Saatin peşinde koşanlardansanız bu bir alışkanlık olabilir! Bir yere sürekli geç kalmanın ardında yatan psikolojik sebep ne?
Sürekli geç kalma durumu, pek çok insanın günlük hayatını olumsuz etkileyen bir alışkanlık haline gelebilir. Peki, neden bazı kişiler saatin peşinde koşarcasına her yere geç kalır? İşte detaylar!
Hepimiz, ister bir öğle yemeği randevusuna ister bir iş toplantısına olsun, asla zamanında gelmeyen birilerini tanıyoruz. Peki bazı insanların neden sürekli geç kaldığının iyi bir açıklaması var mı?
UZMANLAR NE SÖYLÜYOR?
Uzmanlar, geç kalma alışkanlığının muhtemelen zaman algısı, zaman yönetimi ve kişilik gibi bir dizi faktörden kaynaklandığını söylüyor.
University College London'da bilişsel sinirbilim profesörü Hugo Spiers verdiği demeçte, “Beyinde bazı insanların toplantılara geç kalmasına neden olan bir mekanizma olması muhtemeldir, çünkü oraya varmaları için geçecek süreyi hafife alıyorlar” dedi.
"HİPOKAMPÜS"
Spiers, hipokampüsün beynin bir şeyi ne zaman yapacağını ve ne kadar sürdüğünü hatırlamak gibi zamanın bazı yönlerini işleyen bir bölge olduğunu söyledi.
Nature Reviews Neuroscience dergisinde yayınlanan araştırma, hipokampüsteki “zaman hücreleri” olarak görev yapan nöronların olayları algılamamıza ve hafızamıza katkıda bulunduğunu öne sürüyor, ancak neden bazı insanların zamanı sürekli olarak hafife aldığı belirsiz.
MEKANA KARŞI AŞİNALIK DA BELİRLEYİCİ OLABİLİR
Bir faktör, bir mekana ne kadar aşina olduğumuz olabilir. Spiers, 2017 yılında yaptığı çalışmada, Londra'ya yeni taşınan 20 öğrenciden üniversite bölgelerinin bir haritasını çizmelerini ve farklı varış noktalarına seyahat sürelerini tahmin etmelerini istedi.
Öğrenciler bir bölgeyi iyi tanıyorlarsa alan tahminleri genişlerken, seyahat süresi göstergeleri aşinalıkla birlikte daraldı. Spiers, “Bir alana çok aşinaysanız, çekeceğiniz zahmeti göz ardı etmeye başlıyorsunuz” dedi.
ANILAR VE ALGILAR HER ZAMAN DOĞRU OLMAYABİLİR
Bazı durumlarda, geç kalan insanlar sabah hazırlanmak gibi seyahatle ilgisi olmayan görevleri tamamlamak için yeterli zamanı hesaba katmayabilir. Memory & Cognition dergisinde yayınlanan araştırma, geçmişte görevlerin ne kadar sürdüğünü düşündüğümüze dayanarak zaman tahminleri yaptığımızı, ancak anılarımızın ve algılarımızın her zaman doğru olmadığını öne sürüyor.
KALABALIK DA BİR ETKEN
Bir başka çevresel faktör de kalabalık olabilir. Sanal Gerçeklik dergisinde 2022 yılında yapılan bir çalışmada, araştırmacılar katılımcılardan az ya da çok kalabalık simüle edilmiş metro yolculuklarının uzunluğunu tahmin etmelerini istemişlerdir.
Kalabalık yolculukların daha az kalabalık yolculuklara kıyasla %10 daha uzun sürdüğünü ve bunun da hoş olmayan bir deneyim olmasıyla bağlantılı olduğunu tespit etmişlerdir.
BAŞKA BİR ETKEN DE KİŞİLİĞİMİZ
Kişilik de geç kalma konusunda bir rol oynamaktadır. Waldum, azalan vicdanlılık gibi bazı kişilik özelliklerinin, bazı insanların önceden planladıkları görevleri unutmalarına neden olabileceğini söyledi. “Bir kişinin dakikliğini etkileyebilecek bir diğer faktör de çoklu görev yapmaya ne kadar yatkın olduğudur” diye ekledi.
Advances in Cognitive Psychology dergisinde yayınlanan bir araştırma, aynı anda birden fazla işle uğraşan kişilerin diğer planlanmış işleri hatırlama ve zamanında tamamlama olasılıklarının daha düşük olduğunu göstermiştir. Waldum, “En iyi planlar, onları başarıyla gerçekleştirmek için yeterli dikkat kaynağımız kalmadığı için başarısız olabilir” dedi.
Kaynak: Live Science
