Mobbing nasıl ispatlanır?
Kamuda ve özel sektörde çalışanlar, son yıllarda artan şekilde mobbing iddiasıyla dava açıyor. İddiasını kanıtlayan delil sunamayanlar, yargıdan eli boş dönüyor. Mobbing'e uğrayanlar ne yapmalı? Yargının mobbing kriteri nelerdir? Mobbing davalarında zaman aşımı süresi nedir, nasıl uzatılabilir? İşte Yargıtay'ın mobbing kriterleri...
Habertürk'ten Ahmet Kıvanç'ın haberine göre kamuoyunda mobbing olarak adlandırılan ve iş yerlerinde sık sık gündeme gelen psikolojik taciz, Türkiye’de yeni bir konu olduğu için, bununla ilgili kurallar da daha çok yargı kararlarıyla şekilleniyor. Yargı kararlarına göre, psikolojik tacize uğrayan kişilerin, bu süreçte kanıt toplamaları büyük önem taşıyor. Somut kanıt toplanmaması durumunda mobbing iddiasından sonuç almak güçleşiyor.
Yargı kararlarına göre, iş yerindeki baskının mobbing olarak kabul edilebilmesi için öncelikle devamlılık arz etmesi gerekiyor. Psikolojik tacizin 3-6 ay gibi sürelerde devam etmesi ve sistematik olarak tekrarlanması, önemli bir kriter olarak görülüyor.
Mahkemede hak arayabilmek için, dava açmadan önce mobbing sürecinde yapılması gerekenler şöyle:
- Mobbing'i yazılı olarak üst yönetime iletin.
- Psikolojik tacizde bulunan kişi veya kişilerin size yönelik talep ve sorularını yazılı olarak alın.
- Mobbing'e uğradığınızı kanıtlayacak yazışma, not, mesaj, elektronik posta gibi bilgi ve belgeleri saklayın.
- Psikolojik destek için psikiyatrist veya psikoloğa başvurun, rapor isteyin.
- Yaşadığınız olayları ayrıntılı bir şekilde ve tarihleriyle günlük olarak tutun.
- Mobbing sürecine tanık olan veya olabilecek iş arkadaşlarınızla görüşün.
FİZİKSEL ŞİDDET MOBBİNG Mİ?
Mahkemeler, iş yerlerinde yaşanan bazı olumsuz davranışları mobbing olarak değerlendirmiyor. Fiziksel şiddet, cinsel taciz veya hakarete uğrayanların mobbing davası açmak yerine doğrudan bu fiillerle ilgili dava açması, daha kolay sonuç almalarını sağlıyor. Süreklilik arz eden her tartışma da mobbing olarak kabul edilmiyor.
YARGITAY’IN MOBBİNG KRİTERLERİ
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2016/8155 sayılı kararında, mobbing suçlamasının kabul edilebilmesi için aranan unsurları şöyle sıraladı:
- İşçiye karşı taciz psikolojik olmalı,
- İşçinin özgüvenini ve özsaygısını kaybettirmeli,
- Sistematik olarak tekrarlanmalı,
- Uzun bir zamandan beri devam ediyor olmalı,
- İşçinin buna karşı silahı olmamalı, olsa bile kullanamamalıdır.
CEZAYI GEREKTİREN MOBBİNG DAVALARINDA ON YILLIK ZAMAN AŞIMI
Mobbing davalarında genellikle tazminat davası açılıyor. Tazminat davalarında zaman aşımı 2 yıl olarak uygulanıyor. Fakat, eğer mobbing iddiasına konu eylem Türk Ceza Kanunu’na göre de suç sayılırsa, zaman aşımı süresi uzuyor. Eğer fiil 5 yıla kadar hapis cezasını gerektiriyorsa on yıl, beş yıldan fazla hapis cezasını gerektiriyorsa 20 yıllık zaman aşımı uygulanıyor.
