Elektrikli araç yangınında doğru bilinen yanlışlar
İstanbul'da bir kapalı otoparkta çıkan elektrikli araç yangını, batarya ile çalışan bu otomobilleri yeniden gündeme getirdi. Çıkan yangında 14 katlı bir binanın boşaltılması ise elektrikli otomobil yangınlarına doğru müdahalenin önemini gözleri önüne serdi. Uzmanlar, elektrikli araçların gerekli altyapı olmadan şarj edilmesinin yarattığı risklere dikkat çekiyor. Klasik tip bir yangın söndürme tüpü ile suyun elektrikli araç söndürmede yetersiz olacağını vurgulayan uzmanlar, yangın yönetmeliklerinin ise elektrikli araçları kapsar hale gelmesi gerektiğinin altını çiziyor. Yiğitcan Yıldız yazdı...
İstanbul'da bir sitenin kapalı otoparkında şarj edilen elektrikli otomobilin alev alması üzerine, tüm gözler bataryalı araçlara çevrildi.
Öyle ki, geçtiğimiz günlerde elektrikli bir Mercedes, Başakşehir'de sitenin kapalı otoparkında şarj olurken alev almış, çıkan yangın üzerine 14 katlı bina boşaltılmıştı.
Bu gelişme gündemdeki yerini korurken, uzmanlar, elektrikli araçların site ve apartmanlarda gerekli altyapı olmadan şarj edilmesinin çeşitli riskleri de beraberinde getirdiğine dikkat çekiyor.
Öte yandan, konvansiyonel bir otomobili söndürmek için klasik tip bir yangın söndürme tüpü ve su yeterli olabilirken, elektrikli otomobilde çıkan bir yangını söndürmek için ise daha karmaşık bir süreç yürütülmesi gerekiyor.
BATARYAYA GÖRE YÖNTEM DEĞİŞİYOR
Auto Insurance EZ'de yayınlanan araştırmaya göre, her 100 bin hibrit araçta 3 bin 475, her 100 bin fosil yakıtlı araçta bin 530 ve her 100 bin tam elektrikli araçta ise 25.1 yangın olayı meydana gelmiş durumda.
Veriler, elektrikli araçlarda yangın ihtimalinin daha düşük olduğunu gösterse de, herhangi bir sebepten çıkabilecek elektrikli araç yangınlarını söndürme işleminde su kullanılmaması gerektiği vurgulanıyor. Bu gibi yangınlarda termal kamera kullanımının önemine işaret edilirken, fazla ısınan bölgenin tespit edilerek daha hızlı önlem alınabileceği aktarılıyor.
Ayrıca, farklı tip bataryaların farklı söndürme yöntemleri gerektirdiğini kaydeden uzmanlar, kullanıcıların araçlarındaki bataryanın cinsini bilmesinin yangını hızlıca söndürmek için önem arz ettiğine işaret ediyor.
Öte yandan, batarya kaynaklı yangınlarda ortaya çıkan kimyasal gazlara maruz kalmamak adına da önlem alınması gerektiği belirtiliyor.
'YANGIN YÖNETMELİĞİ GÜNCELLENMELİ'
Habertürk'e özel açıklamalarda bulunan Advanced Firefighting Technology Ülke Müdürü Aral Ekrem Uzun, elektrikli araç yangını söndürme işlemlerinde herhangi bir standardın olmadığından bahsetti.
Yangın yönetmeliğinin gelişen teknoloji ile birlikte güncellenmesi gerektiğini vurgulayan Uzun, "Şarj istasyonu kurulumu ve kapalı otoparklar gibi konularda yönetmelikler değişmeli. İtfaiye araçları herhangi bir elektrikli araç yangınında kapalı otoparklara giremez, bununla ilgili çalışma yapılmalı. Otoparklara sıcaklık ölçüm sistemleri kurulmalı, elektrikli aracın park ettiği ve şarj noktasının olduğu her yerde buna göre yeni kurallar getirilmeli. Şu anda hem ulusal hem de uluslararası kurumlarda konu ile ilgili yönetmelik ve kanun çalışmaları devam etmektedir" uyarısında bulundu.
Elektrikli araç söndürmenin bir mühendislik işi olduğuna da değinen Uzun, "Uygun ekipman seçilmeli, algılama sistemleri kurulmalı, termal kameralar kurulmalı. Şarj istasyonlarında panodan başlayan bir süreç bu. Elektrikli araç yangınında 20'ye yakın zararlı gaz açığa çıkıyor, kişisel koruma ekipmanı olmayanların ve ilk müdahale konusunda bilgisi olmayanların söndürme işlemi yapması riskli" dedi.
Uzun, elektrikli araç yangınında alevlerin diğer araçlara sıçramaması için yapılacaklarla ilgili olarak da, "Yangın battaniyesi ve uygun söndürücülerin bulundurulması lazım, fakat bununla ilgili bir standart bulunmuyor. Aksi halde yangın tonlarca su ile söndürülmeye çalışılıyor ve bu işlem günlerce sürebiliyor" diye konuştu.
'SU KULLANMAYIN'
Makina Mühendisleri Odası (MMO) da, menzili uzatmak adına bataryaların etrafındaki koruma kalkanının çok ince hale getirildiğini, dolayısı ile lityum-iyon bataryaların içerisindeki sıvı gazın da herhangi bir kaza anında açığa çıkarak yangına sebep olduğunu belirtiyor.
Konuya ilişkin Anadolu Ajansı'na konuşan MMO Kayseri Şube Başkanı Süleyman Varol, bataryaları söndürmek için kuru kimyevi köpükler ve kuru tozlar kullanılması gerektiğine işaret etti.
Varol, "Normal yangın gibi üzerine suyla müdahale ederseniz yangını daha da hızlandırırsınız. O yüzden mümkünse eğer önce aracın merkezi elektriğini devre dışı bırakıp ondan sonra kuru kimyevi köpükle ve kuru tozla oksijenle bağlantısını kesmeniz gerekiyor. Daha sonra su bataryayı soğutmak için kullanılabilir. İlk etapta yangına hemen suyla müdahale ettiğiniz zaman o gazdan çıkan alev suyla birleştiği an yangını daha da büyütmüş hale getiriyor" uyarısında bulundu.
'KONUTTAN ÇEKİLEN KABLO BÜYÜK ZARARA YOL AÇIYOR'
Tesis Yöneticileri Konfederasyonu Başkanı Yahya Sağır ise, mevzuat gereği vatandaşların, site ve apartman otoparklarında istedikleri gibi şarj yapamayacağını bildirdi.
Elektrikli araç kullanıcıları ile apartman ve site yönetimleri tarafından dikkat edilmeyen durumun büyük sorunlara yol açabileceğine işaret eden Sağır, tahsisli otopark alanlarına elektrikli şarj istasyonu kurulmasının mümkün olmadığını söyledi.
Sağır, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın ilgili talimatında, elektrik tesisatında değişiklik yapılmadan bağlantı sağlanması ve şarj ünitesi kurulumunun diğer bağımsız bölümler ile ortak alanları etkilememesi şartı bulunduğuna dikkat çekti.
Konutlara verilen elektrik gücünün elektrikli otomobil şarjı için yeterli olmayacağını da bildiren Sağır, "Elektrikli araçların şarjı için konutlardan çekilen kablolar büyük zarara yol açabiliyor. Burada normal priz çoğaltma kablosunun kullanılması da uygun değil. Elektrikli araçların şarjında kullanılan kabloların ebatları ve güç aktarım seviyeleri normal kablolar gibi değil, buna uymamak yangınlara ve farklı zararlara neden olabilir. Her ne kadar konutlara sağlanan elektrikle araçların şarj edilmesi mali anlamda daha uygun görülse de ilgili kurumlardan kesinlikle altyapının uygunluğuna dair onay alınması gerekiyor. Bu onayı almayan kişiler ve kurumlar, ortaya çıkabilecek zararlardan sorumlu olacaktır" dedi.
