mekanizma, bu taahhütlerin uygulanmasını sağlamak için danışma, inceleme, bilgi toplama ve yardımcı olma konusunda uygun prosedürler geliştirecektir.

11- Birinci paragrafa göre ateşkesin başlamasına müteakip Lübnan, resmi askeri ve güvenlik güçlerini tüm sınırlara ve tüm düzenlenmiş ve düzenlenmemiş kara, hava ve deniz sınır geçişlerine konuşlandıracaktır. Ayrıca Lübnan Silahlı Kuvvetleri, Güney Litani Bölgesi'ni sınırlayan hat boyunca tüm yollara ve köprülere güçler konuşlandıracak, yol blokları ve kontrol noktaları kuracaktır.

12- Birinci paragrafa göre ateşkesin başlaması üzerine İsrail, Mavi Hat'ın güneyinde aşamalı bir şekilde güçlerini çekecek ve buna paralel olarak Lübnan Silahlı Kuvvetleri, Güney Litani Bölgesindeki mevzilere konuşlanacak ve izinsiz alanların ve altyapının sökülmesi ve izinsiz silahların ve ilgili malzemelerin müsadere edilmesi dahil olmak üzere taahhütler kapsamındaki yükümlülüklerini uygulamaya başlayacaktır. Mekanizma, İsrail Savunma Kuvvetleri ve Lübnan Silahlı Kuvvetleri tarafından bu alanlarda 60 gün içinde aşamalı çekilme ve konuşlanma için belirli ve ayrıntılı planın yürütülmesini koordine edecektir.

13- İsrail ve Lübnan, ABD'nin BM'nin ortaklığıyla, 1701 sayılı karara uygun olarak Mavi Hat boyunca kalan anlaşmazlık noktalarının çözümü amacıyla İsrail ve Lübnan arasındaki dolaylı müzakerelere aracılık etmesini talep ediyor.

Metinde, bu taahhütlerin, Mavi Hat'tın her iki yakasındaki sivillerin topraklarına ve evlerine güvenli bir şekilde dönmelerini sağlamayı hedeflediği belirtilirken, ABD ve Fransa'nın bu bölgede istikrar ve refahı ilerletmek için Lübnan genelinde ekonomik kalkınmayı desteklemek için uluslararası çabalara öncülük etmeye çalışacağı ifade edildi.