Noel Baba gerçek olabilir mi? İşte yılbaşının neşeli yüzü Noel Baba'nın kökenine dair detaylar!
Noel Baba, kırmızı elbisesi, beyaz sakalı ve neşeli tavırlarıyla her yılbaşında çocuklara hediyeler dağıtan simge bir karakter olarak karşımıza çıkar. Ancak Noel Baba'nın kökeni, yüzlerce yıl önce yaşamış bir azize, Aziz Nikola'ya dayanır. Onun hikâyesi, hediye dağıtan neşeli bir figürden çok daha fazlasını barındırır. İşte detaylar...
Noel Baba ya da diğer adlarıyla Aziz Nikola ya da Kris Kringle, Noel geleneklerine dayanan uzun bir tarihe sahip bir figürdür. Bugün, Noel arifesinde çocuklara oyuncaklar getiren kırmızı elbiseli neşeli bir adam olarak düşünülse de, hikâyesi 3. yüzyıla kadar uzanır...
GERÇEK NOEL BABA: AZİZ NİKOLA EFSANESİ
Noel Baba’nın efsanesi, yüzlerce yıl öncesine, St. Nicholas adıyla bilinen bir keşişe kadar uzanır. A.D. 280 civarında, bugünkü Türkiye’de Myra yakınlarında doğduğuna inanılan Aziz Nikola, dindarlığı ve iyilikseverliği ile tanınmış bir kişilikti.
Yıllar geçtikçe Aziz Nikola’nın popülerliği yayılmış ve çocukların ve denizcilerin koruyucusu olarak tanınmaya başlamıştır. Ölüm yıl dönümü olan 6 Aralık, onun adına bir bayram günü olarak kutlanır.
Bu tarih, büyük alışverişler yapmak veya evlilik gibi önemli olaylar için şanslı bir gün olarak görülüyordu. Rönesans dönemine gelindiğinde Aziz Nikola, Avrupa’nın en popüler azizlerinden biri haline geldi.
SINTER KLAAS'IN AMERİKA'YA GİRİŞİ
Aziz Nikola, 18. yüzyılın sonlarına doğru Amerika popüler kültüründe yer bulmaya başladı. 1773 ve 1774 yıllarında bir New York gazetesi, Hollandalı ailelerin ölüm yıldönümünde Aziz Nikola’yı onurlandırmak için bir araya geldiklerini bildirdi.
Santa Claus ismi, Aziz Nikola’nın Hollandaca lakabı olan Sinter Klaas’tan türetilmiştir.
1804 yılında, New York Tarih Derneği üyesi John Pintard, derneğin yıllık toplantısında Aziz Nikola’nın ahşap baskılarını dağıtmış ve baskının arka planında Noel Baba’ya dair bildiğimiz çoraplara oyuncak ve meyveler doldurma gibi imgeler yer almıştır.
1809 yılında Washington Irving, New York’un tarihi kitabında Aziz Nikola’yı New York’un koruyucu azizi olarak tanıtmış ve bu hikâyeleri popülerleştirmiştir.
ALIŞVERİŞ MERKEZLERİNDEKİ NOEL BABALAR VE NOEL GELENEKLERİ
19. yüzyılın başlarından itibaren çocuklara odaklanan hediyeleşme, Noel kutlamalarının önemli bir parçası haline geldi. Mağazalar, 1820’den itibaren Noel alışverişini teşvik etmeye başladı ve 1840’larda gazetelerde Noel Baba resimleriyle dolu özel Noel reklamları yer aldı.
1841 yılında, Philadelphia’daki bir mağaza, binlerce çocuğu hayat boyu Noel Baba heykelini görmeye davet etti.
1890’larda ise Yardım Ordusu, ihtiyaç sahibi ailelere ücretsiz Noel yemeği sağlamak için işsiz erkekleri Noel Baba kıyafetleri giydirip bağış toplamak için New York sokaklarına çıkardı.
DÜNYANIN FARKLI KÜLTÜRLERİNDE NOEL BABA BENZERİ KARAKTERLER
18. yüzyıl Amerika’sının Noel Babası, St. Nicholas’tan ilham alan tek hediye dağıtan figür değildi.
Almanya ve İsviçre’de Kris Kringle, İsveç’te Jultomten, Fransa’da ise Père Noël gibi figürler, çocuklara hediyeler dağıtmakla görevlendirilmiştir. İtalya’da La Befana adında, çocukların çoraplarına oyuncak bırakan bir cadı figürü de Noel geleneklerinde yer alır.
Kaynak: History, Brittanica
